Адольф Белакоз
| Адольф Белакоз | |
|---|---|
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | каля 1826 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 1895 |
| Месца смерці | Сібір, Расійская імперыя |
| Альма-матар | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | выдавец, мемуарыст |
| Мова твораў | беларуская |
Адольф Белакоз (каля 1826, маёнтак Лешна, Ваўкавыскі павет, Гродзенская губерня, цяпер Зэльвенскі раён, Гродзенская вобласць — 1902, паводле іншых звестак 1865; Сібір) — выдавец, мемуарыст.
Вучыўся ў Свіслацкай гімназіі. Служыў у Гродзенскім цывільным судзе. У пачатку 1860-х г. жыў у Беластоку. Уваходзіў у канспіратыўную арганізацыю «чырвоных». У беластоцкай падпольнай друкарні надрукаваў (разам з Б. Шварцэ) некалькі рэвалюцыйных выданняў, сярод іх — «Гутарка старога дзеда» і «Гутарка двух суседаў» (вядомы 4 нумары; па сутнасці, гэта было першае перыядычнае выданне на беларускай мове). У пачатку 1863 года стаў паўстанцкім начальнікам Беластока. У красавіку 1863 года арыштаваны і знаходзіўся пад следствам. Пасля вызвалення быў пад наглядам паліцыі. Зноў арыштаваны ў чэрвені 1863 года; высланы ў Пермскую губерню. Праз год паводле пастановы ваеннага суда сасланы ў Сібір. Напісаў успаміны пра перыяд 1862—1865 гадоў: пра беластоцкую падпольную арганізацыю, зняволенне ў Віленскай турме, ссылку ў Сібір. Рукапіс мемуараў загінуў.
Зноскі
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.
- Александровіч С. Х. Пуцявіны роднага слова. Мн., 1971. С. 19-24;
- Революционная Россия и революционная Польша. М., 1967. С. 39-63;
- Кісялёў Г. В. Сейбіты вечнага. Мн., 1963. С. 136—145;
- ЭГБ, т. 1.