Джон Лэтэм

Джон Лэтэм
англ.: John Latham
Дата нараджэння	27 чэрвеня 1740(1740-06-27)
Месца нараджэння	Элтэм[d], Metropolitan Borough of Woolwich[d], Лонданскае графства, Англія, Каралеўства Вялікабрытанія
Дата смерці	4 лютага 1837(1837-02-04) (96 гадоў)
Месца смерці	Уінчэстэр, Сіці-оф-Уінчэстэр[d], Хэмпшыр, Хэмпшыр, Вялікабрытанія
Месца пахавання	Англія
Грамадзянства	Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі  Каралеўства Вялікабрытанія
Дзеці	Ann Latham[d]
Род дзейнасці	біёлаг, арнітолаг, заолаг, ілюстратар, натураліст, пісьменнік, мастак-ілюстратар навуковых прац, урач
Навуковая сфера	Арніталогія, медыцына
Альма-матар	школа Мерчанта Тэйлара[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Шведская каралеўская акадэмія навук Лонданскае Лінееўскае таварыства[d] Леапальдзіна
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства Член Лінееўскага таварыства[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сістэматык жывой прыроды
Даследчык, які апісаў шэраг заалагічных таксонаў. Для ўказання аўтарства, назвы гэтых таксонаў суправаджаюць абазначэннем «Latham». Старонка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы

Джон Лэтэм (таксама Латам англ.: John Latham; 27 чэрвеня 1740 — 4 лютага 1837) — брытанскі урач, арнітолаг, натураліст і аўтар.

Жыццё і дзейнасць

Лэтэма звалі «дзядулем» аўстралійскай арніталогіі. Ён вывучаў аўстралійскіх птушак, якіх у апошнюю чвэрць 18 стагоддзя прывозілі ў Англію, і прысвойваў ім навуковую назву. Сярод іх былі эму (Dromaius novaehollandiae), вялікі белахохлы какаду (Cacatua alba), аўстралійскі клінахвосты арол (Aquila audax), вялікі ліра-птах (Menura novaehollandiae) і варона-свістун (Gymnorhina tibicen). Ён першым апісаў таксама гыяцынтавага ара (Anodorhynchus hyacinthinus). Як урач Лэтэм практыкаваў у Дартфардзе ў англійскім графстве Кент, дзе ён прэпараваў правансальскую валасянку (Sylvia undata). У 1796 годзе ён сышоў у адстаўку і абгрунтаваўся ў Хэмпшыры. Яго галоўнымі працамі былі A general synopsis of birds (1781—1801) і A general history of birds (1821—1828).

A general synopsis of birds было першай арніталагічнай працай Лэтэма, якая змяшчала 106 ілюстрацый аўтара. У кнізе было апісана шмат новых відаў, якіх ён выявіў у розных музеях і калекцыях. Таксама як і Леклерк дэ Бюфон (1707—1788) ён не надаваў значэнне наменклатуры гэтых відаў. Пазней, тым не менш, Лэтэм заўважыў, што толькі бінамінальная наменклатура, якую выкарыстоўваў Карл Ліней (1707—1778), прынесла б яму неабходную павагу і прызнанне. У 1790 годзе ён апублікаваў Index ornithologicus, дзе ён прысвоіў бінамінальную назву кожнаму апісанаму ім віду птушак. Але, да яго шкадавання, Іаган Фрыдрых Гмелін (1748—1804) быў хутчэйшым за яго і прысвоіў у сваёй уласнай версіі Linnes Systema Naturæ гэтым відам навуковыя назвы.

Лэтэм быў абраны ў 1775 годзе ў Лонданскае каралеўскае таварыства, а таксама выступіў сузаснавальнікам Лонданскага Лінееўскага таварыства. У 1812 годзе ён быў абраны замежным членам Шведскай каралеўскай шведскай акадэміі навук.

Працы

• A general synopsis of birds, with a suppl. White, Leigh & Sothebys, London 1781—1802.
• Index ornithologicus sive Systema ornithologiæ. London, Paris 1790—1809.
• Allgemeine Übersicht der Vögel. Weigel, Nürnberg 1793.
• Faunula Indica id est Catalogus animalium Indiae orientalis. Gebauer, Halle 1795.
• A general history of birds. Jacob & Johnson, Winchester 1821-28.

Літаратура

• Wright, N.: John Latham, the naturalist of Kent and father of British ornithology. in Bygone Kent. 1980, vol. 1:231-235.