Гаручыя сланцы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Гару́чыя сла́нцы — карысныя выкапні, асадкавыя горныя пароды, якія маюць гаручыя ўласцівасці.

Колер карычневы, карычнева-жоўты, шэры, аліўкава-шэры. Складаюцца з кварцу, кальцыту, гліністых мінералаў і інш. Маюць 10-50% па вазе арганічных рэчываў, да 7-10% вадароду, 30-80% лятучых кампанентаў, бітумы.

Гаручыя сланцы выкарыстоўваюцца як паліва, для вытворчасці бытавога газу, сыравіна для хімічнай прамысловасці (сінтэтычныя дубільнікі, клей, лакі, масцікі і інш.).

Эксплуатуюцца галоўным чынам у Эстоніі.

Агульныя патэнцыяльныя запасы гаручых сланцаў у свеце ацэненыя ў 650 трлн. т. Асноўныя рэсурсы — 430—450 трлн. т — сканцэнтраваныя ў ЗША (штаты Каларада, Юта, Ваёмінг). Вялікія запасы гаручых сланцаў ёсць у Бразіліі і КНР.

На Беларусі паклады гаручых сланцаў выяўлены ў Прыпяцкім прагіне, у асноўным на тэрыторыі Гомельскай і Мінскай абласцей. Агульныя прагнозныя запасы - да 8 млрд. т. Глыбіня залягання 50-600 м, магутнасць пласта 0,5-3 м. Папярэдне разведана Тураўскае радовішча гаручых сланцаў. Гэтыя гаручыя сланцы патрабуюць пры выкарыстанні папярэдняй тэрмічнай апрацоўкі, здабыча не вядзецца.