Нур-Даўлет

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Нур-Даўлет
نور دولت
2-і крымскі хан
1466 — 1467
Папярэднік Хаджы I Гірэй
Пераемнік Менглі I Гірэй
4-ы крымскі хан
1467 — 1469
Папярэднік Менглі I Гірэй
Пераемнік Менглі I Гірэй
7-ы крымскі хан
1475 — 1476
Папярэднік Менглі I Гірэй
Пераемнік Джанібек
3-і касімаўскі кіраўнік
1486 — 1490
Папярэднік Даніяр
Пераемнік Сатылган

Нараджэнне невядома
Смерць каля 1503
Месца пахавання
Род Гірэі
Бацька Хаджы-Гірэй[1]
Дзеці Satylghan ibn Nur Daulat[d] і Q4159846?
Нацыянальнасць татарын
Веравызнанне іслам
Дзейнасць суверэн

Нур-Даўлет (крым. Nur Devlet, نور دولت‎ ; ? — 1503) — крымскі хан у 14661467, 14671469, 14751476 г. Другі сын Хаджы-Гірэя.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Пасля смерці бацькі ў 1466 г. успадкаваў крымскі сталец, чаму запрацівіўся яго малодшы брат Менглі, які ў 1467 г. здолеў ненадоўга авалодаць стальцом. Вярнуўшыся ў тым жа годзе да ўлады, Нур-Даўлет паспрабаваў дамовіцца з ханам Залатой Арды, запытаўшы ў яго фармальнага пацверджання сваіх паўнамоцтваў як кіраўніка Крымскага ханства (што ішло насуперак з курсам Хаджы-Гірэя на незалежнасць ханства).

У самым пачатку 1469 г. быў адхілены ад улады Менглі-Гірэем, які абапіраўся на падтрымку знатных крымскіх родаў. У якасці ганаровага арыштанта паселены ў крэпасці Кафа. З 1471 г. жыў у крэпасці Салдайя.

Вызвалены з-пад арышту падчас узяцця Салдайя асманамі ў 1475 г. Зрабіў спробу вярнуць сталец, але з-за аднаўлення ў Крыме ўлады Залатой Арды быў змушаны пакінуць Крым і шукаць сховішча ў польскага караля, які пасяліў Нур-Даўлета ў Кіеве.

Увосень 1479 г. разам з братам Айдэрам пераехаў з Кіева ў Маскву, дзе атрымаў у кіраванне г. Касімаў. У якасці ваяводы дапамагаў маскоўскім войскам у ваенных кампаніях супраць Залатой Арды. Менглі-Гірэй хацеў вярнуць брата ў Крым, але перамовы з маскоўскім гаспадаром былі безвыніковымі.

Памёр у Касімаве ў 1503 г. У 1505 г. труна з прахам Нур-Даўлета па просьбе Менглі была перавезеная ў Крым.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]