Павел Андрэевіч Апанасевіч

Павел Андрэевіч Апанасевіч
Павел Андрэевіч Апанасевіч
Дата нараджэння	14 ліпеня 1929 (94 гады)
Месца нараджэння	Стараселле, гміна Докшыцы, Дзісенскі павет, Віленскае ваяводства, Польская Рэспубліка;
Грамадзянства	Польская Рэспубліка; СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	фізік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Інстытут фізікі імя Б. І. Сцяпанава НАН Беларусі; БДУ;
Навуковая ступень	доктар фізіка-матэматычных навук
Навуковае званне	прафесар, акадэмік НАНБ
Альма-матар	БДУ (1954);
Навуковы кіраўнік	Б. І. Сцяпанаў
Член у	Нацыянальная акадэмія навук Беларусі;
Прэміі
Узнагароды

Павел Андрэевіч Апанасе́віч (14 ліпеня 1929, в. Стараселле Докшыцкі раён) — савецкі і беларускі фізік, акадэмік АН Беларускай ССР (1984, член-карэспандэнт з 1980). Доктар фізіка-матэматычных навук (1974)^[1], прафесар (1977). Заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь (1995).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Апанасевіч нарадзіўся ў сялянскай сям’і. Пасля заканчэння Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта ў 1954 годзе, у 1955^[1] годзе пачаў працу ў Інстытуце фізікі, дзе стаў адным з першых вучняў акадэміка Б. І. Сцяпанава. У 1958 годзе ён абараніў кандыдацкую дысертацыю, у 1968 годзе ўзначаліў Лабараторыю нелінейнай спектраскапіі^[1] (да 1994), чытаў лекцыі ў Беларускім дзяржаўным універсітэце. У 1978 Апанасевіч быў прызначаны намеснікам дырэктара інстытута па навуковай працы^[1]. Пасля смерці Б. І. Сцяпанава ў 1987 стаў дырэктарам, займаючы гэтую пасаду да 1998 года. З 1998 года Ганаровы дырэктар інстытута.

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Навуковыя працы Апанасевіча звязаны з лазернай фізікай, нелінейнай оптыкай і спектраскапіяй, тэорыяй ўзаемадзеяння святла з рэчывам^[1]. На аснове квантавай тэорыі выпраменьвання прапанаваў новы крытэрый класіфікацыі другаснага выпраменьвання^[1]. Адным з першых пачаў шырока выкарыстоўваць метад матрыцы шчыльнасці пры разглядзе пытанняў узаемадзеяння святла з рэчывам^[1], абгрунтаваўшы выкарыстанне балансных кінэтычных раўнанняў. Разгледзеў немарковские эфекты пры ўздзеянні магутнага лазернага выпраменьвання на часціцы рэчывы. Унёс вялікі ўклад у распрацоўку тэорыі параметрычнага рассейвання святла (у прыватнасці, чатырохфатоннага) і звароту хвалевага фронту. У вобласці лазернай і нелінейнай оптыкі вылучаюцца працы па тэорыі камбінацыйнага рассейвання святла, генерацыі звышкароткіх лазерных імпульсаў, працэсам сінхранізацыі лазерных мод, двухфатоннаму паглынанню святла, святлоіндуцыраванай дыфракцыі.

Пад кіраўніцтвам Апанасевіча абаронены 21 кандыдацкая і 5 доктарскіх дысертацый.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Дзяржаўная прэмія БССР (1978, за цыкл работ «Спектральна-аптычныя ўласцівасці рэчыва ў полі магутнага лазернага выпраменьвання»)
Ордэн «Знак Пашаны» (1979)
Дзяржаўная прэмія СССР (1982, за цыкл работ «Фізічныя асновы дынамічнай галаграфіі і новыя метады пераўтварэнні прасторавай структуры светлавых пучкоў»)^[1]
Ордэн Пашаны (2010)

Працы[правіць | правіць зыходнік]

П. А. Апанасевич, В. С. Айзенштадт Таблицы распределения энергии и фотонов в спектре равновесного излучения. — Минск: Изд-во АН БССР, 1961.
П. А. Апанасевич Основы теории взаимодействия света с веществом. — Минск: Наука и техника, 1977.
П. А. Апанасевич Развитие лазерной физики в Белоруссии. // УФН, Т. 174, № 10, С. 1128 (2004).

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж Апанасевич Павел Андреевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 28. — 737 с.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Павел Андреевич Апанасевич (К 50-летию со дня рождения). // Журнал прикладной спектроскопии, Т. 31, № 6 (1979).
Биобиблиография ученых Беларуси: Павел Андреевич Апанасевич. — Минск: Институт физики, Центральная научная библиотека им. Я. Коласа, 1989.
А. П. Войтович, Н. М. Олехнович, Н. С. Казак, А. А. Афанасьев, В. А. Орлович, А. А. Богуш, В. С. Бураков, В. П. Грибковский, С. Я. Килин, А. С. Рубанов, А. Н. Рубинов, К. Н. Соловьев, В. А. Толкачев, Л. М. Томильчик. Павел Андреевич Апанасевич (К 70-летию со дня рождения). // Известия НАН Беларуси: Сер. физ.-мат. наук, 1999, № 3.
Апанасевіч Павел Андрэевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 39. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Павел Андреевич Апанасевич (К 75-летию со дня рождения). // Известия НАН Беларуси: Сер. физ.-мат. наук, 2004, № 3.
Профіль акадэміка П. А. Апанасевіча на сайце НАН Беларусі
Павел Андрэевіч Апанасевіч у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)

[БС-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж Апанасевич Павел Андреевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 28. — 737 с.

[1]