Герб Львова

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Герб Львова
Версіі
Вялікі герб
Дэталі
Носьбіт Львоў
Зацверджаны 1990
Шчыт
Іспанскі шчыт
Заснаванне 5 ліпеня 1990

Герб Льво́ва — афіцыйны сімвал горада Львоў, найбуйнейшага горада заходняй Украіны і адміністрацыйнага цэнтра Львоўскай вобласці.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Афіцыйнае апісанне герба і вялікага герба ў Статуце Львова[1]:

" Герб горада: у сінім шчыце намаляваныя залатыя вароты з трыма вежамі, на канцы кожнай з якіх па тры зубцы і па адной байніцы. Цэнтральная вежа вышэй за дзве іншыя. Брама адкрытая, без варот і рашотак. У пройме брамы крочыць у правы геральдычны бок залаты леў. (укр.: Герб міста: у синьому щиті зображена золота брама з трьома вежами, кожна з яких завершена трьома зубцями і має по одній бійниці. Центральна вежа вища від двох інших. Брама відкрита, без воріт і ґрат. В отворі брами крокує у правий геральдичний бік золотий лев.)
Вялікі герб: змяшчае выяву герба, увенчанага срэбнай гарадской каронай, якая сімвалізуе Львоў як абласны цэнтр. Уздоўж шчыт падтрымліваюць два шчытатрымальнікі - леў у кароне (сімвал Галіцка-Валынскай дзяржавы) і старажытнарускі ратнік, якія павінны адлюстроўваць эпоху заснавання Львова Данілай Галіцкім і станаўленне яго як стольнага горада. Знізу герб дапаўняе стужка ў нацыянальных сіне-жоўтых тонах і ўсеўкраінскі герб Трызуб як сімвалы Саборнасці Украіны. (укр.: Великий герб: містить зображення герба, увінчаного срібною міською короною, яка символізує м.Львів як обласний центр. Обабіч щит підтримують два щитотримачі — лев у короні (символ Галицько-волинської держави) та давньоруський ратник, які мають відображати епоху заснування м.Львова Данилом Галицьким та становлення його як стольного міста. Знизу герб доповнює стрічка у національних синьо-жовтих барвах та загальноукраїнський герб Тризуб як символи Соборності України.)
"

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Упершыню выява льва сустракаецца на пячатцы галіцка-валынскіх князёў Андрэя II і Льва ІІ, якія называлі сябе кіраўнікамі ўсёй Русі, Галіча і Уладзіміра. Мяркуецца, што леў быў знакам дынастыі Раманавічаў, аднак з першай паловы XIV ст. ён адназначна становіцца тэрытарыяльным гербам Галіцка-Валынскай дзяржавы, адміністрацыйным цэнтрам якой быў Львоў.

Найстарэйшая вядомая гарадская пячатка прымацаваная да пергаментнай граматы Львоўскага магістрата 1359 года. На ёй намаляваны леў, які крочыць у адкрытай гарадской браме з трыма зубчастымі вежамі і байніцамі. Малюнак аб’яднала сімвал назвы (тоесны з імем сына заснавальніка, Льва I Данілавіча) і старадаўнюю эмблему княства. У 1526 годзе польскі кароль Жыгімонт II Аўгуст фармальна зацвердзіў гэты герб.

Аляксандр Гваньіні ў «Апісанні Сарматыі Еўрапейскай» (1585) памылкова адзначае, што гербам Львова быў каранаваны чорны леў на залатым полі — герб самога князя Льва, заснавальніка горада [2].

Пасля аўдыенцыі львоўскага арцыбіскупа Салікоўскага ў Папы Сікста V ў 1586 годзе, горад атрымаў права карыстацца папскім гербам — львом, які стаіць на задніх лапах і трымае ў пярэдніх тры пагорка і васьміпрамянёвую зорку. Хоць на гарадскіх пячатках і ў далейшым выкарыстоўваўся старажытны гарадскі знак, а на некаторых з іх змяшчаліся абодва варыянты.

6 лістапада 1789 года імператар Іосіф ІІ зацвердзіў герб Львова, у якім «папскі» леў стаяў у гарадской браме з трыма вежамі.

Савецкі герб зацверджаны 15 ліпеня 1967 года. У сінім шчыце чырвоныя адкрытыя гарадскія вароты з трыма вежамі, у арцы стаіць залаты леў, павернуты направа. На цэнтральнай вежы варот — залатыя серп і молат. Аўтары — І. Картушенко, С. Кецала, Л. Лявіцкі, Э. Місько і Я. Навакоўскі.

5 ліпеня 1990 года сесія Львоўскага гарадскога савета зацвердзіла сучасны герб Львова: у сінім полі залатыя каменныя вароты з трыма вежамі, сярэдняя з якіх вышэй бакавых, у праёме варот крочыць у правы геральдычны бок залаты леў. Таксама былі зацверджаныя вялікі герб і харугва (сцяг) Львова. Сімвалы распрацавалі па матывах старога герба А. Грачыла, В. Турэцкі, І. Турэцкі і І. Сварнік.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. http://lvivrada.gov.ua/files/statut/S_Dodatok_1.pdf
  2. Гваньіні, Аляксандр. Хроніка еўрапейскай Сарматыі / Навук. і зав. Юрыя Мицика. — Кіеў: Кіева-Магілянская акадэмія, 2007. — С. 412.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Гісторыя Львова у дакументах і матэрыялах. — Кіеў: Наукова думка, 1986. — С. 304-307.
  • Гречило А. Герб Львова: генеза, традиції, відродження // Історія Львова. — Т. 1 (1256—1772). — Львів, 2006. — С. 38-44.
  • Гречило А. Печатки міста Львова XIV—XVIII ст. — Львів, 2010. — 24 с. (ISBN 978-966-02-5837-2)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]