Скапцы

Скапцы («ягняты Божыя», «белыя галубы») — паслядоўнікі містычнай секты хрысціян, якая ўзводзіць аперацыю аскаплення ў ступень богаспадобнай справы.

Гісторыя

Вядома, што некаторыя духоўныя асобы на Русі ў XII—XIII стагоддзях былі скапцамі. Па светапоглядзе секта блізкая да хлыстоў (хрыставераў). Як секта ў рэлігіязнаўчым разуменні паўстала ў XVIII стагоддзі, заснавальнікам лічыцца беглы прыгонны Кандрацій Селіванаў, які пакінуў секту хлыстоў «багародзіцы» Акуліны Іванаўны, расчараваўшыся ў сваіх ранейшых рэлігійных перакананнях.

Абшчыны скапцоў лічылі, што адзіным шляхам выратавання душы з’яўляецца барацьба з целам шляхам аскаплення. У царскай Расіі скапцоў высылалі ў Сібір. Нягледзячы на ​​гэта, секта была даволі шматлікая: у другой палове XIX стагоддзя скапцоў налічвалася каля 6 тысяч, галоўным чынам у Тамбоўскай, Курскай, Арлоўскай губернях, у Сібіры, дзе багатыя скапцовыя абшчыны куплялі вялізныя тэрыторыі ў мясцовага насельніцтва.

У СССР секта скапцоў была забароненая. У 1929 годзе адбыўся гучны судовы працэс над сектай. А першы суд над сектай адбыўся ў 1772 годзе, калі судзілі цэлую абшчыну ў колькасці 246 чалавек. У цяперашні час невялікая колькасць скапцоў засталася ў некаторых раёнах Паўночнага Каўказа. Ад членаў гэтых сект патрабуецца адпраўленне пэўнага культу, захаванне аскетычнага ладу жыцця, але без аскаплення.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).