Зорнае скопішча

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Плеяды, рассеянае скопішча
NGC 104, шаравое скопішча

Зорныя скопішчы — сукупнасці (групы) зорак, якія маюць агульнае паходжанне і звязаны паміж сабой сіламі ўзаемнага прыцягнення.

Для сфарміраваных зорных скопішчаў характэрна наяўнасць цэнтральнага згушчэння (ядра), абкружанага менш шчыльнай каранальнай вобласцю. У залежнасці ад знешняга выгляду, памераў, узросту і хімічнага складу адрозніваюць рассеяныя і шаравыя зорныя скопішчы.

Рассеяныя зорныя скопішчы (напрыклад, Гіяды, Плеяды) у Галактыцы канцэнтруюцца ў плоскасці сіметрыі Млечнага Шляху і маюць найбольшыя скорасці адносна Сонца; узрост да 1 млрд гадоў. Пры назіранні ў слабы тэлескоп раздзяляюцца на асобныя зоркі.

Шаравыя зорныя скопішчы (напрыклад, скопішча МЗ у сузор’і Гончых Псоў, М1З у сузор’і Геркулеса) маюць вялікую колькасць кампактна размешчаных зорак у выглядзе сферычнай або эліптычнай сістэмы; з цяжкасцю раздзяляюцца на асобныя зоркі нават у моцных тэлескопах. Утвараюць у Галактыцы сферычную падсістэму і канцэнтруюцца ў яе цэнтры; маюць узрост ад 5 да 15 млрд гадоў.

Наяўнасць пераменных зорак (напрыклад, тыпу RR Ліры) дазваляе вызначаць адлегласці да скопішчаў.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]