Кнід

Старажытны горад
Кнід
грэч. Κνίδος
36°41′09″ пн. ш. 27°22′30″ у. д.
Краіна	Турцыя
Вобласць	іл Мугла|Мугла
Іншыя назвы	Стадыя, Трыёпія
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кнід (Κνίδος, таксама Стадыя і Трыёпія) — калонія лакедэманян на Трыяпійскім мысе карыйскага Херсанеса, пабудаваная часткай у Малой Азіі, часткай на злучаным з сушай дамбамі востраве, з дзвюма гаванямі, адна з якіх прызначалася для ваенных, іншая — для купецкіх суднаў. Буйны гандлёвы горад, цэнтр культу Афрадыты, адзін з шасці членаў Дарычнага саюза, месца правядзення Дарычных гульняў.

Руіны амфітэатра

Гавань старажытнага Кніда

Гісторыя

Кнід згадваецца ўжо ў гамераўскіх гімнах. У глыбокай старажытнасці кнідцы, якія лічылі сябе нашчадкамі спартанцаў, каланізавалі Ліпарскія астравы і Корчулу ў Адрыятыцы. Герадот паведамляе, што пры наступе персаў на чале з Гарпагам кнідцы беспаспяхова спрабавалі пракапаць канал, каб ператварыць Трыяпійскі мыс у востраў Эгейскага мора.

Да 412 г. да н.э. Кнід выступаў на баку Афін у войнах са Спартай, затым кіраваўся самімі грамадзянамі ў духу дэмакратыі, у III ст. прызнаў уладу Пталамеяў. Славіўся абсерваторыяй астранома Эўдокса, медыцынскай школай і статуяй Афрадыты працы Праксіцеля. У рымскія часы захоўваў аўтаномію, спусцеў да VII ст. н.э.

У 1857-59 гг. разваліны Кніда былі даследаваны англічанамі пад кіраўніцтвам Ньютана, іх галоўнай знаходкай стала мармуровая статуя Дэметры. Падчас раскопак 1970-х гг. археолагамі быў адкрыты круглы ў плане дарычны храм Афрадыты, у якім быў выяўлены пастамент легендарнай статуі Афрадыты Кнідскай.

Вядомыя жыхары і выхадцы

• Еўдокс Кнідскі — матэматык і астраном.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кнід