Перайсці да зместу

Аб’яднаны пераходны кабінет Беларусі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Аб’яднаны пераходны кабінет Беларусі
Выява лагатыпа
Агульная інфармацыя
Краіна
Юрысдыкцыя Беларусь
Дата стварэння 9 жніўня 2022
Штаб-кватэра
Сайт t.me/CabinetBelar… (бел.)

Аб’яднаны пераходны кабінет Беларусі — калектыўны выканаўчы орган дэмакратычных сіл Беларусі, створаны 9 жніўня 2022 года Святланай Ціханоўскай. У кабінет, які займаецца дзейнасцю ў эміграцыі з цэнтральным офісам у Вільнюсе (Літва), уваходзяць прадстаўнікі дэмакратычнага руху, бізнесу і сілавога блоку Беларусі, якія прызнаюць Ціханоўскую за нацыянальную лідарку краіны.

9 жніўня 2020 года ў Беларусі прайшлі прэзідэнцкія выбары, вынікі якіх не былі прызнаныя вялікай часткай насельніцтва, у выніку чаго распачаліся самыя масавыя пратэсты ў гісторыі краіны. Пратэстоўцы, а таксама ўсе краіны ЕС і ЗША прызналі Святлану Ціханоўскую пераможцай выбараў і нацыянальнай лідаркай. У эміграцыі вакол Офіса Святланы Ціханоўскай былі створаныя шматлікія дэмакратычныя структуры, якія, аднак, не мелі агульнага каардынацыйнага органа. Тым часам у Беларусі ўвесну 2021 года масавыя акцыі пратэсту былі задушаныя шырокамаштабнымі рэпрэсіямі рэжыму Лукашэнкі пры падтрымцы Расіі.

24 лютага 2022 года Расія пачала ўварванне на тэрыторыю Украіны, у тым ліку з тэрыторыі Беларусі. У той жа дзень Святлана Ціханоўская абвясціла пра намер стварэння пераходнага кабінета ў якасці нацыянальнага органа Беларусі. Свой намер яна патлумачыла тым, што Аляксандра Лукашэнку больш нельга лічыць гарантам незалежнасці і тэрытарыяльнай цэльнасці Беларусі[1].

Аб’яднаны пераходны кабінет Беларусі быў створаны 9 жніўня 2022 года на канферэнцыі «Новая Беларусь», якая праходзіла ў Вільнюсе на другую гадавіну пачатку масавых пратэстаў пасля прэзідэнцкіх выбараў. Адразу па абвяшчэнні пра стварэнне кабінета Святлана Ціханоўская прызначыла прадстаўнікоў кабінета. Імі сталі Павел Латушка, Аляксандр Азараў, Валерый Кавалеўскі і Валерый Сахашчык. Было заяўлена, што кабінет яшчэ будзе пашырацца і ўключыць у сябе прадстаўніцтвы па сацыяльнай палітыцы, эканоміцы і фінансах і нацыянальным адраджэнні. 7 верасня 2022 года ад імя кабінета была выдадзена першая пастанова, у ёй прыярытэтнай задачай арганізацыі аб’явілі аднаўленне і абарону суверэнітэту краіны. 9 верасня 2022 года прэс-служба арганізацыі паведаміла пра новага прадстаўніка кабінета па пытаннях фінансаў і эканомікі, ім стала прадпрымальніца і заснавальніца кампаніі «Laava Tech» Таццяна Зарэцкая  (англ.). 16 верасня стала вядома, што прадстаўніком па пытанні нацыянальнага адраджэння прызначаная гісторык і экс-тэлевядучая тэлеканала «Белсат» Аліна Коўшык.

11 лютага 2023 года Аб’яднаны пераходны кабінет Беларусі зацвердзіў узнагароду Медаль «Гонар і Годнасць» за выключную адданасць у служэнні Беларусі[2].

6 жніўня 2023 года ў адказ на запыт беларусаў-эмігрантаў, якія сутыкнуліся з праблемай заканчэння тэрміну дзеяння пашпартаў, кабінет прэзентаваў праект праязнога дакумента, які будуць выдаваць без удзелу афіцыйных органаў Беларусі. У АПК падкрэслілі, што альтэрнатыўны беларускі пашпарт — не замена для нацыянальнай візы, аднак працэс легалізацыі ў дзяржавах, якія прызналі дакумент, перастане быць праблемай у выпадках непрыдатнасці або страты ранейшага дакумента[3].

Пасада 2022/2023 2023/2024 2024/2025 2025/2026
Транзіт улады Павел Латушка[4] Павел Латушка Павел Латушка Павел Латушка
Аднаўленне правапарадку Аляксандр Азараў[4] вакантна вакантна вакантна
Міжнароднае супрацоўніцтва Валерый Кавалеўскі[4] Валерый Кавалеўскі Уладзімір Астапенка[5] Уладзімір Астапенка
Абарона і нацыянальная бяспека Валерый Сахашчык[4] Валерый Сахашчык Вадзім Кабанчук[5] Вадзім Кабанчук
Финансы и экономика Таццяна Зарэцкая[en][6] (да 02.11.22)[7] вакантна вакантна Аліса Рыжычэнка[8]
Нацыянальнае адраджэнне Аліна Коўшык[9] Аліна Коўшык Аліна Коўшык (да 16.11.24)[10] Павел Баркоўскі[8]
Сацыяльная палітыка Вольга Гарбунова[en][11] (ад 26.12.22) Вольга Гарбунова[en] Вольга Гарбунова[en] (да 16.09.24)[12] Вольга Зазулінская[13]
Моладзь і студэнцтва не заснавана не заснавана Маргарыта Ворыхава[5] Маргарыта Ворыхава

Рэакцыя рэжыму Лукашэнкі

[правіць | правіць зыходнік]

30 жніўня 2022 года КДБ Рэспублікі Беларусь прызнаў Аб’яднаны пераходны кабінет экстрэмісцкім фарміраваннем. 5 верасня орган быў унесены ў адпаведны спіс[14].

У канцы 2022 года Telegram-канал кабінета прызналі экстрэмісцкім матэрыялам у Беларусі[15].

У ліпені 2025 года Вярхоўны Суд Рэспублікі Беларусь па хадайніцтве генеральнага пракурора Андрэя Шведа прызнаў Аб'яднаны пераходны кабінет тэрарыстычнай арганізацыяй[16].

  1. Уварванне Расіі ва Украіну: паветраная трывога, ракеты з РБ і Ціханоўская-лідар (руск.)(недаступная спасылка). euroradio.fm (24 лютага 2022). Архівавана з першакрыніцы 23 верасня 2022.
  2. Серабрыстая «Пагоня» ў лаўровым вянку: Кабінет зацвердзіў узнагароду за выключную адданасць у служэнні Беларусі . Наша Ніва. Праверана 9 жніўня 2023.
  3. Падчас канферэнцыі «Новая Беларусь» прэзентавалі альтэрнатыўны беларускі пашпарт. belsat.eu. Праверана 9 жніўня 2023.
  4. а б в г Светлана Тихановская объявила о создании Объединенного переходного кабинета — «коллективного исполнительного органа» (руск.). Зеркало (9 жніўня 2022). Праверана 27 жніўня 2025.
  5. а б в Кабанчук стал представителем ОПК по обороне, Астапенко — по международному сотрудничеству (дополнено) (руск.). Pozirk (3 жніўня 2024). Архівавана з першакрыніцы 8 кастрычніка 2024. Праверана 24 кастрычніка 2024.
  6. Основательница стартапа Laava Tech Зарецкая стала представительницей Объединенного переходного кабинета по финансам и экономике (руск.). Зеркало (9 верасня 2022). Праверана 27 жніўня 2025.
  7. Предпринимательница из списка Forbes Татьяна Зарецкая ушла из Объединенного переходного кабинета (руск.). Зеркало (2 лістапада 2022). Праверана 27 жніўня 2025.
  8. а б Новыя прызначэнні ў Аб’яднаным пераходным кабінеце . Наша Ніва (10 жніўня 2025). Праверана 25 жніўня 2025.
  9. Алина Ковшик стала представительницей Объединенного переходного кабинета по национальному возрождению (руск.)(недаступная спасылка). Белсат (16 верасня 2022). Архівавана з першакрыніцы 20 верасня 2022. Праверана 17 верасня 2022.
  10. Аліна Коўшык пакідае Каардынацыйную раду . Наша Ніва (16 лістапада 2024). Архівавана з першакрыніцы 19 снежня 2024. Праверана 17 снежня 2024.
  11. Бывшая политзаключённая Ольга Горбунова стала представительницей Объединенного Переходного Кабинета по социальным вопросам (руск.). МотолькоПомоги (26 снежня 2022). Архівавана з першакрыніцы 8 кастрычніка 2024. Праверана 24 кастрычніка 2024.
  12. Шавель, Роман. Ольга Горбунова покидает Объединенный переходный кабинет (руск.). Белсат (16 верасня 2024). Архівавана з першакрыніцы 26 кастрычніка 2024. Праверана 24 кастрычніка 2024.
  13. Тихановская выдвинула кандидатку на должность представительницы по социальной политике ОПК вместо ушедшей Горбуновой (руск.). Зеркало (19 верасня 2024). Праверана 25 жніўня 2025.
  14. В Беларуси признали "экстремистским формированием" созданный Светланой Тихановской Объединенный переходный кабинет (руск.). Настоящее Время (8 верасня 2022). Праверана 11 верасня 2022.
  15. Республиканский список экстремистских материалов (руск.). www.sb.by (1 жніўня 2023). Праверана 9 жніўня 2023.
  16. Объединенный переходный кабинет признали «террористической организацией» в Беларуси (руск.). Reform.news.