Фіёрд

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Гейрангер-фіёрд, Нарвегія

Фіёрд, фёрд (нарв.: fjord) — вузкі і звілісты марскі заліў са скалістымі берагамі, які глыбока ўрэзаўся ў сушу. Даўжыня фіёрда ў некалькі разоў пераўзыходзіць шырыню.

Фіёрды з'явіліся ў выніку апрацоўкі ледавіком (у эпоху чацвярцічнага зледзянення) і наступнага затаплення морам рачных далін і тэктанічных западзін.

У свеце найболей вядомыя чатыры фіёрдавых раёны, размешчаныя на заходніх узбярэжжах Нарвегіі, Чылі, Паўднёвага вострава Новай Зеландыі і Паўночнай Амерыкі ад заліва П'юджэт-Саўнд (шт. Вашынгтон) да Аляскі. Фіёрды таксама маюцца на берагах Шатландыі, Ісландыі, Грэнландыі, паўвострава Лабрадор, архіпелага Новая Зямля, штата Мэн (ЗША) і на некаторых арктычных астравах.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 371. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16).
  • Галай И. П. География: термины и понятия: словарь для учащихся и абитуриентов / И. П. Галай, Е. И. Галай. — Мн.: Белкартография, 2011. — С. 203. — 223 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-508-082-5. (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]