Андрэй Паўлавіч Сапега

Андрэй Паўлавіч Сапега
Андрэй Паўлавіч Сапега
	польск.: Andrzej Sapieha
	; Андрэй Сапега. З Кодзенскай галерэі, 1709
	; Герб «Ліс»
11-ы Ваявода смаленскі
	1621
Папярэднік	Мікалай Глябовіч
Пераемнік	Міхал Друцкі-Сакалінскі
8-ы Ваявода полацкі
	1597 — 1613
Папярэднік	Мікалай Дарагастайскі
Пераемнік	Міхал Друцкі-Сакалінскі
6-ы Кашталян менскі
	1592 — 1597
Папярэднік	Марцін Стравінскі
Пераемнік	Язэп Корсак
Вялікі падчашы літоўскі
	1588 — 1592
Папярэднік	Канстанцін Астрожскі
Пераемнік	Крыштаф Дарагастайскі
Нараджэнне	каля 1560
Смерць	да 11 кастрычніка 1621
Род	Сапегі
Бацька	Павел Сапега
Маці	Аляксандра Хадкевіч
Жонка	1) Марыя Чартарыйская; 2) Крыстына Дэмбінская
Дзеці	ад 2-га шлюбу: Станіслаў Тамаш, Ганна, Аляксандра, Крыстына, Ядвіга, Марыяна, Дарота
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Андрэй Паўлавіч Сапега (каля 1560 — да 11 кастрычніка 1621) — вялікалітоўскі дзяржаўны і ваенны дзеяч. Падчашы вялікі літоўскі (1588—1592), кашталян менскі (1592—1597), ваявода полацкі (1597—1613) і смаленскі (з 1621).

Валодаў Вішніцамі, Сапежышкамі, маёнткамі на Падляшшы.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

З кодзенскай лініі магнацкага роду Сапегаў герба «Ліс», сын Паўла і Аляксандры з Хадкевічаў. Меў братоў Мікалая і Багдана.

У 1590-я навучаўся ў Падуанскім універсітэце. Ротмістрам удзельнічаў у Інфлянцкай вайне (1558—1582). 21 кастрычніка 1578 года разам са шведскім военачальнікам Юргенам Боем разграміў маскоўскія аддзелы пад камандаваннем князя Івана Юр’евіча Галіцына, што ўзялі ў аблогу Вендэн, і захапіў у палон маскоўскіх ваяводаў князёў П. І. Тацева і П. І. Хварасцініна.

Займаў шэраг дзяржаўных пасад, у тым ліку ваяводы полацкага. Пасля таго як ен выказаўся супраць волі большасці магнатаў ВКЛ за прызначэнне паляка Бернарда Маціеўскага віленскім біскупам на сойме звычайным 1598 года^[1], улез у канфлікт за маемасць (прыхапіў Чарсвяты і Курылавічы якія належалі Полацкаму замку сабе) і паспробаваў прымусіць гараджан замыкаць крамы у каталіцкія святы, у ліпені 1599 г. выбухнула паўстанне палачан. Горад і шляхта адмовіліся яму падначальвацца і шантажавалі караля зыходам да Масквы. Ня могучы нават прыхаць у горад, з 1600 г. ён пачынае шукаць пакупніка на пасаду полацкага ваяводы. Гэта яму ўдаецца зрабіць толькі ў 1613 г.

Неаднаразова выязджаў за мяжу, галоўным чынам у Італію: у 1579, 1592 і 1608.

Упершыню ажаніўся з Марыяй Чартарыйскай (шлюб у 1569), другі раз пабраўся шлюбам з Крыстынай Дэмбінскай (у 1570), з якой меў сына Станіслава Тамаша, а таксама дачок Ганну, Аляксандру, Крыстыну, Ядвігу, Марыяну і Дароту.

Генеалогія[правіць | правіць зыходнік]

Іван Сямёнавіч Сапега
(каля 1450 — 1517)

NN

Аляксандр Іванавіч Хадкевіч
(каля 1475 — 1549)

Васіліса Яраславіч

Павел Іванавіч Сапега
(каля 1490 — 1579)

Аляксандра Хадкевіч
(? — каля 1583)

Марыя Чартарыйская
(? — 1569/1570)

Андрэй Паўлавіч Сапега
(каля 1560 — 1621)

Крыстына Дэмбінская
(? — 1615)

Зноскі

↑ Seredyka, J. Rozprawy z dziejów XVI i XVII wieku / Jan Seredyka; [Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości, Jednostka Uczelniana w Poznaniu]. — Poznań: «Forum Naukowe»; Wrocław: «Passat» — Paweł Pietrzyk, 2003. — 311 s.: 1 portr., tab. — S. 174, 178, 221.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
Якубаў, В.У. Міжканфесіянальныя канфлікты ў полацкім ваяводстве (1550 – 1618 гг.) / В.У. Якубаў // Исследования по истории Восточной Европы : сб. науч. статей / РИВШ ; редкол.: А.В. Мартынюк [и др.]. – Минск : РИВШ, 2009. – Вып. 2. – С. 175–185.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Генеалогія магнацкіх радоў Рэчы Паспалітай Архівавана 21 верасня 2013.

[1] Seredyka, J. Rozprawy z dziejów XVI i XVII wieku / Jan Seredyka; [Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości, Jednostka Uczelniana w Poznaniu]. — Poznań: «Forum Naukowe»; Wrocław: «Passat» — Paweł Pietrzyk, 2003. — 311 s.: 1 portr., tab. — S. 174, 178, 221.

[1]