Марыя Рыгораўна Скуратава-Бельская

Марыя Рыгораўна Скуратава-Бельская
Нараджэнне	1552
Смерць	1605 Масква, Маскоўская дзяржава
Месца пахавання	Троіца-Сергіева лаўра
Род	Гадуновы[d]
Бацька	Малюта Скуратаў
Муж	Барыс Фёдаравіч Гадуноў
Дзеці	Ксенія Барысаўна Гадунова[d] і Фёдар II, цар і вялікі князь усяе Русі
Дзейнасць	палітык
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Агенты Дзмітрыя Самазванца забіваюць сына Барыса Гадунова. Карціна Канстанціна Макоўскага, 1862

Марыя Рыгораўна Скуратава-Бельская (каля 1552 — 10 (20) чэрвеня 1605, Масква) — руская царыца (1598—1605), жонка Барыса Гадунова, дачка Малюты Скуратава. Нядоўгі час рэгентка пры малалетнім Фёдары II Гадунове.

Біяграфія

Нарадзілася каля 1552 года ў сям’і апрычніка часоў Івана Грознага Малюты Скуратава і яго жонкі Матроны. У перыяд з 1570 па 1572 год выйшла замуж за баярына Барыса Фёдаравіча Гадунова. Дзякуючы жаніцьбе на дачцэ набліжанага да цара чалавека, Гадуноў змог умацаваць сваё становішча пры двары. У шлюбе нарадзілася трое дзяцей: старэйшы сын, які памёр у дзяцінстве, дачка Ксенія і сын Фёдар.

1 верасня 1598 года Марыя стала царыцай, а ў 1605 годзе нядоўгі час была рэгенткай пры непаўналетнім сыне Фёдары. 20 чэрвеня 1605 года ў Маскву заехаў самазванец Лжэдзмітрый I. Царскі палац разрабавалі, Фёдара Барысавіча і Марыю Рыгораўну задушылі агенты Лжэдзмітрыя (Васіль Масальскі-Рубец, Васіль Галіцын і іншыя), а царэўну Ксенію самазванец зрабіў сваёй наложніцай. Калі яна яму надакучыла, дзяўчыну пастрыглі ў манашкі Новадзявочага манастыра. Народу было абвешчана, што царская сям’я атруцілася, а целы Фёдара і Марыі выставілі напаказ. Рэшткі памерлага Барыса Гадунова вынеслі з Архангельскага сабора і перапахавалі ў бедным Варсаноф’еўскім манастыры, а яго сям’ю пахавалі там жа, без адпявання, як самазабойцаў. Пазней рэшткі Гадуновых перанеслі ў Архангельскі сабор.

У кіно

• Людміла Каршакова — «Барыс Гадуноў» (1987)
• Алена Шаўчэнка — «Барыс Гадуноў» (2011).