Аблога брытанскіх баз у Басры

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Аблога брытанскіх баз у Басры
Асноўны канфлікт: Іракская вайна
Map of the Siege of UK bases in Basra.svgКарта Басры з вылучэннем аэрапорта і палаца.
Дата 27 лютага3 верасня 2007
Месца Басра
Вынік перамога «Арміі Махдзі»
Праціўнікі
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Вялікабрытанія
Flag of Denmark.svg Данія
Flag of Promised Day Brigades.svg Армія Махдзі
Асаіб Ахль аль-Хак
Камандуючыя
невядома Flag of Promised Day Brigades.svg Муктада ас-Садр
Flag of Promised Day Brigades.svg Вісам Абу Кадэр
Сілы бакоў
6200 чалавек[1] 650 чалавек[2]
Страты
Вялікабрытанія 140[3] забітых
Данія 1 забіты[4]
Flag of Promised Day Brigades.svg мінімум 16 забітых

Аблога брытанскіх баз у Басры ажыццяўлялася паўстанцкай групоўкай «Армія Махдзі». Гэта абдылося на фоне падрыхтоўкі горада да перадачы іракскім урадавым сілам, аднак нечакана Басра была захоплены баевікамі з дзвюх розных іракскіх груповак, уключаючы Армію Махдзі. Брытанцы, а таксама невялікія дацкія падраздзяленні, апынуліся пад аблогай на сваіх базах, будучы здольнымі весці толькі абмежаваныя абарончыя дзеянні.

Базы[правіць | правіць зыходнік]

Да гэтага моманту вайны ў Басры засталося ўсяго дзве брытанскія базы. Адна знаходзілася на ўскраіне горада ў аэрапорце з гарнізонам у 5000 чалавек. У асноўным там былі вайскоўцы сухапутнай арміі і каралеўскіх ВПС. Другая, дзе праходзіла частка баявых дзеянняў, знаходзілася ў цэнтры горада ў былым палацы Садама Хусейна, з гарнізонам з 700 байцоў[1].

Аблога[правіць | правіць зыходнік]

Першы брытанскі салдат, які загінуў у горадзе пасля аперацыі «Сіндбад», быў забіты 27 лютага пры вяртанні ў гатэль «Шат-эль-Араб»[5].

Падчас аблогі аэрадром пастаянна падвяргаўся мінамётным і ракетным абстрэлам, прычым па дзесяткі разоў у дзень. Нягледзячы на цяжар агню, было адносна мала парушэнняў у рабоце войск, так як значныя намаганні былі прыкладзены для ажыццяўлення мер абароны. Яны ўключалі пасіўныя меры на базе, такія як фізічнае ўмацаванне канструкцый, і актыўныя меры, такія як баявое патруляванне, якое праводзілася эскадрыллямі палка Каралеўскіх ВПС у зоне наземнай абароны лагера, а таксама за межамі перыметра.

Трохвугольнік Вуць, плоская зона, якая аб’ядноўвае адкрытыя пусткі, балоты і навалы будынкаў, выкарыстоўваўся Арміяй Махдзі для нанясення мінамётных і ракетных удараў як па аэрапорце, так і па палацы[1][6]. Патрульныя рэйды брытанцаў пазбавілі баевікоў магчымасці выкарыстоўваць наземную зону абароны аэрапорта для запуску чаго-небудзь, акрамя невялікай колькасці ракет. Аднак гэта, магчыма, вымусіла іх выкарыстоўваць агнявыя кропкі, якія знаходзіліся далей, што азначала выкарыстанне больш буйных ракет з адпаведна вялікімі боегалоўкамі.

За два месяцы, з чэрвеня па жнівень, па аэрапорце было выпушчана больш за 300 ракет. Пачасціліся снайперскія, якія сталі звычайнай з’явай для брытанскага кантынгенту. Супраць варожых патрулёў шырока выкарыстоўваліся самаробныя выбуховыя прылады. Выбухі і арганізаваныя засады перашкаджалі аўтакалонам з аэрапорта, якія перавозілі прадукты харчавання, паліва, боепрыпасы і іншае абсталяванне для палаца. Канвоі ў асноўным выкарыстоўваліся для выканання гэтай задачы, паколькі верталёты падвяргаліся высокай рызыцы быць збітымі.

Адступленне з палаца Басры[правіць | правіць зыходнік]

3 верасня пад покрывам цемры і без усялякай увагі прэсы брытанская армія адступіла з палаца ў аэрапорт, пакінуўшы ў горадзе свой апошні плацдарм. Басра была пакінута паўстанцам[7].

Наступствы[правіць | правіць зыходнік]

Пасля вываду войск Вялікабрытанія падвергнулася рэзкай крытыцы за адступленне з горада, у асноўным з боку амерыканскіх вайскоўцаў, якія самі пацярпелі няўдачу ў іншых раёнах Ірака[8]. Фармальна, кантроль над горадам быў перададзены іракскім сілам бяспекі, але фактычна Басра знаходзілася ў руках радыкальных паўстанцаў. У бліжэйшыя месяцы яны вялі барацьбу за кантроль над горадам, і кожны месяц паведамлялася аб гібелі да 100 чалавек, у асноўным грамадзянскіх асоб. Над экспартам нафты з горада сфармавалася манаполія чорнага рынку.

У канцы сакавіка 2008 года іракскія войскі пачалі штурм Басры[9][10].

Брытанскія войскі захоўвалі кантроль над аэрапортам Басры да 2009 года, калі ён быў перададзены пад грамадзянскі кантроль Ірака. 7-е крыло аховы ВПС Вялікабрытаніі і 15-я эскадрылля палка ВПС Вялікабрытаніі былі апошнімі брытанскімі падраздзяленнямі, якія пакінулі горад. Па цікаваму гістарычнаму супадзенню гэтыя ж падраздзялення былі апошнімі брытанскімі войскамі, якія пакінулі Кэмп-Бастыён (Гільменд, Афганістан) у лістападзе 2014 года.

Зноскі