Брытанская прапаганда ў Першай сусветнай вайне

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Брытанскі агітацыйны плакат эпохі Першай сусветнай вайны, які заклікае ўступаць у каралеўскую армію

Брытанская прапаганда ў Першай сусветнай вайне насіла пераважна антыгерманскі характар. Р. Зульцман адзначае, што менавіта ў гады Першай сусветнай вайны мела месца першае сістэматычнае ўжыванне прапаганды, прычым Германія была агаломшана гэтым фактам[1].

Самым яскравым прыкладам гэтай прапаганды стала выява раскрыжаванага канадскага салдата, паведамленне пра якога з'явілася ў Times 10 мая 1915 года. Не менш гучнымі былі сфабрыкаваныя сюжэты пра жорсткасць і зверствы нямецкіх салдатаў (стральба па медсёстрах, гвалт над манашкамі, забойства дзяцей, выстралы ў спіну і інш.)[2]. Таксама вядомы быў рэпартаж бельгійскай газеты L`Independance belge (ад 17 красавіка 1917), якая выдавалася ў Лондане, пра тое, што немцы перапрацоўваюць трупы сваіх салдатаў на корм для свіней на фабрыцы (ням.: Kadaververwertungsanstalt) у Кобленцы. У той жа дзень англійскія Times і Daily Mirror перадрукавалі гэту навіну[3]. Іншай вядомай фальшыўкай стаў сюжэт пра каталіцкіх святароў, павешаных на звонавых языках у Антверпене[4].

Нароўні з выдуманымі фактамі[5], брытанская прапаганда актыўна выкарыстоўвала і рэальныя трагедыі для фарміравання негатыўнага вобраза Германіі (напрыклад, гібель «Лузітаніі» або пакаранне смерцю медсястры Эдыт Кейвел[6]). Для замацавання варварскага вобраза немцаў у брытанскіх СМІ называлі гунамі (англ.: Huns). Апроч «прапаганды жахаў» (дэманізацыі ворага) выкарыстоўвалася і «прапаганда поспехаў», якая прымяншала страты і перабольшвала поспехі ўласных войскаў.

Першапачаткова прапаганда ўздзейнічала на грамадскую думку праз прэсу і на салдатаў праціўніка праз улёткі, якія скідваліся з самалёта. Главой брытанскіх прапагандыстаў быў Лорд Норткліф. Пазней брытанскі ўрад высока ацаніў унёсак брытанскіх прапагандыстаў у перамогу над Германіяй. Поспех прапаганды складаўся не столькі ў дэмаралізацыі праціўніка, колькі ў ізаляцыі Германіі і мабілізацыі сваіх падданых на барацьбу з ворагам. Р. Зульцман заўважыў, што нямецкая прапаганда Гебельса ўлічыла брытанскую прапаганду і выкарыстоўвала яе прыёмы[1].

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Стюарт К. Тайны дома Крю. Английская пропаганда в мировую войну 1914—1918 гг. — М-Л.: Госиздат. Отдел военной литературы, 1928.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]