Луіс Арсэ

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Луіс Альберта Арсэ Катакора
ісп.: Luis Alberto Arce Catacora
прэзідэнт Балівіі
з 8 лістапада 2020
Папярэднік Жанін Аньес

Нараджэнне 28 верасня 1963
Ла-Пас, Балівія
Імя пры нараджэнні Luis Alberto Arce Catacora
Жонка 1. Джэсіка Грасіела Маскейра Марцінес
2. Лурдес Брыгіда Дуран Рамэра
Дзеці Луіс Марсела, Рафаэль Эрнэста і Каміла Даніэла (усё ад 1-га шлюбу)
Веравызнанне каталіцызм
Партыя Рух да сацыялізму
Адукацыя Універсітэт Сан-Андрэс, Уарвікскі універсітэт
Дзейнасць палітык, эканаміст
Аўтограф Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Луіс Альберта Арсэ Катакора (ісп.: Luis Alberto Arce Catacora, нар. 28 верасня 1963 года, Ла-Пас) — балівійскі палітык і эканаміст.

Біяграфія

Адукацыя

Скончыў школу ў 1980 годзе. Працягнуў адукацыю, паступіўшы ў Інстытут банкаўскай адукацыі, які скончыў у 1984 годзе па спецыяльнасці «бухгалтар».

У 1986 годзе паступіў на эканамічны факультэт Універсітэта Сан-Андрэс (UMSA, Балівія), скончыў яго, атрымаўшы ступень эканаміста, у 1991. У перыяд з 1996 па 1997 год вучыўся атрымаў у Універсітэце Уорыка у брытанскім горадзе Кавентры, дзе атрымаў ступень магістра эканамічных навук.

Працоўная дзейнасць

З 1987 года амаль 20 гадоў працаваў у Цэнтральным банку Балівіі, дзе прайшоў шлях ад спецыяліста па аналізе рынку аддзела міжнародных фінансаў да начальніка аддзела міжнародных аперацый.

У 2006 годзе быў прызначаны міністрам фінансаў у першым ўрадзе Эва Маралеса (адказваў за праграму развіцця знешняга фінансавання), а тры гады праз, у 2009 годзе, стаў міністрам эканомікі і дзяржаўных фінансаў. Некаторыя ўплывовыя СМІ, такія як The Wall Street Journal, лічаць яго «архітэктарам эканамічнага адраджэння Балівіі»[1].

Прафесар розных дзяржаўных і прыватных універсітэтаў Балівіі, дзе мае навуковую ступень у галіне эканамічных навук.

Ён таксама чытаў лекцыі ў многіх універсітэтах Еўропа, Паўночнай Амерыкі і Лацінскай Амерыкі, уключаючы Калумбійскі універсітэт, Джорджтаўнскім універсітэт, амерыканскі універсітэт, Універсітэт Піцбурга, Гарвардскі універсітэт, Чыкагскі універсітэт і Універсітэт Буэнас-Айрэса.

Як міністр эканомікі быў прызнаны на нацыянальным і міжнародным узроўні ў якасці галоўнага архітэктара эканамічнага росту, дасягнутага краінай у перыяд 2006—2019 гадоў, на працягу якога ВУП Балівіі вырас на 343%, з 9573 да 42401 млн дал. крыху больш чым за дзесяцігоддзе[2][3], што асабліва адзначалася міжнароднымі арганізацыямі, такіх як Сусветны банк, МВФ і эканамічнай камісіяй ААН для Лацінскай Амерыкі і Карыбскага басейна (ЭКЛАК).

Сярод прадпрынятых Луісам Арсэ асноўных мер, якія спрыялі эканамічнаму развіццю Балівіі, былі стымуляванне ўнутранага рынку, стабільнасць абменнага курсу (што прывяло да прыкметнага росту золатавалютных рэзерваў) і палітыка нацыяналізацыі прыродных рэсурсаў, уключаныя ў доўгатэрміновыя планы сацыяльнага развіцця грамадства[4][5]. Курыраваў нацыяналізацыю вуглевадародных, тэлекамунікацыйных і горназдабыўных кампаній у краіне, а таксама стварэнне банка поўдня. Усталяваў тарыфы на электраэнергію ў гарадах крыху вышэй, чым у сельскай мясцовасці, што выгадна апошняй і прывяло да паскоранага развіцця сельскай мясцовасці. Устанавіў штогадовы рост заработнай платы вышэй за ўзровень інфляцыі, што прывяло да росту пакупніцкай здольнасці насельніцтва. Актыўна спрыяў прыняццю законаў аб дзяржаўных інвестыцыях у сацыяльную сферу, накіраваных, у прыватнасці, на паляпшэнне адукацыі і аховы здароўя. Таксама прыняў закон аб субсідыях дзецям і падлеткам, якія навучаюцца ў дзяржаўных школах, таксама субсідыях цяжарным і жанчынам з дзецьмі да двух гадоў, а таксама для пажылых людзей ва ўзросце ад 60 гадоў, якія не атрымліваюць дзяржаўных пенсій. Выступаў за фінансаванне праграмы механізацыі сельскай гаспадаркі, у рамках якой індзейцам-сялянам выдаваліся трактары. Балівія змагла прыкметна знізіць узровень беднасці насельніцтва з 38,2% да 15,2%, паводле справаздач праграме развіцця ААН[6]. У 2018 годзе ў Балівіі была зафіксавана інфляцыя 1,51% , самая нізкая з 2009 года[7].

Пакінуў сваю пасаду ў 2017 годзе праз праблемы са здароўем, але ў студзені 2019 года быў паўторна прызначаны.

10 лістапада 2019 года падаў у адстаўку разам з прэзідэнтам Э. Маралесам і іншымі міністрамі, у мэтах забеспячэння бяспекі пасля антыўрадавых пратэстаў кастрычніка—лістапада 2019 года знаходзіўся ў пасольстве Мексікі і пакінуў краіну 6 снежня. Знаходзіўся спачатку ў Мексіцы, потым у Аргенціне.

Прэзідэнцкія выбары

19 студзеня 2020 года ён быў вылучаны кандыдатам у прэзідэнты на ўсеагульных выбарах 2020 года ад партыі «Рух да сацыялізму» ў тандэме з Давідам Чокеуанкай Сеспедэсам у якасці кандыдата на пасаду віцэ-прэзідэнта[8][9]. Вярнуўся на радзіму ў канцы студзеня пад гарантыі бяспекі, пасля таго як пракуратура Балівіі пацвердзіла адсутнасць дзеючага ордэра на яго арышт, аднак прама ў аэрапорце ён арыштаваны і збіты. Такое абуральнае парушэнне міжнароднага права (спачатку абяцаць палітычным уцекачам бяспеку перамяшчэння, а затым захопліваць іх) выклікала буйны міжнародны скандал, дзякуючы якому затрыманыя былі адпушчаныя[10].

18 кастрычніка, у дзень выбараў, Арсэ атрымаў патрымку 52,4% удзельнікаў галасавання. За яго асноўнага канкурэнта правацэнтрыста Карласа Меса галасуюць 31,5% выбаршчыкаў[11].

Зноскі