Сар’я

Аграгарадок Сар’я Касцёл Найсв. Дзевы Марыі Краіна Беларусь Вобласць Віцебская Раён Верхнядзвінскі Сельсавет Сар’янскі Каардынаты 55°54′47″ пн. ш. 27°53′11″ у. д. Насельніцтва 514 чалавек Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2151 Паштовы індэкс 211627 Аўтамабільны код 2 Сар’я на карце Беларусі ±

Сар’я на Вікісховішчы

Са́р’я — аграгарадок, раней мястэчка, у Верхнядзвінскім раёне Віцебскай вобласці, за 20 км на поўнач ад Верхнядзвінска, на правым беразе ракі Сар’янкі. Сар’я ўваходзіць у склад і з'яўляецца цэнтрам Сар’янскага сельсавета.

Насельніцтва вёскі складае 514 чалавек (2010). Праз паселішча праходзіць дарога абласнога падпарадкавання Верхнядзвінск — Асвея.

Гісторыя

Касцёл. А. Карманскі, XIX ст.

Сар’я належала магнацкаму роду Сапегаў. У сярэдзіне XVIII ст. яна была выкуплена Лапацінскімі, ад якіх засталіся цудоўныя помнікі архітэктуры.

Галоўныя з іх — Сар’янскі храм і старадаўні парк з экзатычнай «заморскай сасной» — Pinus strobus і каланадай Larix decidua.

Перад Вялікай Айчыннай вайной у вёсцы жыло 193 чалавекі ў 34 дварах.

У лютым 1943 года гітлераўцамі было спалена 69 дамоў, забіта 34 чалавекі.

Памятныя мясціны

За 2 км у напрамку на поўдзень ад аграгарадка ў 1982 годзе насыпаны курган з абеліскам на ім на месцы вёскі Абразеева, спаленай разам з 36 жыхарамі ў лютым 1943 года ў час карнай аперацыі нямецкіх акупацыйных улад «Зімовае чараўніцтва».

Славутыя ўраджэнцы

• Віктар Генадзьевіч Шадурскі - доктар гістарычных навук, прафесар, дэкан факультэта міжнародных адносін БДУ.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — 512 с.: іл. ISBN 985-11-0238-5 (т. 14), ISBN 985-11-0035-8.

Спасылкі

• Сар’я на сайце Верхнядзвінскага раённага выканаўчага камітэта (руск.) 
• Навіны Верхнядзвінскага раёна на сайце Westki.info
• Выдатныя мясціны на партале globus.tut.by (руск.) 
• Фотаздымкі на сайце Radzima.org