Вільфрыд Войніч

Міхаіл Леанардавіч Войніч (псеўд. «Вільфрэд»)
польск.: Michał Habdank Wojnicz
Міхаіл Войніч, 1885 год
Род дзейнасці	антыквар, гісторык, хімік, фармацэўт, палітычны актывіст, гандляр кнігамі, антыквар, бібліяфіл
Дата нараджэння	31 кастрычніка 1865(1865-10-31)
Месца нараджэння	Цельшы, Цельшаўскі павет, Ковенская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	19 сакавіка 1930(1930-03-19) (64 гады)
Месца смерці	Нью-Ёрк, Нью-Ёрк, ЗША
Грамадзянства	ЗША  Польшча  Вялікабрытанія
Жонка	Этэль Ліліян Войніч
Альма-матар	Шавельская гімназія[d] Сувалкаўская гімназія[d] Віленскае рэальнае вучылішча[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вільфрыд Войніч, Міхаіл Леанардавіч Войніч (польск.: Michał Habdank Wojnicz, 31 кастрычніка 1865, Цяльшай, Літва — 19 сакавіка 1930, Нью-Ёрк) — дзеяч народніцкага і польскага сацыялістычнага руху, бібліяфіл і антыквар, першаадкрывальнік знакамітага «Рукапісу Войніча». Муж Этэль Ліліян Войніч.

Біяграфія

Вучыўся ў Шаўляйскай і Сувалкаўскай гімназіях, Віленскім рэальным вучылішчы. Вёў рэвалюцыйную работу ў Расіі, Польшчы, на Беларусі і Украіне. Разам з гродзенскімі нарадавольцамі і дзеячамі польскай рабочай партыі «Пралетарыят» удзельнічаў у падрыхтоўцы плана ўцёкаў палітычных зняволеных з варшаўскай цытадэлі.

У 1885 годзе арыштаваны ў Коўне за ўдзел у польскай сацыял-дэмакратычнай партыі I Пралетарыят. Прабыўшы 18 месяцаў у Варшаўскай цытадэлі, высланы на 5 гадоў ва Усходнюю Сібір, ў сяло Тунка у Забайкаллі. У 1890 годзе быў пераведзены ў Іркуцк, а затым у Балаганск, але па дарозе бег і праз паўгода апынуўся ў Лондане.

Удзельнічаў у выданні часопісу «Free Russia» («Свабодная Расія»), адзін з заснавальнікаў у 1891 годзе Фонду вольнай рускай прэсы. Перапісваўся з Пляханавым, Верай Засуліч, П. Л. Лаўровым. У 1894 годзе разам з жонкай старыў «Саюз кніганош» з мэтай дастаўкі рэвалюцыйнай літаратуры ў Расійскую імперыю, у канцы 1890-х гадоў адышоў ад палітычнай дзейнасці.

У 1902 годзе ажаніўся з Этэль Ліліян Буль, дачкой вядомага англійскага матэматыка Джорджа Буля, які сімпатызаваў рэвалюцыйнаму руху. Этэль Ліліян Войніч — пісьменніца, аўтар папулярнага ў Расіі, а пасля і ў СССР рамана «Авадзень». У пачатку XX стагоддзя Войнічы эмігравалі ў ЗША.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — С. 256. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).