Ізабела Валуа (каралева Англіі)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з імем Ізабела Валуа.
Ізабела Французская
фр.: Isabelle de France
Рычард і Ізабела ў дзень вяселля
Рычард і Ізабела ў дзень вяселля
Каралева Англіі
1 лістапада 1396 — 30 верасня 1399
Каранацыя 8 студзеня 1397
Папярэднік Ганна Люксембургская
Пераемнік Жанна Наварская
Герцагіня Арлеанская
23 лістапада 1407 — 13 верасня 1409
Папярэднік Валянціна Вісконці
Пераемнік Бона д’Арманьяк
як жонка герцага Арлеанскага
Нараджэнне 9 лістапада 1389[1]
Смерць 13 верасня 1409 (19 гадоў)
Месца пахавання
Род Валуа (па факце нараджэння)
Плантагенеты
(у першым шлюбе)
Валуа-Арлеан
(у другім шлюбе)
Бацька Карл VI Валуа[2]
Маці Ізабела Баварская[2]
Муж Рычард II[2][3] і Карл, герцаг Арлеанскі[2][3]
Дзеці Жанна Валуа[d]
Веравызнанне каталіцтва
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ізабела Французская (фр.: Isabelle de France) або Ізабела дэ Валуа (фр.: Isabelle de Valois; 9 лістапада 1387/1389 — 13 верасня 1409)[4] — другая жонка караля Англіі Рычарда II. Пасля яго смерці вярнулася ў Францыю і ажанілася з Карлам, герцагам Арлеанскім.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Ізабела была другой з дочак французскага караля Карла VI і Ізаба Баварскай. Паводле захаваных звестак сучаснікаў прынцэса была прыгожая і валодала далікатнымі манерамі[5].

У кастрычніку ці лістападзе 1396 года ў Кале адбылося вяселле Ізабелы Французскай і Рычарда II Англійскага. Пасродкам гэтага саюза было падоўжана часовае перамір’е паміж Англіяй і Францыяй у перыяд Стагадовай вайны[6], а акрамя таго, за нявестай быў атрымана багаты пасаг у памеры 800 тысяч франкаў золатам[7]. Нягледзячы на тое, што іх шлюб быў заключаны па палітычных матывах, яны адносіліся адзін да аднаго з сімпатыяй.

Пасля вяселля каралева жыла ў Віндзары. Па прычыне яе юнага ўзросту шлюб не быў давершаны належным чынам[6]. У маі 1399 года Ізабела пераехала ў замак Уолінгфард (англ.: Wallingford Castle), а Рычард тым часам праводзіў ваенную кампанію ў Ірландыі. Скарыстаўшыся яго адсутнасцю, з выгнання вярнуўся Генрых Болінгброк. Пры падтрымцы шматлікіх дваранскіх родаў ён арганізаваў мяцеж супраць Рычарда, у выніку якога кароль быў зрынуты ў верасні 1399 года і пасаджаны ў Таўэр. Ізабела бегла з Уолінгфарда, была схоплена па загадзе Болінгброка і адпраўлена ў Сонінг (англ.: Sonning), вёсачку каля Рэдынга.

Пасля загадкавай смерці Рычарда ў лютым 1400 года, французскі рэгенцкі савет пры недзеяздольным Карле VI запатрабаваў аднавіць яе ў правах каралевы, на што новы кароль Генрых IV адказваў, што Ізабела застанецца ў Англіі на становішчы каралевы-ўдавы, пакуль ёй не знойдуць добрую партыю. Ён намерваўся выдаць яе замуж за свайго сына, прынца Генрыха, але, даведаўшыся пра гэта, Ізабела запрацівілася. Надзеўшыся ў жалобу, яна адмовілася прыняць гэту прапанову[8], і ў канчатковым выніку кароль пагадзіўся адпусціць яе назад у Францыю пры ўмове, што яе пасаг застанецца ў англійскай казне[9].

Праз некалькі гадоў пасля вяртання на радзіму, 29 чэрвеня 1406 года, якая каралева-ўдава Англіі абвянчалася са сваім кузенам, Карлам, герцагам Арлеанскім, а 13 верасня 1409 года яна сканала пасля нараджэння дачкі Жанны.

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ Cawley C. Medieval Lands: A prosopography of medieval European noble and royal families Праверана 20 сакавіка 2019.
  2. ↑ а б в г Kindred Britain
  3. ↑ а б (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  4. ↑ Isabelle de France (англ.)(недаступная спасылка). thepeerage.com. Архівавана з першакрыніцы 16 мая 2012. Праверана 7 лютага 2010.
  5. ↑ Agnes Strickland. Lives of the queens of England, from the Norman conquest, Volume 3. — Philadelphia: Blanchard and Lea, 1848. — pp. 10-11
  6. ↑ а б RICHARD II, King of England (англ.)(недаступная спасылка). luminarium.org. Архівавана з першакрыніцы 2 сакавіка 2015. Праверана 7 лютага 2010.
  7. ↑ Agnes Strickland. Lives of the queens of England, from the Norman conquest, Volume 3. — Philadelphia: Blanchard and Lea, 1848. — p. 15
  8. ↑ Agnes Strickland. Lives of the queens of England, from the Norman conquest, Volume 3. — Philadelphia: Blanchard and Lea, 1848. — pp. 28-29
  9. ↑ Agnes Strickland. Lives of the queens of England, from the Norman conquest, Volume 3. — Philadelphia: Blanchard and Lea, 1848. — p. 32

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Agnes Strickland. Lives of the queens of England, from the Norman conquest. — Philadelphia: Blanchard and Lea, 1848. — Vol. 3. — P. 253.

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ізабела_Валуа_(каралева_Англіі)&oldid=4511094"