Перайсці да зместу

Індыйска-пакістанскі крызіс (2025)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Індыйска-пакістанскі крызіс
Асноўны канфлікт: Інда-пакістанскі канфлікт
Дата 23 красавіка 2025 — цяперашні час
Праціўнікі
 Індыя  Пакістан

Інда-пакістанскі крызіс 2025 года — эпізод абвастрэння інда-пакістанскага канфлікту.

Перадгісторыя

[правіць | правіць зыходнік]

У канцы 1980-х гадоў у Джаму і Кашміры ўспыхнула ўзброенае паўстанне ісламістаў, што прывяло да выхаду кашмірскіх індусаў з рэгіёну[1].

25 ліпеня 2024 года прэм’ер-міністр Індыі Нарэндра Модзі заявіў, што Пакістан вядзе проксі-вайну супраць краіны ў рэгіёне пры падтрымцы мясцовых ісламістаў[2][3].

22 красавіка 2025 года ў выніку тэрарыстычнага нападу[4][5][6] ў даліне Байсаран каля Пахалгама загінулі па меншай меры 26 турыстаў і больш за 20 атрымалі раненні[7].

Ход падзей

[правіць | правіць зыходнік]

Дыпламатычны крызіс

[правіць | правіць зыходнік]

У ноч на 23 красавіка 2025 года міністр замежных спраў Індыі Вікрам Місры правёў спецыяльны брыфінг для прэсы. Ён абвясціў пра рашэнне часова прыпыніць дзеянне Дамовы аб водах Інда з Пакістанам, пакуль суседзі не спыняць падтрымку баевікоў[8]. Акрамя таго, ён абвясціў пра закрыццё комплекснага кантрольна-прапускнога пункта на мяжы Атары — Вага, забароне на паездкі ў Індыю для ўсіх грамадзян Пакістана і ануляванні ўсіх раней выдадзеных віз. Акрамя таго, пакістанскія ваенныя саветнікі ў Пакістанскай вярхоўнай камісіі ў Нью-Дэлі былі высланы, у той час як іх індыйскія калегі ў Ісламабадзе былі адкліканы, а штат Індыйскай вярхоўнай камісіі ў Ісламабадзе быў скарочаны з 55 да мінімум 30 чалавек[9][10].

МЗС Пакістана выказаў спачуванні сем’ям загінулых у тэракце[11], а міністр абароны Пакістана Хаваджа Асіф адхіліў абвінавачванні ў датычнасці сваёй краіны да тэракту[12][13]. Аднак у інтэрв’ю Sky News, адказваючы на абвінавачванні ў тэрарызме, міністр Асіф заявіў, што на працягу трох дзесяцігоддзяў Пакістан займаўся дапамогай тэрарыстам пад кіраўніцтвам ЗША, Вялікабрытаніі і Захаду[14][15].

Афіцыйны Ісламабад адрэагаваў на прыпыненне дагавора, назваўшы яго недарэчным і несур’ёзным[16]. Пакістан таксама папярэдзіў Індыю, што любыя дзеянні, якія закранаюць водныя рэсурсы, будуць разглядацца як акт вайны[17][18].

24 красавіка 2025 года Пакістан прыпыніў выдачу віз грамадзянам Індыі і закрыў сваю паветраную прастору для індыйскіх самалётаў, выслаў індыйскіх дыпламатаў і загадаў індыйскім ваенным саветнікам пакінуць краіну не пазней за 30 красавіка[19]. Аднак Картарпурскі калідор, прызначаны для сікхскіх паломнікаў, застаўся адкрытым[20]. Пакістан таксама спыніў увесь гандаль з суседняй краінай[21].

Узброеная эскалацыя

[правіць | правіць зыходнік]

24-га чысла пад Феразепурам індыец з 182-га батальёна памежных сіл бяспекі быў схоплены пакістанскімі рэйнджарамі. Як заяўлена, баец выпадкова ўвайшоў на падкантрольную пакістанцам тэрыторыю[22][23].

У ноч з 24 на 25 красавіка адбыліся сутычкі на некалькіх участках[24][25].

У ноч з 25 на 26 красавіка адбыліся новыя сутычкі[26][27]. 26 красавіка адбыліся баі ў раёне Дуду-Басантгарх, дзе індыйскія сілавікі сутыкнуліся з меркаванымі баевікамі. Двое баевікоў і адзін сілавік загінулі[26]. Адначасна пакістанцы і індыйцы сутыкнуліся ў даліне Ліпа[28].

27 красавіка The New York Times паведаміла, што Індыя рыхтуе аргументы на карысць ваеннай аперацыі супраць суседа для замежных дыпламатаў, а не імкнецца да дээскалацыі[29]. На наступны дзень міністр абароны Пакістана Асіф заявіў, што атака з боку індыйскіх узброеных сіл «непазбежная»[30].

29 красавіка ў акрузе Бхібер збіты індыйскі дрон[31]. На наступны дзень пакістанскі бок заявіў, што мае разведданыя пра падрыхтоўку індыйцамі баявых дзеянняў, якія могуць пачацца ўжо праз некалькі часоў[32].

У ноч на 7 мая 2025 года Індыя пачала аперацыю «Сіндур» «супраць тэрарыстычнай інфраструктуры ў Пакістане» і нанесла ракетныя ўдары, паводле звестак Мінабароны краіны, па дзевяці аб’ектах на пакістанскай тэрыторыі. Ісламабад удакладняў, што ўдарам падвергліся гарады Бахавалпур, Катлі і Музафарабад (адміністрацыйны цэнтр кантраляванай Пакістанам часткі Кашміра).

Пакістан нанёс зваротны ўдар па тэрыторыі Індыі. Пакістанскія вайскоўцы заявілі пра знішчэнне пяці індыйскіх знішчальнікаў. Нью-Дэлі назваў гэта хлуснёй[33].

Рэакцыя

[правіць | правіць зыходнік]

Арганізацыя Аб’яднаных Нацый заклікала абодва бакі праяўляць «максімальную стрыманасць» і вырашаць праблемы дыпламатычным шляхам[34].

Расія перасцерагла сваіх грамадзян ад паездак у Пакістан пасля нападу пад Пахалгамам. У рэкамендацыі гаворыцца пра павышаныя рызыкі бяспекі ў рэгіёне. Вялікабрытанія выпусціла падобнае папярэджанне[35].

Дзяржаўны дэпартамент ЗША абнавіў рэкамендацыі па паездках, выпусціўшы папярэджанне 4-га ўзроўню «Не падарожнічаць» для індыйскага Джаму і Кашміра, спаслаўшыся на высокую рызыку тэрарызму і грамадзянскіх беспарадкаў[36].

25 красавіка Іран прапанаваў выступіць пасярэднікам у вырашэнні канфлікту[37].

Ля будынка Вярхоўнай камісіі Пакістана ў Лондане індыйская дыяспара правяла пратэсты[38][39].

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Rights Abuses Behind Kashmir Fighting – Human Rights Watch. hrw.org (16 ліпеня 1999). Архівавана з першакрыніцы 19 October 2008. Праверана 25 June 2015.
  2. ↑ India's Modi says Pakistan using 'terrorism, proxy war' to stay relevant. Yahoo News (26 ліпеня 2024). Праверана 25 April 2025.
  3. ↑ Pakistan rejects Indian prime minister's 'belligerent remarks'. Brecorder (26 ліпеня 2024). Праверана 25 April 2025.
  4. ↑ Alert: U. S. Embassy New Delhi, India (April 23, 2025). in.usembassy.gov. Праверана 23 April 2025.
  5. ↑ No: 89, 22 April 2025, Regarding the Terrorist Attack in Jammu and Kashmir. mfa.gov.tr. Праверана 22 April 2025.
  6. ↑ Terrorist Attacks in Pahalgam, Jammu and Kashmir on 22 April 2025. mfa.gov.sg. Праверана 23 April 2025.
  7. ↑ US-based techie, IAF official among 26 killed in attack. Who were the victims?. India Today (23 красавіка 2025).
  8. ↑ "Indus Waters Treaty paused, no entry to Pakistanis: India responds to J&K attack". India Today. 23 April 2025. Архівавана з арыгінала 24 April 2025. Праверана 23 April 2025.
  9. ↑ "Kashmir attack: India downgrades ties with Pakistan". Deutsche Welle. 24 April 2025. Праверана 24 April 2025.
  10. ↑ "India closes main border crossing with Pakistan after Kashmir attack". BBC News. 24 April 2025. Праверана 24 April 2025.
  11. ↑ Afghan Taliban Condemns Pahalgam Terror Attack, Says It Undermines Regional Security (англ.). Deccan Herald. Праверана 24 красавіка 2025.
  12. ↑ "Pakistans 1st reaction To Pahalgam terror attack, says nothing to do with It". The Tribune. 23 April 2025. Праверана 23 April 2025.
  13. ↑ "Pahalgam massacre: In first reaction, Pakistan defends terrorism in Kashmir, says 'locals acting against govt". Firstpost. 23 April 2025. Праверана 23 April 2025.
  14. ↑ Pakistan-West Ties: Pak Defence Minister Admits to Backing Terror for 3 Decades (англ.). Deccan Herald. Праверана 25 красавіка 2025.
  15. ↑ Been doing US's dirty work…: On live TV, Pak minister's big admission on terror (англ.). India Today (25 красавіка 2025). Праверана 25 красавіка 2025.
  16. ↑ Pakistan Ministers call India's suspension of Indus Waters Treaty 'cowardly', 'immature' & 'inappropriate'. The Economic Times (24 красавіка 2025). Праверана 25 April 2025.
  17. ↑ India will pursue Kashmir attackers to 'the ends of the earth', says PM Modi. BBC News. Праверана 25 April 2025.
  18. ↑ Hassan. India and Pakistan closer to conflict over Kashmir attack as tit-for-tat moves mount. The Guardian (24 красавіка 2025). Праверана 25 April 2025.
  19. ↑ Pakistan suspends visas for Indians after deadly Kashmir attack on tourists (англ.). BBC (24 красавіка 2025). Праверана 24 April 2025.
  20. ↑ Kartarpur Corridor open for visiting gurdwara in Pakistan despite freeze in ties (24 красавіка 2025). Праверана 25 April 2025.
  21. ↑ Pakistan suspends trade and closes border with India over Kashmir tensions. Al Jazeera. Праверана 25 April 2025.
  22. ↑ BSF jawan in Pakistan custody after accidental border crossing: Sources. India Today (24 красавіка 2025).
  23. ↑ Indian BSF soldier arrested on Pakistani soil. GEO TV.
  24. ↑ Pakistan's 'Speculative Firing' Across Line Of Control, India Retaliates (англ.). www.ndtv.com. Праверана 25 красавіка 2025.
  25. ↑ Border Tensions Update: Indian Army Responds to Pakistan Firing at LoC (англ.). Deccan Herald. Праверана 25 красавіка 2025.
  26. ↑ а б Pahalgam Terror Attack Live Updates: Indian Army retaliates to 'unprovoked' firing by Pakistan along LoC (англ.). The Times of India (26 красавіка 2025). Праверана 26 красавіка 2025.
  27. ↑ Pakistan violates LoC ceasefire in Kashmir, Army retaliates (англ.). India Today (26 красавіка 2025). Праверана 26 красавіка 2025.
  28. ↑ Hassan, Aakash; Beaumont, Peter; McRae, Penelope (2025-04-25). "Pakistan and India exchange fire as UN calls for 'maximum restraint'". The Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Праверана 2025-04-26.
  29. ↑ Mashal, Mujib (2025-04-27). "India Seems to Be Building Its Case for Striking Pakistan". The New York Times [амерыканская англійская]. ISSN 0362-4331. Праверана 2025-04-27.
  30. ↑ Shahzad, Asif (28 April 2025). "Exclusive: Pakistan defence minister says military incursion by India is imminent". Reuters. Праверана 28 April 2025.
  31. ↑ "Pakistan shoots down Indian quadcopter violating airspace near LoC". Geo News. 29 April 2025. Праверана 29 April 2025.
  32. ↑ "Pakistan says intelligence suggests Indian military action likely soon". 2025.
  33. ↑ Индия и Пакистан вновь обменялись ударами (руск.)
  34. ↑ UN urges India and Pakistan to show 'maximum restraint' following Kashmir attack. France 24 (25 красавіка 2025). Праверана 25 April 2025.
  35. ↑ Pahalgam attack: UK, Russia issue travel advisories for Pakistan. The Express Tribune (23 красавіка 2025). Праверана 23 April 2025.
  36. ↑ "'Do Not Travel': US issues advisory for J&K in wake of Pahalgam attack". The Times of India. 2025-04-24. ISSN 0971-8257. Праверана 2025-04-25.
  37. ↑ Iran offers to play mediator between India, Pak as ties nosedive after J&K attack (англ.). India Today (25 красавіка 2025). Праверана 25 красавіка 2025.
  38. ↑ Pahalgam attack: Indians in UK protest outside Pak High Commission in London
  39. ↑ Indian community protests outside Pakistan High Commission in London over Pahalgam attack
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Індыйска-пакістанскі_крызіс_(2025)&oldid=4994525"