Інстытут тэхналогіі металаў НАН Беларусі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інстытут тэхналогіі металаў НАН Беларусі
руск.: Институт технологии металлов
Абрэвіятура ІТМ
Краіна
Адрас Магілёў, Ленінскі раён, вул. Бялыніцкага-Бірулі, д. 11
Юрыдычны статус дзяржаўная ўстанова
Мэта распрацоўка кіравання ўтварэннем сплаваў металаў
Тып арганізацыі навуковая
Кіраўнікі
Кіраўнік Аляксандр Міхайлавіч Бранавіцкі
Намеснік па навуковай працы Уладзімір Анатольевіч Груша
Навуковы сакратар Алена Сяргееўна Жыгунова
Заснаванне
Дата заснавання 6 кастрычніка 1970
Асноўныя асобы Яўген Маруковіч[2]
Матчыная арганізацыя Навукова-практычны цэнтр НАН Беларусі па матэрыялазнаўстве[3]
itm.by

Інстытут тэхналогіі металаў НАН Беларусі — даследчая ўстанова Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, заснаваная ў кастрычніку 1970 года ў якасці Магілёўскага аддзялення Фізіка-тэхнічнага інстытута (ФТІ)[4].

На 2021 год уваходзіў у Аддзяленне фізіка-тэхнічных навук Акадэміі. Ажыццяўляў:

  • распрацоўку тэарэтычных асноў кіравання ходам утварэння будовы і ўласцівасцей металаў і сплаваў пры іх крышталізаванні і зацвердзяванні;
  • даследаванне цеплафізікі і гідрадынамікі адмысловых відаў ліцця;
  • стварэнне новых матэрыялаў з адмысловымі ўласцівасцямі і рэсурсазберагальных спосабаў іх атрымання, апрацоўкі і ўмацавання;
  • распрацоўку спосабаў атрымання высокаякасных ліцейных вырабаў з другасных рэсурсаў[5].

Сумесныя распрацоўкі з Інстытутам вялі Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт і 9 устаноў у 7 дзяржавах:

Падраздзяленні[правіць | правіць зыходнік]

На 2021 год Інстытут тэхналогіі металаў уключаў:

  • 5 лабараторый — 1) кінетыкі крышталізацыі, 2) кантактнага цеплаабмену, 3) паверхневых з'яў, 4) бесперапынна-цыклічнага ліцця, 5) выпрабавальная лабараторыя металаў і сплаваў;
  • 2 аддзелы — 1) інавацый і навукова-тэхнічных распрацовак, 2) тэхнічны[7]

Таксама Інстытут тэхналогіі металаў ажыццяўляў набор у:

Спадарожна Інстытут тэхналогіі металаў вырабляў на сваім абсталяванні: гільзы цыліндраў для фарсаваных рухавікоў; загатоўкі прамавугольнага, круглага і складанага папярэчнага профілю з чыгуну і сплаваў на аснове медзі; полыя адліўкі з чыгуну і сплаваў на аснове медзі; біметалічныя загатоўкі; адліўкі з нанаструктурным эўтэктычным крэмніем; адліўкі з ультрадробнадысперснай будовай; скульптурныя працы з бронзы і алюмінія ў выглядзе арыгінальных прызоў, сувеніраў, барэльефаў, статуэтак і памятных дошак; устаноўкі электрашлакавага пераплаву; устаноўкі бесперапыннага гарызантальнага ліцця; канальныя печы для плаўкі латуні і бронзы; лініі бесперапыннага ліцця хлорыстамеднай стужкі; крышталізатары са струмянёвай сістэмай ахаладжэння для ўстановак бесперапыннага ліцця металаў і сплаваў. Таксама Інстытут аказваў наступныя платныя паслугі: даследаванне будовы і ўласцівасцей металаў і сплаваў; вызначэнне хімічнага складу металаў і сплаваў, спрэсаваных парашкоў, дроту; вызначэнне фізіка-механічных уласцівасцей металаў і сплаваў; мадэляванне працэсаў ліцця; рашэнне цеплавых і тэрмадэфармацыйных задачаў зацвердзявання адлівак і зліткаў адвольнай канфігурацыі; рашэнне задачаў крышталізацыі металаў і сплаваў; шматкрытэрыяльная аптымізацыя тэхналагічных працэсаў (вытворчасці)[5].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

6 кастрычніка 1970 года Акадэмія навук БССР заснавала Магілёўскае аддзяленне Фізіка-тэхнічнага інстытута (ФТІ). За савецкім часам супрацоўнікі Інстытута ўзнагароджваліся за свае распрацоўкі Дзяржаўнай прэміяй БССР, ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга БССР, медалямі Выстаўкі дасягненняў народнай гаспадаркі СССР у Маскве і званнямі «Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі БССР». У 1992 годзе Магілёўскае аддзяленне ФТІ пераўтварылі ў Інстытут тэхналогіі металаў (ІМТ). Да 1997 года ў Інстытуце працаваў акадэмік Генадзь Анісовіч. На 1998 год у ІМТ працавала 6 лабараторый, аддзел і аспірантура[4].

Ад часу здабыцця Беларуссю незалежнасці супрацоўнікаў Інстытута ўзнагароджвалі Дзяржаўнай прэміяй Рэспублікі Беларусь, прэміяй Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, 2-ма медалямі Францыска Скарыны і званнямі «Заслужаны вынаходнік Рэспублікі Беларусь». У 2006 і 2008—2010 гадах Інстытут займаў 1-е ў Беларусі месца па выніковасці навуковых даследаванняў з занясеннем на Рэспубліканскую дошку пашаны. У ходзе выканання навукова-тэхнічнай праграмы Магілёўскай вобласці 1999—2010 гадоў Інстытут тэхналогіі металаў выпусціў 111 новых відаў вырабаў на $30,8 млн пры выдатках рэспубліканскага бюджэту каля $2,5 млн (больш як 12-кратная рэнтабельнасць): 42 спосабы апрацоўкі, 25 відаў плыладаў і абсталявання, 22 віды рэчываў, 16 методыкаў, 4 камп’ютарныя сістэмы і 2 прэпараты. Укаранне распрацоўвак знізіла матэрыялаёмістасць вытворчасці ў 1,5 разы[8].

Зноскі

  1. а б GRID Release 2018-05-01 — 2018-05-01 — 2018. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.6216392
  2. "Кантакты" [руская]. Інстытут тэхналогіі металаў. 2021. Праверана 25 лістапада 2021. {{cite news}}: Шаблон цытавання мае пустыя невядомыя параметры: |trans_title=, |separator=, |month=, і |coauthors= (даведка)
  3. https://nasb.gov.by/bel/about/otdeleniya-nauk/ft_nauk.php Праверана 28 студзеня 2024.
  4. а б Віктар Баранаў. Інстытут тэхналогіі металаў // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).
  5. а б в https://itm.by/index.php?mod=directions
  6. Супраца (руск.). Інстытут тэхналогіі металаў (9 сакавіка 2018). Праверана 3 жніўня 2018.
  7. "Кантакты" [руская]. Інстытут тэхналогіі металаў. 2021. Праверана 25 лістапада 2021. {{cite news}}: Шаблон цытавання мае пустыя невядомыя параметры: |trans_title=, |separator=, |month=, і |coauthors= (даведка)
  8. Рэгіянальная навукова-тэхнічная праграма (руск.). Інстытут тэхналогіі металаў (9 сакавіка 2018). Праверана 3 жніўня 2018.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

  • Публікацыі (руск.). Інстытут тэхналогіі металаў (9 сакавіка 2018). Праверана 3 жніўня 2018.