Адзіль Абдул-Махдзі

Адзіль Абдул-Махдзі
Адзіль Абдул-Махдзі
	араб. عادل عبد المهدي‎‎
прэм’ер-міністр Ірака[d]
	25 кастрычніка 2018 — 7 мая 2020
Папярэднік	Хайдэр аль-Абадзі
Пераемнік	Мустафа Абдэль Латыф Мушэт
віцэ-прэзідэнт Ірака[d]
	7 красавіка 2005 — 11 ліпеня 2011
Папярэднік	Rowsch Shaways[d]
Пераемнік	Газі Машаль Аджыль аль-Явер
міністр фінансаў Ірака[d]
	2 чэрвеня 2004 — 6 красавіка 2005
Папярэднік	Kamel al-Kilani[d]
Пераемнік	Ali Allawi[d]
Нараджэнне	1 студзеня 1942 (81 год); Багдад, Каралеўства Ірак;
Бацька	Abdul Mahdi Al Muntafiki[d]
Веравызнанне	шыіты і іслам
Партыя	Islamic Supreme Council of Iraq[d]; Iraqi Communist Party[d];
Адукацыя	Багдадскі ўніверсітэт[d]; Baghdad College[d];
Дзейнасць	палітык, эканаміст
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Адзіл Абдул-Махдзі аль-Мунтафікі (араб. عادل عبد المهدي المنتفكي‎‎; нар. 1 студзеня 1942(1942-01-01), Багдад) — іракскі шыіцкі дзяржаўны і палітычны дзеяч, эканаміст. Да нядаўняга часу з’яўляўся адным з найстарэйшых членаў Вярхоўнага ісламскага савета Ірака^[1]. У розныя гады займаў пасады міністра нафтавай прамысловасці (2014—2016), фінансаў (2004—2006) і віцэ-прэзідэнта Ірака (2005—2011). З 25 кастрычніка 2018 па 1 снежня 2019 з’яўляўся прэм’ер-міністрам Ірака^[2].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Будучы сынам паважанага шыіцкага святара, які займаў пасаду міністра ў часы манархічнага Ірака, Адзіл Абдул-Махдзі атрымаў сярэднюю адукацыю ў заснаваным амерыканскімі езуітамі элітным Багдадскім каледжы. У 1963 г. атрымаў ступень бакалаўра эканомікі ў Багдадскім універсітэце^[3]. Два гады праз пачаў працаваць у якасці трэцяга сакратара міністра замежных спраў Ірака^[3]. Працягнуў вывучэнне эканомікі ў Францыі, дзе знаходзіўся ў выгнанні з 1969 года. Працаваў у розных аналітычных цэнтрах, рэдагаваў часопісы на французскай і арабскай мовах.

Палітычная кар’ера[правіць | правіць зыходнік]

У 1970-х Адзіл Абдул-Махдзі стаў вядучым членам Іракскай камуністычнай партыі (ІКП)^[3]. Пасля расколу ІКП на дзве фракцыі — адна з якіх сімпатызавала ваенным урадам, якія кіравалаі Іракам з 1958 года, а другая адпрэчвала любыя формы супрацоўніцтва з анты-прагрэсіўнымі рэжымамі, быў актыўным паслядоўнікам другой фракцыі аж да 1980 года. Да таго часу Абдул-Махдзі прасякнуўся ідэямі ісламскага Ірана і далучыўся да ісламістаў, калі аятала Хамейні фактычна ліквідаваў камуністаў і іншыя апазіцыйныя ліберальныя групы ў Іране. Пасля, адмовіўшыся ад свайго марскісцкага мінулага, распачаў прапаганду ідэй Хамейні ў Францыі, дзе ён жыў у той час. У канчатковым выніку Абдул-Махдзі стаў членам Вярхоўнага савета ісламскай рэвалюцыі ў Іраку, апазіцыйнай партыяй у выгнанні, створанай Іранам у Тэгеране ў 1982 годзе, у якую ўваходзілі пераважна іракскія эмігранты^[4].

У 2006 годзе, сыходзячы з пасады віцэ-прэзідэнта Ірака, Абдул-Махдзі беспаспяхова балатаваўся на пасаду прэм’ер-міністра Ірака ад Нацыянальнай іракскай кааліцыі (НВК) супраць дзеючага Ібрахіма аль-Джафара, прайграўшы з розніцай у адзін голас. Ён лічыўся прэтэндэнтам на пасаду старшыні ўрада і пазней, аж да таго часу, пакуль кандыдатам ад НВК не стаў Нуры аль-Малікі. Пасля ён зноў быў пераабраны на пасаду аднаго з віцэ-прэзідэнтаў Ірака і пайшоў у адстаўку толькі ў 2011 годзе^[5].

У 2009 годзе яго целаахоўнікі сталі вінаватымі крывавага рабавання банка ў Багдадзе^[6].

У ліпені 2013 года абвясціў аб сваім рашэнні адмовіцца ад пенсійных выплат пасля работы ў якасці віцэ-прэзідэнта^[7].

Прэм’ер-міністр Ірака[правіць | правіць зыходнік]

2 кастрычніка 2018 года прэзідэнт Ірака Бархам Салех назначыў Абдула-Махдзі ў якасці новага прэм'ер-міністра Ірака^[1].

25 кастрычніка 2018 года, уступаючы на пасаду кіраўніка ўраду Іраку, Абдул-Махдзі заявіў, што прыярытэтам для краіны ў выбудоўванні адносін са Злучанымі Штатамі і Іранам будзе забеспячэнне ўласных нацыянальных інтарэсаў. Па словах новага прэм’ер-міністра, ён зацікаўлены ў тым, каб засцерагчы Ірак ад любога вонкавага ўмяшання ў яго ўнутраныя справы, няхай гэта будзе суседнія краіны ці якія-небудзь іншыя дзяржавы ў свеце^[2].

Пецярых з 14 членаў будучага кабінета міністраў Абдул-Махдзі выбраў з 15 тысяч паступілых анлайн-заявак на спецыяльны інтэрнэт-сэрвіс, з дапамогай якога ўсе прэтэндэнты на міністэрскія партфелі маглі падаць свае рэзюмэ. Жадаючыя заняць пасаду міністра павінны былі ўказаць, членамі якой палітычнай партыі яны з’яўляюцца і якое міністэрства разлічваюць ўзначаліць^[8].

1 снежня 2019 года Адзіль Абдул-Махдзі сышоў з паста прэм’ер-міністра на фоне пратэстаў, у якіх загінулі каля 400 чалавек^[9].

Замахі[правіць | правіць зыходнік]

26 лютага 2007 года Абдул-Махдзі перажыў замах, у выніку якога загінула дзесяць чалавек. Да гэтага ён станавіўся мішэнню як мінімум двойчы^[10].

Зноскі

↑ ^а ^б Гуревич, Артём. Стали известны имена нового президента и премьера Ирака. Главой государства стал Бархам Салих, премьер-министром – Адель Абдул-Махди (нявызн.)(недаступная спасылка). Golos-Ameriki.Ru. Голос Америки (4 кастрычніка 2018). Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2018. Праверана 4 кастрычніка 2018.
↑ ^а ^б Новый премьер Ирака: Багдад займёт прагматичную позицию между Ираном и США (нявызн.). EADaily.com. EurAsia Daily (26 кастрычніка 2018). Праверана 26 кастрычніка 2018.
↑ ^а ^б ^в Abdul-Mahdi: The man tasked with forming Iraq’s new government (нявызн.). Rudaw (3 кастрычніка 2018). Праверана 4 October 2018.
↑ Ismail, 2008, p. 239
↑ Hamza Hendawi. Talks Under Way to Replace Iraq PM (нявызн.) (10 December 2006). Праверана 27 December 2012.
↑ In Bank Killings, Highs and Lows of Iraq Justice (нявызн.). The New York Times (2 верасня 2009). Праверана 4 October 2018.
↑ Hussein, Ahmed.. Adil Abdul Mahdi gives up his pensions (нявызн.). Iraqi News (30 ліпеня 2013). Праверана 3 October 2018.
↑ Iraq's PM picks five ministers from online applications (англ.). BBC.com. ВВС (8 лістапада 2018). Праверана 8 лістапада 2018.
↑ Протестующие в Ираке добились своего. Премьер ушел в отставку
↑ Sly, Liz. VP survives assassination try in Iraq (нявызн.) (27 February 2007). Праверана 27 December 2012.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Ismail, Tariq (2008). The Rise and Fall of the Communist Party of Iraq. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-87394-9.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Адиль Абдул-Махди (нявызн.). C-SPAN.

[GolAm-1] а ^б Гуревич, Артём. Стали известны имена нового президента и премьера Ирака. Главой государства стал Бархам Салих, премьер-министром – Адель Абдул-Махди (нявызн.)(недаступная спасылка). Golos-Ameriki.Ru. Голос Америки (4 кастрычніка 2018). Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2018. Праверана 4 кастрычніка 2018.

[EA-2] а ^б Новый премьер Ирака: Багдад займёт прагматичную позицию между Ираном и США (нявызн.). EADaily.com. EurAsia Daily (26 кастрычніка 2018). Праверана 26 кастрычніка 2018.

[rud1-3] а ^б ^в Abdul-Mahdi: The man tasked with forming Iraq’s new government (нявызн.). Rudaw (3 кастрычніка 2018). Праверана 4 October 2018.

[Ismail—2008——239-4] Ismail, 2008, p. 239

[5] Hamza Hendawi. Talks Under Way to Replace Iraq PM (нявызн.) (10 December 2006). Праверана 27 December 2012.

[6] In Bank Killings, Highs and Lows of Iraq Justice (нявызн.). The New York Times (2 верасня 2009). Праверана 4 October 2018.

[7] Hussein, Ahmed.. Adil Abdul Mahdi gives up his pensions (нявызн.). Iraqi News (30 ліпеня 2013). Праверана 3 October 2018.

[8] Iraq's PM picks five ministers from online applications (англ.). BBC.com. ВВС (8 лістапада 2018). Праверана 8 лістапада 2018.

[9] Протестующие в Ираке добились своего. Премьер ушел в отставку

[10] Sly, Liz. VP survives assassination try in Iraq (нявызн.) (27 February 2007). Праверана 27 December 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]