Лесота: Розніца паміж версіямі

Правіць спасылкі
З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Дзяржава
{{Краіна
|Беларуская назва=Каралеўства Лесота
|назва па-свойму=
|Арыгінальная назва=Muso oa Lesotho <br />Kingdom of Lesotho
|назва па-беларуску=Лесота
|Родны склон=Лесота
|герб=
|Герб=Coats of arms of Lesotho.svg
|сцяг=
|Дэвіз=Khotso, Pula, Nala
|дэвіз=
|Назва гімна=Lesotho Fatse La Bontata Rona
|месца=LocationLesotho.svg
|Форма кіравання=[[Канстытуцыйная манархія]]
|мова=
|lat_dir =S |lat_deg =29 |lat_min =34 |lat_sec = 0
|сталіца=[[горад Масеру|Масеру]]
|lon_dir =E |lon_deg =28 |lon_min =17 |lon_sec = 0
|прадстаўнік=
|region = LS
|кіраўнік дзяржавы=
|CoordScale =1000000
|плошча=
|На карце=Location Lesotho AU Africa.svg
⚫
|насельніцтва=
|Мовы=[[сесота]] і [[Англійская мова|англійская]]
|год=
|Дата незалежнасці=[[4 кастрычніка]] [[1966]]
⚫
|шчыльнасць насельніцтва=
|Незалежнасць ад=[[Вялікабрытанія|Вялікабрытаніі]]
|грашовая адзінка=[[Лоці]]
|Сталіца=[[Масеру]]
⚫
|часавы пояс=
|Найбуйнейшы горад=Масеру
|гімн=[[Гімн Лесота]]
|Пасады кіраўнікоў=[[Кароль]]<br />[[Прэм'ер-міністр]]
|нумарныя знакі=
|Кіраўнікі=[[Летсіе III]]<br />[[Пакаліта Масісілі]]
|TLD=
|Месца па тэрыторыі=137
|міжнародны тэлефонны код=
|Тэрыторыя=30 355
|схем.карта=
|Працэнт вады=0
⚫
|}}
|Месца па насельніцтву=143
{{вызнч|1=Лес{{*|о}}та}}, {{вызн2|1=Каралеўства Лесота}} ({{lang-en|Kingdom of Lesotho}}, сесота: ''Muso oa Lesotho'') — [[анклаў]]ная краіна ў [[Паўднёвая Афрыка|Паўднёвай Афрыцы]], акружана тэрыторыяй [[ПАР|Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі]]. Сталіца — [[горад Масеру|Масеру]].
|Насельніцтва=2 020 000
|Год перапісу=2008
⚫
|Шчыльнасць насельніцтва=66,5
|ВУП=5,106 млн.
|Год разліку ВУП=
|Месца па ВУП=147
⚫
|ВУП на душу насельніцтва=2700
|ІРЧП= {{падзенне}} 0.514
|Год разліку ІРЧП=2007
|Месца па ІРЧП=156
|Валюта=[[Лоці Лесота|лоці]]
|Дамен=[[.ls]]
|Тэлефонны код=266
⚫
|Часавы пояс= +2
⚫
}}
'''Лесота''' ({{lang2|st|en|Lesotho}}), афіцыйная назва — '''Каралеўства Лесота''' ({{lang-st|Muso oa Lesotho}}, {{lang-en|Kingdom of Lesotho}}) — [[дзяржава]] ў [[Паўднёвая Афрыка|Паўднёвай Афрыцы]], [[анклаў]], цалкам акружаны тэрыторыяй [[Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка|Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі]]. З тэрыторыяй 30 355 км? з'яўляецца адной з самых маленькіх дзяржаў Афрыкі. Таксама Лесота — гэта адзіная ў свеце краіна, ніводная з частак якой не знаходзіцца ніжэй 1400 м над узроўнем мора. Да здабыцця незалежнасці ў [[1966]] годзе пад назвай [[Басутоленд]] была [[Вялікабрытанія|брытанскім]] [[пратэктарат]]ам. Сталіца краіны — горад [[Масеру]].


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==

Версія ад 12:30, 7 студзеня 2012

Каралеўства Лесота
Muso oa Lesotho
Kingdom of Lesotho
Герб Лесота
Сцяг Лесота Герб Лесота
Дэвіз: «Khotso, Pula, Nala»
Гімн: «Lesotho Fatse La Bontata Rona»
Дата незалежнасці 4 кастрычніка 1966 (ад Вялікабрытаніі)
Афіцыйныя мовы сесота і англійская
Сталіца Масеру
Найбуйнейшы горад Масеру
Форма кіравання Канстытуцыйная манархія
Кароль
Прэм'ер-міністр 		Летсіе III
Пакаліта Масісілі
Плошча
• Усяго
• % воднай паверхні 		137-я ў свеце
30 355 км²
0
Насельніцтва
• Ацэнка (2008)
• Шчыльнасць
2 020 000 чал. (143-я)
66,5 чал./км²
ВУП
  • Разам
  • На душу насельніцтва
$5,106 млн.  (147-ы)
$2700
ІРЧП (2007) ▼ 0.514 (156-ы)
Валюта лоці
Інтэрнэт-дамен .ls
Код ISO (Alpha-2) LS
Код ISO (Alpha-3) LSO
Код МАК LES
Тэлефонны код +266
Часавыя паясы +2

Лесота (сесота: і англ.: Lesotho), афіцыйная назва — Каралеўства Лесота (сесота: Muso oa Lesotho, англ.: Kingdom of Lesotho) — дзяржава ў Паўднёвай Афрыцы, анклаў, цалкам акружаны тэрыторыяй Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі. З тэрыторыяй 30 355 км? з'яўляецца адной з самых маленькіх дзяржаў Афрыкі. Таксама Лесота — гэта адзіная ў свеце краіна, ніводная з частак якой не знаходзіцца ніжэй 1400 м над узроўнем мора. Да здабыцця незалежнасці ў 1966 годзе пад назвай Басутоленд была брытанскім пратэктаратам. Сталіца краіны — горад Масеру.

Гісторыя

  • ХІХ стагоддзе — утворана краіна Басута
  • 1868 год — Басута анексаваная Вялікабрытаніяй
  • 1966 год — атрыманне незалежнасці, уваход у ААН
  • 1970 год — дзяржаўны пераварот арганізаваны былым прэм'ерам, спыненне дзейнасці канстытуцыі, абмежаванне каралеўскай улады.
  • 1975 год — пагаршэнне стасункаў з ПАР
  • 1979 год — баі ўрадавых войскаў з паўстанцамі Арміі Вызвалення Лесота
  • 1986 год — ПАР увяла блакаду межаў Лесота, у выніку дзяржаўнага перавароту да ўлады прыходзіць генерал Лекхан'я, які вярнуў каралеўскае кіраванне краінай
  • 1990 год — Вайсковая Рада звергла караля Машоэшоэ ІІ, новым каралём стаў Летсіе ІІІ (яго сын)
  • 1991 год — чарговы пераварот арганізаваны палкоўнікам Рамаема, дазволеная дзейнасць палітычных партый, з эміграцыі вяртаецца Машоэшоэ ІІ
  • 1993 год — праведзеныя першыя за шмат гадоў свабодныя парламенцкія выбары, якія выйграў Кангрэс Басута, прэм'ерам стаў Нтсу Макхехле.
  • 1995 год — зноў каралём стаў Машоэшоэ ІІ
  • 1996 год — Машоэшоэ ІІ загінуў у аўтамабільнай катастрофе, каралём стаў Летсіе ІІІ
  • 1998 год — новым прэм'ер-міністрам стаў Пакаліта Масісілі, у краіне узніклі бунты, інтэрвэнцыя паўднёваафрыканскіх войскаў пад эгідай Афрыканскага саюза.
  • 1999 год — заканчэнне інтэрвенцыі
  • 2002 год — Масісілі зноў становіцца прэм'ерам
  • 2006 год — у Лесота, пад час урачыстасцяў 40 годдзя атрымання незалежнасці змяніла дзяржаўны сцяг
  • 2007 год — у Лесота афіцыйна абвешчаная гуманітарная катастрофа. Голад закрануў 20 % насельніцтва краіны

Палітыка

Лесота — канстытуцыйная манархія. 2 мая 1993 года тут была прынятая новая канстытуцыя, згодна з якой кіраўніком дзяржавы з'яўляецца кароль. Заканадаўчая ўлада належыць двухпалатнаму парламенту: Народнаму сходу і Сенату. Народны сход складаецца з 65 дэпутатаў, якія выбіраюцца на пяцігадовы тэрмін, Сенат складаецца з уладароў мясцовых плямёнаў, ці іх прадстаўнікоў і 8 сенатараў назначаюцца каралём. Выканаўчая ўлада належыць ураду з прэм'ер-міністрам на чале. Палітычная сістэма Лесота — шматпартыйная. Самая ўплывовая партыя гэта Кангрэс Басута, якая была заснаваная ў 1952 годзе.

Геаграфія

Асноўны артыкул: Геаграфія Лесота

Лесота — горная краіна, знаходзіцца на вышыні не меней чым 1000 мэтраў. Паверхня краіны ў асноўным гэта складаныя горы і ўзвышшы. Значная частка краіны знаходзіцца вышей 1800 м. Клімат халодны, але летам у далінах тэмпtратура ўздымаецца да 30 °C, зімы марозныя, у гарах тэмпtратура вагаецца ад −7 °C да −18 °C. З мая да верасня горы пакрытыя снегам.

Эканоміка

Эканоміка краіны моцна інтэграваная ў паўднёваафрыканскую эканоміку.

Лесота экспартуе ваду і электрычнасць у ПАР. Таксама існуе экспарт алмазаў, поўсці, адзення. Эканоміка заснаваная на сельскай гаспадарцы. У краіне распаўсюджана працоўная міграцыя (у асноўным у ПАР).

Лесота атрымлівае міжнародную дапамогу з боку ЗША, Сусветнага банка, Вялікабрытаніі, ЕС.

Невялікі участак чыгункі злучае Лесота з ПАР.

Лесота уваходзіць у Паўднёваафрыканскі Мытны Саюз разам з Батсванай, Намібіяй, ПАР, Свазілендам.

Дэмаграфія

98 % насельніцтва складаецца з народу басута, 2 % — зулусы, еўрапейцы.

70 % насельніцтва краіны сканцэнтравана ў заходніх раёнах Лесота. У выніку хуткага тэмпу росту захворванняў СНІДам зніжаецца сярэднегадавы прырост насельніцтва. Нараджальнасць — 26,53 на 1000 чал, смяротнасць — 25,03 на 1000 чал. У Лесота высокі ўзровень дзіцячай смяротнасці — 84,23 на 1000 немаўлятаў. 36,9 % насельніцтва гэта дзеці ва ўзросце да 14 гадоў. Сярэдняя працягласьць жыцця — 36,68 гадоў (мужчыны — 36,86 гадоў, жанчыны — 36,49 гадоў).

Сімволіка


Шаблон:Пачатак артыкулу Шаблон:Link FA

  1. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/africa
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Лесота&oldid=1004958"