Павел Паўлавіч Пурын

Павел Паўлавіч Пурын
Павел Паўлавіч Пурын
Дата нараджэння	30 студзеня (12 лютага) 1911
Месца нараджэння	Рэчыца, Чэрыкаўскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	7 мая 1977 (66 гадоў)
Месца смерці	Крывы Рог, Днепрапятроўская вобласць, УССР, СССР;
Месца пахавання	Крывы Рог;
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	артылерыя
Гады службы	1928-1956
Званне	Палкоўнік палкоўнік
Часць	у гады Вялікай Айчыннай вайны: 41-я стралковая дывізія 1-га фарміравання; 41-я стралковая дывізія 2-га фарміравання; Сталінградскі фронт; 674-ы гаўбічны артылерыйскі полк; 98-ы цяжкі гаўбічны артылерыйскі полк;
Бітвы/войны	Польскі паход РСЧА; Вялікая Айчынная вайна
	Медаль «За абарону Сталінграда»

Павел Паўлавіч Пурын (Пурынь) (12 лютага 1911, вёска Рэчыца, Чэрыкаўскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя (цяпер — Чэрыкаўскі раён, Магілёўская вобласць, Беларусь) — 7 мая 1977, Крывы Рог, Днепрапятроўская вобласць, Украінская ССР) — савецкі ваенны дзеяч. Герой Савецкага Саюза (1945 г.).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў сям’і латыша. У 1928—1930 гг. служба ў РСЧА. У 1932 г. скончыў Кіеўскае артылерыйскае вучылішча.

Службу пачаў камандзірам агнявога ўзвода ў Крыварожскім артылерыйскім палку 41-й стралковай дывізіі Украінскай ваеннай акругі, які дыслакаваўся ў Крывым Рогу. Восенню 1939 г. ў складзе дывізіі, якая ўваходзіла ў 6-ю армію Украінскага фронту, удзельнічаў у ваенным паходзе ў Заходнюю Украіну і Заходнюю Беларусь. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны капітан Пурын сустрэў на пасадзе камандзіра батарэі 249-га гаўбічнага артылерыйскага палка 41-й стралковай дывізіі 6-й арміі Паўднёва-Заходняга фронту.

Першы бой прыняў пад Рава-Рускай. Затым адыходзіў праз усю Украіну да Кіева, удзельнічаў у баях пад Львовам, Фаставам, Белай Царквой і на Канеўскі плацдарме. Пазбегнул палону падчас Кіеўскай аперацыі. З красавіка 1942 г. Пурын зноў на Паўднёва-Заходнім фронце. Падчас майскага наступлення пад Харкавам ён быў цяжка паранены і эвакуіраваны ў шпіталь. У жніўні 1942 г. Пурын на Сталінградскім фронце і 28 жніўня быў зноў паранены.

Пасля выздараўлення Пурын атрымаў званне маёра і быў накіраваны ў артылерыйскі навучальны цэнтр пад Масквой, дзе ішло фарміраванне 11-й артылерыйскай дывізіі рэзерву Галоўнага Камандавання. Са студзеня 1943 г. Пурын на Данскім фронце на пасадзе камандзіра 674-га гаўбічнага артылерыйскага палка 40-й гаўбічнай артылерыйскай брыгады. Падчас аперацыі «Кальцо» Пурын знаходзіўся непасрэдна на камандных пунктах стралковых падраздзяленняў 65-й арміі і выконваў заяўкі камандзіраў батальёнаў на падаўленне вузлоў супраціву суперніка і яго агнявых сродкаў. У баях за населеныя пункты Новааляксееўка, Дубінін, Ганчары, Гарадзішча і ў самім Сталінградзе яго артылерыйскія падраздзяленні задушылі агонь 5 артылерыйскіх і 2 зенітных батарэй немцаў, 6 батарэй шасьціствольных мінамётаў і 14 кулямётных кропак. Прамым навядзеннем былі разбураны 11 бліндажоў, рассеяная і часткова знішчана да палка пяхоты праціўніка. Умелыя дзеянні 674-га гаўбічнага артылерыйскага палка атрымалі высокую ацэнку камандавання 65-й арміі. Пасля ліквідацыі акружанай ў Сталінградзе групоўкі нямецкіх войск 11-я артылерыйская дывізія была перададзена Паўднёва-Заходнім фронце і ў складзе 6-й арміі адбіла контрнаступленне нямецкіх войск на ўсход ад Харкава. 9 сакавіка 1943 г. Пурын быў паранены, але ў маі вярнуўся ў строй.

Улетку 1943 г. маёр Пурын камандаваў групай артылерыйскай падтрымкі пяхоты, аснову якой складаў яго 674-ы гаўбічны артылерыйскі полк. За выдатнае кіраўніцтва падраздзяленнем падчас Данбаскай аперацыі, маёру Пурыну была аб'яўлена падзяка ад імя камандуючага 31-й стралковай дывізіяй генерал-маёра П. К. Багдановіча. Зімой 1944 г. маёр Пурын быў накіраваны на курсы ўдасканалення афіцэрскага складу, пасля заканчэння якіх ён атрымаў вайсковае званне падпалкоўніка і прыняў пад камандаванне 98-ю цяжкую гаўбічнай артылерыйскую брыгаду 1-й гвардзейскай артылерыйскай дывізіі.

За ўзорнае выкананне баявых задач камандавання на фронце барацьбы з нямецкімі войскамі і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 6 красавіка 1945 г. падпалкоўніку Пурыну было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

У 1951 г. скончыў Вышэйшыя акадэмічныя курсы пры Артылерыйскай акадэміі РСЧА імя Ф. Э. Дзяржынскага. З 1956 г. у запасе. Жыў у горадзе Крывы Рог. Працаваў старшынёй гарадскога камітэта ДТСААФ.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Герои Советского Союза: краткий биографический словарь / [А. А. Бабаков (руковод.), Ф. Н. Абрамов, А. М. Агеев и др.]; Министерство обороны СССР, Главное управление кадров, Институт военной истории, Центральный архив; Редкол.: И. Н. Шкадов (пред.) [и др.]. [Т.] 2: Любов—Ящук. — М.: Воениздат, 1988. — 862, [1] с.: портр. — ISBN 5-203-00536-2.
На правый бой, на смертный бой: сборник воспоминаний и документов о вооруж. борьбе латыш. народа против фашистских захватчиков / Ин-т истории партии при ЦК КП Латвии — филиал Ин-та марксизма-ленинизма при ЦК КПСС. Т. 2: Январь 1944 — май 1945. — Рига: Лиесма, 1972. — 442 с. — С. 147—149.
Пурын Павел Паўлавіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая. — Мн.: БелЭн, 2001. — 591 с.: іл. — С. 7. — ISBN 985-11-0214-8.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Павел Паўлавіч Пурын на сайце «Героі краіны»

Пурын Павел Паўлавіч на сайце «Героі краіны» (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 30 сакавіка 2015. Праверана 17 верасня 2014.
Пурын Павел Паўлавіч на www.az-libr.ru (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 жніўня 2014. Праверана 17 верасня 2014.