Каманішнік лугавы

Каманішнік лугавы
Каманішнік лугавы
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Варсянкакветныя Сямейства:  Бружмелевыя Падсямейства:  Варсянкавыя Род:  Каманішнік Від:  Каманішнік лугавы
Міжнародная навуковая назва
Succisa pratensis Moench, 1794
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   35415 NCBI   105906 EOL   467227 GRIN   t:410421 IPNI   320331-1 TPL   kew-2593868

Каманішнік лугавы (Succisa pratensis) — від кветкавых раслін роду Каманішнік (Succisa) падсямейства Варсянкавыя (Dipsacoideae) сямейства Бружмелевыя (Caprifoliaceae).

Расце ва ўмераных абласцях Еўразіі, а таксама выкарыстоўваецца як дэкаратыўная і лекавая расліна. Этымалогія: лац.: pratensis — «лугавы».

Назва

Каманішнік лугавы, каманіца, канапель лясная, каласніца, каманішнік, куманіца, куманічнік, папы, сівец.

Апісанне

Шматгадовая травяністая расліна з кароткім карэнішчам. Вышыня: 30—60 см. Сцёблы ад неразгалінаваных да разгалінаваных у верхняй частцы, верхняя частка ад бедна касматай да амаль голай. Лісце супраціўнае, на чарашках; пласціны ад ланцэтных да эліптычных, завостраныя, з гладкі краем, скурыстыя, голыя, бліскучыя. Суквецці паўсферападобныя, 2—3 см у дыяметры. Кветкі блакітныя (фіялетавыя), радзей белыя, варонкападобныя, 4-лопасцевыя, лопасці аднолькавага памеру, усе кветкі аднолькавага памеру. Тычынак 4. Лісточкі прыкветкаў ў 2—3 шэрагі, лісцяныя, яйкападобныя, апушаныя і раснічастыя. Плод — пакрытыя валаскамі сямянка, прыкладна 5 мм даўжынёй.

Распаўсюджанне

Паўночная Афрыка (Алжыр, Туніс); Еўропа (Малдова, Украіна, Аўстрыя, Бельгія, Чэхаславакія, Германія, Венгрыя, Нідэрланды, Польшча, Швейцарыя, Данія, Фінляндыя, Ісландыя, Нарвегія, Швецыя, Вялікабрытанія, Індыя, Балгарыя, былая Югаславія, Грэцыя, Італія, Румынія, Францыя, Партугалія, Іспанія); Азія (Грузія, Расія, Турцыя). Від натуралізаваны ў некаторых частках Канады і ЗША.

Святлолюбівая, ценевынослівая расліна, мезафіт, алігатроф, мезатроф. Насяляе маладыя лугі, берагі, межы лясоў, багатыя балоты, лясы на мяжы балот, лясныя пашы, шыракалістыя лясы, палявыя і дарожныя насыпы. Расліну часам высаджваюць як дэкаратыўную; яна патрабуе вільготнай глебы на сонечным месцы.

Ва Украіне расце на вільготных лугах, у хмызняках, на лясных узлесках — у Карпатах, лесастэпе, лясной зоне, звычайны; у стэпе вельмі рэдка.

Галерэя

• 
• 
• 
• 
  Батанічная ілюстрацыя з кнігі Яна Копса «Flora Batava», 1800—1934

Літаратура

• Каманішнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 457. — 522 с. — 10 000 экз.

Спасылкі

• Devil's-bit Scabious — Succisa pratensis // NatureGate (англ.) (Праверана 7 ліпеня 2023)
• Taxon: Succisa pratensis Moench // Germplasm Resources Information Network (GRIN) (англ.) (Праверана 7 ліпеня 2023)
• Сивец луговой: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.) (Праверана 7 ліпеня 2023)
• Succisa pratensis Moench (Сивец луговой) у базе біяразнастайнасці на сайце інфармацыйна-аналітычнай сістэмы «ООПТ России». (руск.) (Праверана 7 ліпеня 2023)