Разбойнікі (п’еса)
Разбойнікі | |
---|---|
Die Räuber | |
| |
Жанр | драма |
Аўтар | Фрыдрых Шылер |
Мова арыгінала | нямецкая |
Дата напісання | 1781 |
Дата першай публікацыі | 1782 |
Месца публікацыі | Германія |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Разбойнікі (ням.: Die Räuber) — першая драма Фрыдрыха Шылера, напісаная ў 1781 годзе. З'яўляецца яскравым узорам шцюрмерскай драматургіі. Прэм'ера «Разбойнікаў» адбылася 13 студзеня 1782 года ў Мангайме, Германія. Яна была напісана ў перыяд заняпаду нямецкага літаратурнага кірунку буры і націску і разглядалася некаторымі даследчыкамі, літаратурным творам, які паўплываў на развіццё еўрапейскай меладрамы. П'еса шакіравала мангеймскую публіку. У гэту ж ноч пастанова драмы Шылера стала сенсацыяй.
Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]
Сюжэт «Разбойнікаў» быў падказаны Шылеру аповесцю Шубарта «Да гісторыі чалавечага сэрца» (ням. Zur Geschichte des menschlichen Herzens, 1775). У Шубарта таксама выяўленыя два браты: старэйшы, Карл, вядзе развязаны вобраз жыцця, але пры гэтым з'яўляецца высакародным і сумленным юнаком, малодшы, Вільгельм, — крывадушны і разважлівы злодзей, які носіць маску дабрадзейнасці. Карл просіць айца дараваць яму яго правіны, але Вільгельм хавае яго лісты і тым самым выганяе старэйшага брата з дому. У далейшым Карл выратоўвае бацьку ад нападу разбойнікаў, які падстроіў Вільгельм, каб завалодаць бацькоўскай спадчынай.
Калі за аснову сюжэта драмы Шылер браў аповесць свайго старэйшага сучасніка, то вобраз разбойніка Моора і яго шайкі быў падказаны драматургу англійскімі народнымі баладамі аб дабрачынным разбойніке Робін Гудзе, дзе той выступае як народны мсцівец за несправядлівасці вышэйшых класаў, як член маламожных і вораг несправядлівых кіраўнікоў, карыслівых папоў і багацеяў.
Сюжэт[правіць | правіць зыходнік]
З першых сцэн драмы ўзнікае востры драматычны канфлікт. Франц Моор робіць падседы супраць свайго брата Карла, дабіваючыся таго, каб айцец адмовіў яму ў спадчыне. Карл Моор бачыць у гэтым новае праяўленне несправядлівасці, наогул пануючай у свеце, і калі раней ён толькі абураўся фактам існавання зла, то зараз паўстае супраць усяго чалавечага ўпарадкавання, — ён становіцца завадатарам разбойніцкай шайкі. У той час як адзін брат, Франц, пайшоў па шляху злачынства дзеля дасягення сваіх эгаістычных мэтаў, другі брат, Карл, таксама стаўшы на злачынны шлях, кіруецца не прагай уласнай адплаты, а жаданнем здзейсніць сацыяльную помсту ў дачыненні да ўсіх прыгнятальнікаў.
Варажба паміж братамі ўдасканальваецца іх спаборніцтвам у каханні да прыгожай Амаліі, якая кахае Карла, нягледзячы на ўсе наветы Франца, які імкнецца заваяваць яе прыхільнасць. Франц даходзіць у сваёй злачыннасці да таго, што хоча замарыць бацьку голадам.
Імкліва развіваючыяся падзеі завяршаюцца фіналам, у якім загінае Франц, Амалія, старык Моор (бацька двух братоў), а Карл выракаецца ад свайго бунту.
Пераклад на беларускую[правіць | правіць зыходнік]
«Разбойнікі» былі перакладезныя на беларускую мову Піменам Панчанкам.
Зноскі
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Ф. П. Шиллер. Фридрих Шиллер. Жизнь и творчество, Гослитиздат, М. 1955.
- В. Жирмунский. Очерки по истории классической немецкой литературы, изд. «Художественная литература», Ленинград 1972
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Разбойнікі (п’еса)