Уладзімір Іванавіч Стальмашонак

Уладзімір Стальмашонак
Уладзімір Стальмашонак
Імя пры нараджэнні	Уладзімір Іванавіч Стальмашонак
Дата нараджэння	6 лютага 1928
Месца нараджэння	Менск, Менская акруга, БССР, СССР;
Дата смерці	7 чэрвеня 2013 (85 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь;
Месца пахавання	Усходнія могілкі;
Грамадзянства	СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў;
Жанр	партрэт
Вучоба	БПІ (1945); Санкт-Пецярбургская дзяржаўная мастацка-прамысловая акадэмія імя А. Л. Штыгліца (1946); Санкт-Пецярбургскае мастацкае вучылішча імя М. К. Рэрыха[d] (1950); Інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя І. Я. Рэпіна (1957);
Уплыў на	Адам Глобус
Партыя	КПСС;
Член у	Беларускі саюз мастакоў;
Узнагароды	;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уладзі́мір Іва́навіч Стальмашо́нак (Сцельмашонак)^[1] (6 лютага 1928, Мінск — 7 чэрвеня 2013, Мінск^[2]) — беларускі мастак, педагог. Народны мастак БССР (1988), Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі (1981).

Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў Інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя І. Я. Рэпіна ў Ленінградзе (1957). У 1957—2000 выкладаў у Беларускай акадэміі мастацтваў. Старшыня праўлення Саюза мастакоў Беларусі (1965—1968, 1987—1989).

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Працаваў у галіне станковага жывапісу, манументальнага мастацтва, графікі, дэкаратыўна-афарміцельскага мастацтва. Партрэты жанр найбольш прыцягваў мастака. Аўтар партрэтаў Якуба Коласа, Рыгора Шырмы, Францыска Скарыны, Кірылы Тураўскага, Пятра Мсціслаўца, Ефрасінні Полацкай і інш. Зрабіў больш за дваццаць партрэтаў прадстаўнікоў роду Радзівілаў, у тым ліку: «Творцы: Гётэ і Антоній Радзівіл», «Мацей Радзівіл», «Сафія Слуцкая (Сафія Юр’еўна Радзівіл)». У 1990-я гады пісаў карціны, прысвечаныя князям ВКЛ. Уражанні ад паездак выяўлены на карцінах «Стамбул. Порт», «Літва», «Літва. Ля кляштара», «Раніца ў Бухарэсце», «Лондан. Парламент» і інш. — гэта малюнкі, акварэлі, накіды, напісаныя за адзін сеанс. Асобныя карціны прысвечаны жонцы, сям’і і ўласным успамінам пра дзяцінства і прыемныя моманты жыцця («Успаміны», «Яўкінскія калядкі»). Работа «Вольга Мініч з вогненнай вёскі» стала галоўнай ілюстрацыяй да кнігі «Я з вогненнай вёскі». Незвычайна пабудаваная кампазіцыя карціны «Зона», прысвечанай Чарнобыльскай трагедыі: на фоне карты радыяцыйнага становішча чалавек, які, паводле слоў мастака, прайшоў вайну і перажыў жах катастрофы «мірнага атама».

Уладзімір Стальмашонак у Патсдаме для рэстарана «Мінск» зрабіў 16 вітражоў. У Мінску ім створаны вітраж для станцыі метро «Плошча Перамогі», мазаікі на станцыі «Маскоўская». 24 партрэты ганаровых грамадзян Беларусі пэндзля У. Стальмашонка знаходзяцца ў зале прыёмаў і пасяджэнняў Мінскай ратушы.

Дэпутат Вярхоўнага Савета СССР у 1989—1991 гадах^[3].

Зноскі

↑ БелЭн 2002.
↑ Памёр Уладзімір Стальмашонак.
↑ Стальмашонак Уладзімір Іванавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Частнова Р. Уладзімір Стальмашонак. — Мн., 1983.
Беларускі саюз мастакоў, 1938—1998: энцыкл. давед. — Мн., 1998. — С. 507.
Салавей Л. Ф. Стальмашонак (Сцельмашонак) Уладзімір Іванавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 139. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Ермалюк Н. Той жыцця і волі варты, хто кожны дзень ідзе за іх на бой // «Звязда». № 124—125. 21 мая 2004.
Часнова Р. П. Стальмашо́нак Уладзімір Іванавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 682—683. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Стальмашонак Уладзімір Іванавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

[FOOTNOTEБелЭн2002-1] БелЭн 2002.

[2] Памёр Уладзімір Стальмашонак.

[НББ-3] Стальмашонак Уладзімір Іванавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

[1]

[2]

[3]