Аджывіка

Аджы́віка — адно з неартадаксальных старажытнаіндыйскіх вучэнняў, якое адмаўляла існаванне душы.

Заснавальнікам па традыцыі лічаць мудраца Маркалідэка (VI—V ст. да н.э.). Паводле вучэння аджывікі, існуюць чатыры разнавіднасці атамаў, з якіх набудаваны чатыры стыхіі прыроды: зямля, вада, агонь і паветра; «жыццё» ёсць тое, што ўспрымае і пазнае спалучэнні атамаў. Разнавіднасці атамаў і жыццё утвараюць пяць існасцяў, якімі вычэрпваецца ўсё існуючае. Свядомасць уяўляецца як асобны агрэгат звыштонкіх атамаў, што ўваходзяць у «канфігурацыю жыцця»; атамы вечныя, непадзельныя, нікім не створаныя і незнішчальныя.

Аджывіка выступала пераважна як матэрыялістычнае вучэнне, якое процістаяла старажытнаіндыйскай рэлігіі і філасофіі брахманізму. У Паўнаўночнай Індыі злілася з дагматызмам і вішнуізмам, на поўдні Індыі існавала да XIV—XV ст.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).