Фердынанд I (імператар Аўстрыі)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Фердынанд I
ням.: Ferdinand I.
імператар Аўстрыі[d]
2 сакавіка 1835 — 2 снежня 1848
Папярэднік Франц II
Пераемнік Франц Іосіф I
кароль Венгрыі
2 сакавіка 1835 — 2 снежня 1848
Папярэднік Франц II
Пераемнік Франц Іосіф I
кароль Чэхіі
1835 — 1848
Папярэднік Франц II
Пераемнік Франц Іосіф I

Нараджэнне 19 красавіка 1793(1793-04-19)[1][2][…]
Смерць 29 чэрвеня 1875(1875-06-29)[1][2][…] (82 гады)
Месца пахавання
Род Габсбург-Латарынгскі дом[d]
Бацька Франц II
Маці Марыя Тэрэза Бурбон-Неапалітанская
Жонка Марыя Ганна Савойская[d][6][7]
Веравызнанне Каталіцкая Царква
Дзейнасць палітык
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера палітыка[5]
Узнагароды
Grand Cross of the Order of Maria Theresa ордэн Святога апостала Андрэя Першазванага ордэн Святога Аляксандра Неўскага Grand Cross of the Order of Charles III Order of Maria Theresa I Order of Saint Stephen of Hungary Ордэн Жалезнай кароны рыцар ордэна Залатога руна Knight Grand Cross of the Order of Saint Ferdinand and of Merit Knight of the Order of the Holy Spirit Knight of the Order of Saint-Michel
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фердынанд I (ням.: Ferdinand I.), (19 красавіка 1793 — 29 чэрвеня 1875), імператар Аўстрыі з 2 сакавіка 1835 па 2 снежня 1848 года, кароль Венгрыі і Чэхіі (як Фердынанд V, у тыя ж гады). Імператар пакутаваў на розныя хваробы, не меў дзяржаўных талентаў і добраахвотна адмовіўся ад улады. Быў папулярны ў Чэхіі, дзе правёў апошнія гады жыцця і атрымаў мянушку «Фердынанд Добры» (чэшск.: Ferdinand Dobrotivý).

Валадаранне[правіць | правіць зыходнік]

Старэйшы сын імператара Франца I; узыйшоў на прастол пасля смерці бацькі ў 1835 годзе. Адрозніваўся слабым здароўем, пакутаваў на эпілепсію і гідрацэфалію.

Яго кіраванне рашуча нічым не адрознівалася ад рэакцыйнага валадарання яго бацькі, бо Метэрніх па-ранейшаму кіраваў усімі справамі імперыі. Характар у Фердынанда быў мяккі, добры, спакойны, але да апошняй ступені млявы і нерашучы. Справы былі яму ў цяжар, і ён зусім імі не цікавіўся, і мала ў іх разумеў. Склалася свайго роду рэгенцтва з Метэрніха, Колаўрата і эрцгерцага Людвіга, якое і кіравала імперыяй, а Фердынанд падпісваў усе паперы, якія толькі яму падаваліся. Асабістыя свае схільнасці Фердынанд праявіў толькі ў агульнай амністыі (1838) палітычных злачынцаў, якія былі пад судом і следствам у Ламбардыі, і ў некалькіх прыватных амністыях па іншых справах; жорсткасці ў абыходжанні з палітычнымі арыштантамі, якая была ўласцівая яго папярэдніку, Фердынанд не меў.

Рэвалюцыя 1848 года[правіць | правіць зыходнік]

Сакавіцкія дні 1848 гады прымусілі яго выдаліцца ў Інсбрук. Ні з кім з еўрапейскіх манархаў пераможная рэвалюцыя 1848 года так хутка не прымірылася, як з Фердынандам: супраць яго асабіста ніхто нічога не меў. Напачатку восені 1848 года ён вярнуўся ў Вену, але хуткія поспехі венгерскага паўстання ў сувязі з выбухам кастрычніцкага абурэння ў Вене канчаткова знішчылі і стамілі імператара. Рэакцыя, якая перамагала амаль ва ўсёй Еўропе ў апошнія месяцы 1848 года, не супакоіла яго. 2 снежня 1848 года ён адрокся ад прастола (у Ольмюцы) на карысць свайго пляменніка Франца Іосіфа I.

Несамастойнасць Фердынанда і неразуменне патрабаванняў часу былі такімі вялікімі, што незадоўга да сакавіцкай рэвалюцыі, калі яму дакладвалі пра жахлівы стан фінансаў, ён сказаў: «ну, на мяне і Метэрніха яшчэ хопіць!» Аўстрыі без Метэрніха ён зусім сабе, відаць, не ўяўляў; таму пасля падзення Метэрніха яго кіраванне звярнулася ў шэраг самых непаслядоўных ваганняў, якія завяршыліся адмовай ад прастола. Пасля адрачэння ён жыў у сваіх памесцях і ў Празе, займаючыся сельскай гаспадаркай, да якой заўсёды меў схільнасць.

Зноскі

  1. а б Lundy D. R. Ferdinand I Kaiser von Österreich // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. а б Ferdinand I. (Österreich) // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. Dr. Constant v. Wurzbach Habsburg, Ferdinand I. (Kaiser von Oesterreich) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien: 1856. — Т. 6. — S. 197.
  4. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
  5. а б Czech National Authority Database Праверана 22 лютага 2024.
  6. https://books.google.es/books?id=BxT8FNonTuYC&hl=es&pg=PA193#v=onepage&q&f=true
  7. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]