Кармянка

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Рака Кармянка)
Кармянка
Характарыстыка
Даўжыня 14 км
Басейн 53 км²
Вадацёк
Выток  
 • Месцазнаходжанне каля вёскі Лебядзёўка
 • Каардынаты 53°10′06″ пн. ш. 30°44′28″ у. д.HGЯO
Вусце Сож
 • Месцазнаходжанне каля вёскі Гарадок
 • Каардынаты 53°07′20″ пн. ш. 30°52′04,50″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі 2,4 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма Сож → Дняпро → Чорнае мора

Краіна
Рэгіён Гомельская вобласць
Раён Кармянскі раён
physical
Кармянка
Кармянка
physical
выток
выток
вусце
вусце
— выток, — вусце

Кармя́нка — рака ў Кармянскім раёне Гомельскай вобласці Беларусі, правы прыток ракі Сож (басейн Дняпра).

Назва[правіць | правіць зыходнік]

Назва ракі Кармянка (адпачатны варыянт — Карма, які захаваўся ў тапоніме Карма) мае балцкае паходжанне.

Літоўскія гідранімічныя аналагі — рачныя назвы Karmė, Kermėžys. Таксама на Павоччы рака з балцкай назвай Кармянка (< Карма). Гэтыя гідронімы звязаныя з літ. kermėti «нарастаць; абрастаць», už-kermėti «зарастаць»[1][2].

Далей да індаеўрапейскага *ker- з ідэяй росту ўшыркі, а не ўвышкі[3] (> keras «пень; куст»). Адсюль keroti «расці, разрастацца» (прыставачнае už-keroti «зарастаць, абрастаць»), ад іх азёрныя назвы Чэрас, Чаросава, Чарэя, Чэраскія (група азёраў у вярхах ракі Таропы), літоўскія *Kerėsa (> Kerės-upis), Kerotis, Kerūlė[4].

Назвы звязаныя з зарастаннем вады рачнымі раслінамі.

Гідраграфія[правіць | правіць зыходнік]

Даўжыня ракі 14 км. Плошча вадазбору 53 км². Сярэдні нахіл воднай паверхні 2,4 ‰. Пачынаецца на захад ад вёскі Лебядзёўка, вусце на паўднёвай ускраіне вёскі Гарадок. На рацэ гарадскі пасёлак Карма.

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 148, 153.
  2. В. Н. Топоров. Балтийский элемент в гидронимии Поочья. II. Балто-славянские исследования. 1987. Москва, 1989. С. 56.
  3. J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 572—573.
  4. A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 153—154.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
  • Природа Белоруссии: Популярная энциклопедия / Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — 2-е изд. — Мн.: БелСЭ, 1989. — С. 172. — 599 с. — 40 000 экз. — ISBN 5-85700-001-7. (руск.)
  • Ліст карты N-36-98. Выданне 1979 г. (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]