Алена Масла

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Алена Масла
Алена Сцяпанаўна Масла
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 14 красавіка 1967(1967-04-14) (57 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці празаік
Кірунак казкі
Мова твораў беларуская
Прэміі

Алена Масла (14 красавіка 1967, в. Мілашова, Мёрскі раён, Віцебская вобласць, Беларусь) — беларуская пісьменніца-казачніца, журналіст.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзілася ў сям’і настаўнікаў-філолагаў. Друкавацца пачала з 10 гадоў, дэбютавала ў часопісе «Бярозка», у якім выходзілі і шматлікія яе наступныя публікацыі[1]. Таксама публікавалася ў газ. «Чырвоная змена». Школу закончыла з залатым медалём[2].

Скончыла факультэт журналістыкі БДУ. Працавала пераважна ў СМІ для дзяцей — у газеце «Піянер Беларусі» («Раніца»), рэдактарам аддзела часопіса «Качели», галоўным рэдактарам газеты «Переходный возраст»[3] і часопіса «Бярозка» (2009—2011). У 2005 г. выйшла яе першая кніга.

У 2006—2009, пасля 2011—2014 гг. — загадчыца рэдакцыі дзіцячай літаратуры выдавецтва «Мастацкая літаратура»[4].

Член рэдкалегіі часопіса «Вясёлка»

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Алена Масла піша казкі для дзяцей і падлеткаў. Друкавалася ў часопісах «Маладосць», «Дзеяслоў», «Вясёлка», газеце «Літаратура і мастацтва» і інш.. З’яўляецца аўтарам кніг і шэрагу публікацый у перыёдыцы на тэму развіцця беларускай дзіцячай літаратуры[4].

У 2011 годзе распачала праект «Мілашоўска-Мілашаўскіх чытанняў» падчас 100-гадовага юбілею Нобелеўскага лаўрэата, паэта і перакладчыка Чэслава Мілаша. Праект прадугледжвае адметныя літаратурныя і гістарычныя мерапрыемствы, якія праводзяцца як на Міёршчыне, так і ў Віцебску, Мінску, Літве[2]. З сакавіка 2022 года вядзе аўтарскую рубрыку «Кніжная паліца», у якой расказвае пра беларускія кнігі для дзяцей з асабістай хатняй бібліятэкі[5].

Удзельніца канферэнцыі славістаў у Швецыі, шведскай цырымоніі ўзнагароджання прэміяй Астрыд Ліндгрэн, «круглых сталоў» па праблемах дзіцячай літаратуры і кнігавыдання на Міжнародных кніжных кірмашах у Мінску, Львове, Вільнюсе, сябра журы літаратурных прэмій імя Янкі Маўра, імя Цёткі[2].

Па казцы Алены Масла «Лагодны воўк» у 2018 годзе на «Беларусьфільме» зняты мультфільм «Лагодны воўк» (рэжысёр Наталля Дарвіна-Хаткевіч).

Таксама па казцы «Мяне завуць Лахнэска» ў 2019 годзе «Беларусьфільм» выпусціў мультфільм «Прыгажун і пачвара» (рэжысёр Наталля Дарвіна-Хаткевіч).

Творы Алены Масла перакладзены на украінскую, сербскую мовы.

Членства ў складзе журы ў літаратурных конкурсах[правіць | правіць зыходнік]

  • 2009 год — ў складзе журы літаратурнага конкурсу імя Янкі Маўра
  • 2013 год — ў складзе журы літаратурнага конкурсу імя Янкі Маўра[6][7]
  • 2016 год — ў складзе журы літаратурна-мастацкай прэміі імя Цёткі[8]
  • 2018 год — ў складзе журы літаратурна-мастацкай прэміі імя Цёткі[9]

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

  • Кнігі Алены Масла «Таямніца закінутай хаты» (2005 год) і «Вандроўка з божымі кароўкамі» (2007 год) паводле рэйтынгу газеты «Наша ніва» адзначаны сярод лепшых кніг года.
  • 2006 год — Дыплом чытацкіх сімпатый (па выніках запытаў у бібліятэках)
  • 2007 год — па выніках конкурсу водгукаў «Лепшая беларуская кніга» (Беларуская бібліятэчная асацыяцыя) пісьменніца адзначана Пасведчаннем чытацкіх сімпатый[10].
  • 2010 год — Лаўрэат літаратурнай прэміі «Залаты купідон» у намінацыі «Дзіцячая літаратура», за зборнік казак «Першая прыгажуня».
  • 2013 год — «Бібліязважанне» (па выніках запытаў у бібліятэках)
  • 2014 год, чэрвень — на конкурсе культурніцкіх ідэй кампаніі «Будзьма беларусамі!» стала адной з пераможцаў за свой праект «Мілашоўска-мілашаўскія чытанні». Сутнасцю прапанаванага праекта стала серыя літаратурна-відовішчных і адукацыйных мерапрыемстваў на Мёршчыне, з мэтай пошуку інвестараў для стварэння на базе Мілашоўскай школы літаратурнага музея і дзіцячай бібліятэкі[11].
  • 2015 год — п’еса Алены Масла «Каляды з хроснай» па выніках конкурсу драматургіі «Новая назва» (арганізатар — «Беларускі рэспубліканскі тэатр юнага гледача») была адзначана, як найцікавая сярод п’ес для дзяцей [12].
  • 2019 год — Лаўрэат Міжнароднай літаратурнай прэміі Біянкі у намінацыі «Казка», за кнігу «Балотныя прыгоды. Цікавінкі ад Бульбінкі і Журавінкі»[13].

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Кнігі[правіць | правіць зыходнік]

  • «Рождество у крёстной» (бел.: «Каляды з хроснай») (2005, выд. «Речь»). Галоўныя героі кнігі — дзяўчынка Віка і яе любімая хросная — выдумшчыцы і добрыя душы — то фабрыку па вытворчасці сняжынак уладкоўваюць, то запрашаюць усіх ахвотнікаў скаціцца на горных лыжах прама з акна сваёй кватэры. А аднойчы разам з навакольнымі дзецьмі зляпілі снежнага каня, які, надзеўшы чароўны шалік, ператварыўся ў сапраўднага Пегаса. Навагоднія падарункі для дзяцей і сталых, так і сыплюцца з неба, спраўджваюцца ўсе патаемныя мары. Віка вучыцца быць чараўніцай, стварае цуды і робіць добрыя ўчынкі[14]. Кніга перавыдана ў 2012 г. (выд. «Мастацкая літаратура»)[15][16], у 2013 (выд. «Мастацкая літаратура»; на рус. мове), у Кіеве (2013, на ўкр. мове, накл. 6 тыс. экз.), у Санкт-Пецярбургу (2014, накл. 7 тыс. экз., выд. «Речь»)[17]. Агульный наклад склаў каля 20 тысяч.
  • «Таямніца закінутай хаты» (2005, выд. «Мастацкая літаратура»)[17]. Зборы аўтарскіх казак. Кніга ўключана у праграму пазашкольнага чытання для пяцікласнікаў[2].
  • «Вандроўка з божымі кароўкамі» (2006, выд. «Мастацкая літаратура») — хлопчык Данік, разам з божымі кароўкамі Ірыскай і Хлебным Мякішам, выпраўляецца ў незвычайную вандроўку. Наперадзе Даніка чакаюць сустрэчра з грозным чараўніком, знаёмства з прынцэсай Чысцюляй і жыхарамі Краіны Паветраных Замкаў, а таксама подзвігі, вартыя сапраўднага рыцара[18].
  • «Першая прыгажуня» (2010, выд. «Літаратура і Мастацтва»)[19] — гісторыя пра дзявочы турнір прыгажосці[20].
  • «Як пані Чаротная на госці ў Палангу бегала» (2010, выд. «Мастацкая літаратура») — Пані Чаротная (камышовая жабка, галоўная гераіня твора), распавядае ўнукам прыгоды часоў сваёй маладосці: як падарожнічала з роднага пруда ў Палангу, да цёткі і перажыла шэраг прыгодаў[21].
  • «Пацучок Фэлік падарожнічае» (2013, «Выдавецкі дом «Звязда»») — галоўны герой кнігі пацучок Фэлік адпраўляецца з дому ў дарогу. Пад час падарожжа знаёміцца з пацукамі Анфіскай і Ларыскай, а таксама каштуе сапраўднага жыцця: у рэстаран схадзіў, на моднай вечарынцы пабываў, на джыпе пакатаўся і іншых ласункаў жыцця пакаштаваў. Нават удзельнічаў у шопінгу. Пры гэтым паводзіў сябе прыстойна і хораша. А ў канцы вяртаецца дахаты з нявестай Ларыскай[22].
  • «Мяне завуць Лахнэска» (2016, выд. «Адукацыя i выхаванне») — маленькi дыназаўрык Лахнэска ўцякла з роднага возера таму, што яе дражнiлi за нестандартную знешнасць і памеры. У сажалцы яна сустрэла апалонiка Апалона, незадаволенага тым, што ён маленькi. Яны суцяшаюць адно аднаго i дапамагаюць зразумець сапраўдную сваю прыгажосць[23]. У 2019 годзе твор перакладзены на сербскую мову (пераклад — Даяна Лазарэвіч, Сербія)[24].
  • «Балотныя прыгоды. Цікавінкі ад Бульбінкі і Журавінкі» (2019, выд. «Пачатковая школа») — аўтар знаёміць дзяцей у займальнай форме з асаблівасцямі ўтварэння балот, іх відамі і значнасцю для прыроды, апавядае пра іх жывёльны і раслінны свет. Галоўныя героі кнігі — цікаўны і дасведчаны хлопчык Бульбінка разам з дзяўчынкай Журавінкай — падарожнічаюць па балотных абшарах, наведваюць хатку баброў, высветляюць, чаму ласі скідаюць рогі і ці можа выдра працаваць карэспандэнткай. Таксама ў кнізе можна знайсці кулінарныя рэцэпты, а яшчэ — займальную гульню па матывах казачнага падарожжа. Кніга для дзецей дашкольнага і малодшага школьнага ўзросту[25].
  • «Барыс Аракчэеў. Бэз малюецца на шчасце» / [укладанне А. Аракчэева, А. Масла] (2019, выд. «Мастацкая літаратура», сер. ЖЗЛБ) — у кнізе сабраны матэрыял пра знакамітага мастака, аднаго з заснавальнікаў сучаснай беларускай школы жывапісу, заслужанага дзеяча мастацтваў Рэспублікі Беларусь Барыса Аракчэева.
  • «Адкрыцці стагоддзяў» (2020, выд. «Беларуская Энцыклапедыя імя П. Броўкі») — з кнігі можна даведацца, што зрабілі для развіцця ракетабудаўніцтва і асваення космасу выхадцы з беларускіх земляў, а таксама пра электрычнасць, водаправод, камп’ютар, сацыяльныя сеткі, караблі, аўтамабілі, радыё, інтэрнэт...[26].

Публікацыі[правіць | правіць зыходнік]

Сцэнарыі[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ Сушкевіч К.. Елена Масло (руск.). Женщины Беларуси. Femina.by (5 снежня 2011). Архівавана з першакрыніцы 24 красавіка 2015. Праверана 22 кастрычніка 2013.
  2. ↑ а б в г д Алена Басікірская. Добрыя гісторыі — у кнігах пісьменніцы-казачніцы з Мілашова Алены Масла. Міёрскі навіны (12 сакавіка 2019). Праверана 17 сакавіка 2019.
  3. ↑ Алена Масла. Kamunikat.org. Праверана 14 красавіка 2013.
  4. ↑ а б Алена Масла(недаступная спасылка). Арт.С. Архівавана з першакрыніцы 27 ліпеня 2013. Праверана 14 красавіка 2013.
  5. ↑ Як гучыць беларускае слова ў дзіцячых кнігах? Разглядаем «Кніжную паліцу» Алены Масла. Рэдакцыя газеты «Медыцынскі веснік» (2 красавіка 2022). Праверана 3 студзеня 2023.
  6. ↑ Абвешчаны літаратурны конкурс "Экслібрыс" імя Янкі Маўра. СБП (27 снежня 2012). Архівавана з першакрыніцы 1 кастрычніка 2013. Праверана 22 сакавіка 2013.
  7. ↑ Сцебурака У.. Алена Масла: “Дзіцячая кніга павінна даваць чытачу адчуванне добразычлівасці свету”. СБП (28 сакавіка 2012). Архівавана з першакрыніцы 10 сакавіка 2016. Праверана 15 верасня 2013.
  8. ↑ А. Масла. Уганараваны пераможцы літаратурнай прэміі Цёткі. Sputnik (4 мая 2016). Праверана 10 лютага 2018.
  9. ↑ Абвешчана журы прэміі Цёткі 2018. interfax.by (29 студзеня). Праверана 10 лютага 2018.(недаступная спасылка)
  10. ↑ Алена Масла. Родныя вобразы (8 жніўня 2009). Праверана 14 красавіка 2013.(недаступная спасылка)
  11. ↑ 14.Масла Алена — “Мілашоўска-мілашаўскія чытанні”. Віншуем пераможцаў конкурсу культурніцкіх ідэй!. Будзьма беларусамі! (3 чэрвеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 22 жніўня 2018. Праверана 18 чэрвеня 2013.
  12. ↑ Вынікі конкурсу драматургіі “Новая назва”(недаступная спасылка). БРТЮГ (31 снежня 2015). Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2016. Праверана 11 лютага 2016.
  13. ↑ Премия Бианки 2019 (руск.)(недаступная спасылка). Единая информационная система учёта библиотечных фондов Московской области (5 чэрвеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 9 чэрвеня 2019. Праверана 10 чэрвеня 2019.
  14. ↑ Дар’я Латышава Халоднай зімой грэе кніга // Літаратура і мастацтва : газета. — Мн.: РВУ «Звязда», 22 студзеня 2016. — В. 4854. — № 3. — С. 15. Архівавана з першакрыніцы 18 верасня 2017.
  15. ↑ Масла, А. Каляды з хроснай: Праўдзівая гісторыя і крышачку чарадзейства. Новые поступления. Вілейская гарадская дзіцячая бібліятэка (11 сакавіка 2013). Архівавана з першакрыніцы 22 кастрычніка 2013. Праверана 22 кастрычніка 2013.
  16. ↑ Алена Масла «Каляды з хроснай». Лаборатория Фантастики (18 кастрычніка 2013). Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 22 кастрычніка 2013.
  17. ↑ а б Масло Елена. Рождество у крёстной. Правдивые истории и немножко волшебства. Выдавецтва «Речь» (18 кастрычніка 2013). Архівавана з першакрыніцы 16 снежня 2013. Праверана 22 кастрычніка 2013.
  18. ↑ Сёння Дзень народзінаў адзначае Алена Масла. Kamunikat.org. Праверана 14 красавіка 2013.
  19. ↑ Алена Масла. Казка пра Караля, які страшна любіў пісаць. Наша ніва (21 кастрычніка 2012). Праверана 14 красавіка 2013.
  20. ↑ В. Пруднікава. От классики до беллетристики. Топ-10 книг минской выставки (руск.). Культура. БелаПАН (12 лютага 2011). Праверана 14 красавіка 2013.
  21. ↑ Якія казкі чытаюць у XXІ стагоддзі? (25 сакавіка 2011). Праверана 14 красавіка 2013.(недаступная спасылка)
  22. ↑ Карлюкевіч А. М. И в подземелье — своя жизнь (Масла А. С., «Пацучок Фэлік падарожнічае»)(руск.) // Вечерний Минск : газета. — Мн.: 2013-06-13. — В. 12527. — № 24. — С. 21. Архівавана з першакрыніцы 21 студзеня 2017.
  23. ↑ Людміла Рублеўская. Вокруг и около сказок. СБ. Беларусь сегодня (15 снежня 2016). Праверана 13 сакавіка 2019.
  24. ↑ Дајана Лазаревић. Зовем се Лохнесси (серб.). Интернет часопис «Табла» (21 красавіка 2019). Праверана 22 красавіка 2019.
  25. ↑ Балотныя прыгоды. Цікавінкі ад Бульбінкі і Журавінкі(недаступная спасылка). biblio.by (23 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 3 красавіка 2019. Праверана 3 красавіка 2019.
  26. ↑ Аліна Буяшова. Дзе жывуць цуды?. Літаратура і мастацтва (2 жніўня 2020). Праверана 5 жніўня 2020.
  27. ↑ Лагодны воўк(недаступная спасылка). Мінскі міжнародны кінафестываль «Лістапад». Архівавана з першакрыніцы 14 лістапада 2018. Праверана 7 лістапада 2018.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Алена_Масла&oldid=4700487"