Абраз Маці Божай Баркалабаўскай

Абраз Маці Божай Баркалабаўскай. XVI—XVII
Матэрыял	дошка для жывапісу[d] і яечная тэмпера
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Абраз Маці Божай Баркалабаўскай — выява Божай Маці, якая захоўваецца ў Баркалабаўскім Свята-Узнясенскім жаночым манастыры.

Апісанне

Баркалабаўская Адзігітрыя, намаляваная тэмперай на хваёвай аснове з пазалочаным разьбяным фонам, — адзін з найвялікшых шэдэўраў беларускай школы іканапісу, які захоўвае выразныя рысы старажытнавізантыйскай асновы.

Гісторыя

Навукоўцы выказваюць меркаванне, што абраз створаны на мяжы XVI—XVII ст. ці ў 1-й пал. XVII ст. ў цэнтральнабеларускім рэгіёне (магчыма, на тэрыторыі паміж Слуцкам і Слонімам).

Першапачаткова знаходзілася ў праваслаўным Баркалабаўскім жаночым манастыры (адсюль назва), заснаваным Б. Сцяцкевічам у 1648. У манастырскім архіве захоўвалася легендарнае паданне пра паходжанне абраза. Паводле яго ў 1659 нейкі «князь вояў рускіх» Пажарскі вяртаўся «з Польшчы», маючы пры сабе патаемна гэты абраз Багародзіцы. Капі атрад князя праходзіў каля мана-тыра, «абраз стаў нерухомы» і ніякія намаганні людзей не здолелі зрушыць яго з месца. Пажарскі зразумеў, што абраз жадае застацца ў манастыры і перадаў яго ігуменні Фацінні Кіркораўне. Тут абраз праславіўся многімі цудамі, аб чым сведчылі яго шматлікія копіі ў навакольных цэрквах. Найвялікшым цудам лічылася тое, што абраз перажыў усе войны XVII—XX ст. і ганенні на рэлігію ў XX ст.

Абраз быў выяўлены 27-й экспедыцыяй Дзяржаўнага мастацкага музея БССР у 1974 годзе.

У культуры

Святкаванне абраза адбываецца 24 ліпеня, у дзень яго з’яўлення ў Баркалабаўскім манастыры.

Літаратура

• Ярашэвіч А. Баркалабаўскі абраз Маці Божай // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2003. — 616 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0276-8.