ALH84001
ALH84001 (Allan Hills 84001[1]) — метэарыт, знойдзены 27 снежня 1984 года ў гарах Алан Хілс у Антарктыдзе. Згодна з меркаваннем даследчыкаў, з’яўляецца адным з 34 марсіянскіх метэарытаў, знойдзеных на Зямлі. Маса метэарыта — 1,93 кг. У 1996 годзе набыў сусветную вядомасць пасля паведамлення навукоўцаў НАСА аб выяўленні ў матэрыяле метэарыта скамянелых мікраскапічных структур, якія нагадваюць скамянелыя бактэрыі[2].
Паходжанне метэарыта[правіць | правіць зыходнік]
Згодна з тэорыяй, камень адкалоўся ад паверхні Марса ў выніку сутыкнення планеты з буйным касмічным целам каля 4 міліярдаў гадоў таму, пасля чаго заставаўся на планеце. каля 15 млн гадоў таму ў выніку новага катаклізму апынуўся ў космасе, і толькі 13 тысяч гадоў таму апынуўся ў полі прыцягнення Зямлі і упаў на яе. Гэтыя дадзеныя ўсталяваныя ў выніку прымянення навуковых метадаў датавання, такіх як: датаванне па самарыю і неодыму, датаванне па стронцыю, калій-аргонаваня радыёметрыя, радыёвугляродны аналіз[3][4].
Вучоныя выказалі гіпотэзу аб тым, што паходжанне метэарыта ALH84001 на Марсе мела месца ў той час, калі планета мела на сваёй паверхні вадкую ваду[5]. Іншыя марсіянскія метэарыты не ў такой ступені цікавыя для даследчыкаў, таму што іх паходжанне адносіцца да часу пасля эпохі так званага «мокрага» Марса[6].
Магчымыя біягенныя асаблівасці[правіць | правіць зыходнік]
6 жніўня 1996 года вучоныя НАСА абвясцілі аб тым, што метэарыт можа ўтрымліваць доказы слядоў жыцця на Марсе. Артыкул, апублікаваны ў часопісе Science за аўтасртвам астрабіёлага Дэвіда Мак-Кея, выклікала вялікі рэзананс[6].
Падчас сканавання структур метэарыта растравым электронным мікраскопам былі выяўленыя скамянеласці, якія нагадалі вучоным «сляды» зямных арганізмаў — так званых Магнітатактычных бактэрый. Даследчыкі сцвярджалі, што менавіта такія спецыфічныя скамянеласці пакідаюць бактэрыі на Зямлі, пагэтаму знаходка ідэнтычных скамянеласцяў у метэарыце гаворыць на карысць існавання бактэрый на яго роднай планеце. Разам з тым, структуры, знойдзеныя на ALH84001, складаюць 20-100 нанаметраў у дыяметры, што набліжаецца да тэарэтычных нанабактэрыяў, але ў некалькі разоў меней усялякай вядомай вучоным клетачнай формы жыцця[7]. Да таго ж застаецца няпэўным, ці сведчыць гэта аб тым, што на Марсе было ці ёсць жыццё, ці верагодныя жывыя арганізмы папалі на метэарыт ужо на Зямлі пасля яго падзення[8][9].
З нагоды адкрыцця метэарыта па тэлебачанню выступіў прэзідэнт ЗША Біл Клінтан[10].
Зноскі
- ↑ Meteoritical Bulletin Database: Allan Hills 84001 (недаступная спасылка)
- ↑ Новая «жизнь на Марсе» gazeta.ru
- ↑ Nyquist, L. E. (1999). "Lunar Meteorites and the Lunar Crustal SR and Nd Isotopic compositions". Lunar and Planetary Science. 27: 971. Bibcode:1996LPI....27..971N.
{{cite journal}}: Невядомы параметр|coautors=ігнараваны (даведка); Шаблон цытавання мае пустыя невядомыя параметры:|accesdate=,|autholink=, і|month=(даведка) - ↑ Borg, Lars (1999). "The Age of the Carbonates in Martian Meteorite ALH84001". Science. 286 (5437): 90–94. doi:10.1126/science.286.5437.90. PMID 10506566.
{{cite journal}}: Невядомы параметр|coauthors=ігнараваны (прапануецца|author=) (даведка); Шаблон цытавання мае пустыя невядомыя параметры:|autholink=,|accesdate=, і|month=(даведка) - ↑ Космос-журнал: Вода на Марсе
- ↑ а б Crenson, Matt. After 10 years, few believe life on Mars. Associated Press (on usatpday.com) (6 снежня 2006). Архівавана з першакрыніцы 12 ліпеня 2012.
- ↑ McSween, . Y. (1997). "Evidence for life in a martian meteorite?". GSA Today. 7 (7): 1–7. PMID 11541665.
- ↑ Bada (1998). "A Searh for EndogenousAmino Acidsin Martian Meteorite ALH84001". Science. 279 (5349): 362–365. doi:10.1126/science.279.5349.362. PMID 9430583.
{{cite journal}}: Невядомы параметр|coauthors=ігнараваны (прапануецца|author=) (даведка); Невядомы параметр|forst=ігнараваны (даведка); Шаблон цытавання мае пустыя невядомыя параметры:|accesdate=,|month=, і|autholinc=(даведка) - ↑ Becker L., Glavin D. P., Bada J. L. (1997). "Plicyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in Antarctic Martian meteorites, carbonaceous chondrites, and polar ice". Geochimica et cosmochimica Acta. 61 (2): 475–481. doi:10.1016/S0016.7037(96)00400-0. PMID 11541466.
{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link) - ↑ Clinton, Bill. President Clinton Statement Regarding Mars Meteorite Discovery. NASA (7 жніўня 1996).
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Апісанне метэарыта на сайце НАСА(недаступная спасылка) (англ.)
- Царев И. Тайна метеорита ALH-84001 Архівавана 13 кастрычніка 2011.
