Аганес Мкртычавіч Зардаран

Аганес Мкртычавіч Зардаран
Аганес Мкртычавіч Зардаран
Дата нараджэння	7 (20) студзеня 1918
Месца нараджэння	Карс;
Дата смерці	21 ліпеня 1992 (74 гады)
Месца смерці	Ерэван, Арменія;
Грамадзянства	СССР; Арменія;
Дзеці	Anahit Zardaryan[d]
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Армянскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Хачатура Абавяна; Ерэванскі дзяржаўны мастацка-тэатральны інстытут[d];
Вучоба	Ерэванскі дзяржаўны мастацкі каледж імя Ф. Тэрлемезяна[d] (1937); Ленінградскі інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры (1941);
Член у	Акадэмія мастацтваў СССР[d];
Узнагароды	;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аганес Мкртычавіч Зардаран — армянскі савецкі жывапісец, Народны мастак Армянскай ССР (1963), сапраўдны член Акадэміі майстэрстваў СССР (1988), член-карэспандэнт Акадэміі мастацтваў СССР (1958), прафесар Ерэванскага педагагічнага інстытута імя Х. Абавяна (1969)

Удзельнік мастацкіх выстаў з 1942 года. Ганараваны срэбнага медаля на Сусветнай выстаўцы 1958 года ў Бруселі за карціну «Вясна» (1956).

Творы Зардарана захоўваюцца ў Дзяржаўнай Траццякоўскай галерэі, Музеі мастацтва народаў Усходу (Масква), Дзяржаўнай маляўнічай галерэі Арменіі і ў многіх музеях Расіі і іншых краін СНД.

Біяграфія і творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Раннія гады[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 8 студзеня 1918 года ў горадзе Карс у сям’і рамесніка. У перыяд генацыду армян сям’я Зардаранаў пераязджае спачатку ў Армавір, потым у Краснадар і нарэшце, у 1920 годзе, асталёўваецца ў Тыфлісе.

У 1933 годзе наведвае заняткі ў майстэрнях Акадэміі майстацтваў Тыфліса, але неўзабаве развязвае працягнуць адукацыя ў Арменіі — у Ерэванскім мастацкім тэхнікуме, у класікаў армянскага малярства С. Аракеляна і В. Гайфеджана.

У 1937 годзе, пасля сканчэння тэхнікума, едзе ў Ленінград і паступае ў Ленінградскі інстытут малярства, скульптуры і архітэктуры (ЛІСА) дзе вучыцца разам з Ал. Д. Сакаловым, А. Мыльнікавым, М. Анікушыным, І. Вітман, Е. Майсеенка, сяброўскія адносіны з якімі падтрымвае да канца жыцця.

Па вяртанні ў Ерэван у 1941 годзе пачынаецца актыўнае творчае жыццё мастака. Выстаўленыя ў 1944 годзе падчас дэкады Армянскага мастацтва ў Маскве краявіды і нацюрморты маладога мастака прыцягнулі ўвагу мастацкай грамадскасці. У першыя паваенныя гады Зардаранам былі створаны кампазіцыйныя палотны «Перамога будаўнікоў СеванГЭСа» і «Камітас», якія абумовілі шляхі развіцця тэматычнай кампазіцыі ў Арменіі.

З 1956 года бярэ ўдзел на міжнародных выстаўках (Прага, Нью-Ёрк, Варшава, Мехіка, Таронта, Парыж, Токіа, Лісабон і г.д.). Асабліва вынікае адзначыць удзел на Венецыянскіх Біенале 1956 і 1958 гадах.

У 1958 годзе карціна Зардарана «Вясна», у якой высокі знак вясны ў прыродзе, жыцці ўвасабляўся ў пэўнай выяве маладой дзяўчыны, атрымала вялікі срэбны медаль на сусветнай выставе ў Бруселі.

Вынікам шматлікіх вандраванняў сталі серыі карцін прысвечаных Італіі, Грэцыі, Іспаніі, Эстоніі, Латвіі.

З канца 1950-х гадоў Зардаран жыў і працаваў у сваёй майстэрні ў сяле Бюракан, побач з Бюраканскай Астрафізічнай Абсерваторыяй, і гэта дало новы імпульс яго творчым шуканням.

З канца 1950-х гадоў да апошніх гадоў Зардаран працаваў над карцінай «Вынік», прысвечанай трагічнаму лёсу армянскага народа. Творчаму метаду Зардарана была ўласцівая працяглая праца над кампазіцыйнымі карцінамі, эскізы якіх адлюстроўваюць развіццё творчых пошукаў, жаданне падначаліць усю палітру мастацкіх магчымасцей асноўнай ідэі. Кожны асобна ўзяты эскіз з’яўляецца скончаным творам. Менавіта таму адна з персанальных выстаў Зардарана (больш 100 прац) была прысвечана 4 тэмам.

Памёр 21 ліпеня 1992 года ў Ерэване.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

заслужаны дзеяч мастацтваў Армянскай ССР (7.07.1956)^[3],
народны мастак Армянскай ССР (1963),
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга (27.06.1956),
медалі.

Публікацыі[правіць | правіць зыходнік]

И. И. Цырлин. Оганес Мкртичевич Зардарян. Советский Художник. Москва,1960. 44 стр., 1 цв. илл., 1 фотогр. С. 1, I. 1961. А 09471.
А. Каменский. О. Зардарян. Альбом. Советский Художник. Москва,1970. 12 стр., 11 цв. илл. А09017 17-239. Т. 3700. 3. 899 8-2-3. 70-7544 стр,. 17 цв. илл., 1 фотогр.
Boris Zurabov. Hovhannes Zardarian. Moscow, 1993. 64 pages, 62 colour illustrations, 8 photographs. ISBN 5-269-00381-3. Copyright. Galart Publishers, Moscow, 1993.
Hovhannes Zardarian. Calendar 2008. «Seasons». Yerevan. 2007. Printinfo Art Books — L’Association Zart. 30 pages, 14 colour illustrations, 1 photograph. ISBN 9993048429. (Stroke code) 9789993048428. Copyright 2007, Anahit Zardaryan, Mkrtich Zardaryan
Martin Mikaelyan. Hovhannes Zardarian. «4 Themes». Yerevan, 2008.88 pages, 56 colour illustrations, 7 photographs.Printinfo Art Books. ISBN 9939531222. (Stroke code)9789939531229. Copyright 2008, Anahit Zardaryan, Mkrtich Zardaryan

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё Армянская савецкая энцыклапедыя / пад рэд. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>
↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
↑ Хронография Еревана = Երևանի տարեգրությունը. — Ер.: Музей истории города Еревана, 2009. — С. 114. — 240 с.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

[_79c3caa78713c188-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё Армянская савецкая энцыклапедыя / пад рэд. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718"></a>

[_1681956d2eac3ec6-2] The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

[3] Хронография Еревана = Երևանի տարեգրությունը. — Ер.: Музей истории города Еревана, 2009. — С. 114. — 240 с.

[1]

[2]

[3]