Джарай
| Джарай (Ra Glai) | |
.jpg)
| |
| Агульная колькасць | 268 тыс. чал. (2013 г.) |
|---|---|
| Рэгіёны пражывання | В’етнам, Камбоджа |
| Мова | джарай |
| Рэлігія | культ продкаў, анімізм, хрысціянства |
| Блізкія этнічныя групы | чамы, эдэ |
Джарай, або зярай (саманазва Ra Glai) — аўстранезійскі народ, карэннае насельніцтва цэнтральных горных раёнаў В’етнама і ўсходняй Камбоджы. Агульная колькасць - каля 268 тыс. чал. (2013 г.)[1].
Джарай лічаць сябе карэннымі жыхарамі тых рэгіёнаў, дзе і ў наш час складаюць этнічную большасць. Да пачатку XIX ст. яны былі падначалены в'етамі і ўвайшлі ў склад іх дзяржавы. Пасля ўсталявання французскай каланіяльнай улады атрымалі абмежаваную аўтаномію, некаторыя з іх прынялі хрысціянства. Джарай пацярпелі падчас вайны ў В'етнаме, паколькі праз іх тэрыторыі (як непасрэдна ў самім В'етнаме, так і ў Камбоджы) праходзіў шлях дастаўкі зброі для паўстанцаў Паўднёвага В'етнама. У сучасным В'етнаме джарай з'яўляюцца афіцыйнай нацыянальнай меншасцю і атрымоўваюць дзяржаўную дапамогу.
Асноўнымі заняткамі джарай з'яўляюцца падсечна-агнявое земляробства, паляванне і рыбалоўства. Вёскі, якія спецыялізуюцца на адным з гэтых відаў дзейнасці, звычайна кааперыруюцца з суседзямі, што падтрымліваюць іншыя.
Сацыяльная арганізацыя заснавана на сістэме пашыраных родаў, якія сумесна валодаюць пэўнымі землямі. Да нашых дзён будуюцца так званыя доўгія хаціны, у якіх шмат сем'яў жывуць разам. Адлік сваяцтва вядзецца па лініі маці. Шлюбы знутры аднаго рода забаронены.
Народная культура надзвычай багатая. Захоўваецца аўтэнтычны фальклор, музыка, танцы і спевы. Нават тыя з джарай, хто афіцыйна спавядае хрысціянства, шануюць продкаў, духаў лясоў і гор, практыкуюць традыцыйную пахавальную абраднасць.
Мова адносіцца да аўстранезійскай сям'і моў, блізкая да моў чамаў і эдэ. У В'етнаме выкарыстоўваюць пісьмо на аснове лацінскай графікі, у Камбоджы — кхмерскай.
Зноскі
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Ethnic Jarai Community in Cambodia Stands its Ground Архівавана 28 ліпеня 2013.
- Jarai Tomb House Conservation
- Gia Rai people Архівавана 7 жніўня 2011.
- Ethnic peoples Архівавана 21 мая 2014.
- We, Jarai, sleep together