Віленскае ваяводства (1926—1939): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
JerzyKundrat (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
др арфаграфія using AWB (7794) |
||
Радок 58: | Радок 58: | ||
Большасць тэрыторыі ваяводства складала [[Сярэдняя Літва]], якая была [[інкарпарацыя|інкарпараваная]] да [[Польшча|Польшчы]] ў [[1922]] годзе. З [[6 красавіка]] [[1922]] году да [[22 снежня]] [[1925]] году тэрыторыя ваяводства была вядомая пад назвай ''Віленская Зямля''. |
Большасць тэрыторыі ваяводства складала [[Сярэдняя Літва]], якая была [[інкарпарацыя|інкарпараваная]] да [[Польшча|Польшчы]] ў [[1922]] годзе. З [[6 красавіка]] [[1922]] году да [[22 снежня]] [[1925]] году тэрыторыя ваяводства была вядомая пад назвай ''Віленская Зямля''. |
||
Плошча ваяводства складала 29 011 [[квадратны |
Плошча ваяводства складала 29 011 [[квадратны кіламетр|квадратных кіламетраў]], а колькасць насельніцтва паводле [[перапіс насельніцтва|перапісу насельніцтва]] ў Польшчы ў [[1931]] годзе — 1 276 000 чалавек. Большасць насельніцтва складалі [[палякі]] (59,5%) і [[беларусы]] (22,7%). Таксама былі [[літоўцы]] (5,2%), [[расейцы]] (3,4%) і іншыя (0,3%) ўключна ў [[караімы|караімамі]]. У гарадох (за выняткам [[Вільня|Вільні]]) значную колькасць насельніцтва складалі [[жыды]] (8.5% ад усяго насельніцтва).<ref>Паводле перапісу насельніцтва Польшчы 1931 году. «Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 XII 1931 r». Statystyka Polski D (34). 1939.</ref> 61,2% былі прызнаныя [[каталіцтва|рыма-каталікамі]], 26,9% — [[праваслаўе|праваслаўнымі]], 9,4% — [[юдаізм|юдэйцамі]], 2,4% прыпадалі на іншыя веравызнанні. |
||
== Месцазнаходжанне == |
== Месцазнаходжанне == |
||
Радок 68: | Радок 68: | ||
[[Вільня]] з'яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у [[1939]] годзе налічвала 195 тысячаў месцічаў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў. |
[[Вільня]] з'яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у [[1939]] годзе налічвала 195 тысячаў месцічаў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў. |
||
У 1922—1939 |
У 1922—1939 гадах Віленскае ваяводства падзялялася на 9 [[павет]]аў: |
||
* [[Браслаў]]скі павет (плошча 4 217 км², нас. 143 100), |
* [[Браслаў]]скі павет (плошча 4 217 км², нас. 143 100), |
||
Радок 78: | Радок 78: | ||
* [[Вілейка|Вялейскі павет]] (плошча 3 427 км², нас. 131 100), |
* [[Вілейка|Вялейскі павет]] (плошча 3 427 км², нас. 131 100), |
||
* павет горада [[Вільня|Вільні]] (з [[1930]] году) (плошча 105 км², нас. 195 100), |
* павет горада [[Вільня|Вільні]] (з [[1930]] году) (плошча 105 км², нас. 195 100), |
||
* Віленска—[[Трокі|Троцкі]] павет (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за [[ |
* Віленска—[[Трокі|Троцкі]] павет (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за [[Сілезскае ваяводства (1920—1939)|аўтаномнае Сілезскае ваяводства]]). |
||
Сталіцы паветаў па звестках на [[1931]] год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладэчна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вялейка — 3417 жыхароў. |
Сталіцы паветаў па звестках на [[1931]] год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладэчна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вялейка — 3417 жыхароў. |
||
Радок 84: | Радок 84: | ||
== Падзел 1939 году == |
== Падзел 1939 году == |
||
У [[1939]] годзе |
У [[1939]] годзе выяводства было падзеленае паміж [[СССР]] і [[Літва|Літовскай рэспублікай]], а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падпольле.<ref>[http://w.icm.edu.pl/ak/txt/delegWiln.htm Заява рэгіянальнага ўраду ў Вільні] {{ref-pl}}</ref> |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
Версія ад 16:31, 6 сакавіка 2012
Віленскае ваяводства | |||
---|---|---|---|
|
|||
Краіна | Польская Рэспубліка | ||
Статус | ваяводства | ||
Уваходзіць у | |||
Адміністрацыйны цэнтр | |||
Дата ўтварэння | 1926 | ||
Дата скасавання | 1939 | ||
Кіраўнік | апошні — Артур Марушэўскі | ||
Насельніцтва (1931) | 1 276 000 | ||
Шчыльнасць | 44 чал./км² | ||
Нацыянальны склад |
палякі — 59,7% беларусы — 22,7% яўрэі — 8,5% літоўцы — 5,2% расейцы — 3,4% іншыя — 0,3%. |
||
Плошча | 29 011 км² | ||
Код аўтам. нумароў | WN | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Віленскае ваяводства (польск.: województwo wileńskie, літ.: Vilniaus vaivadija) — ваяводства ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі з 1926 году да перадачы гэтай тэрыторыі Савецкім Саюзам Літве і Беларускай ССР у верасні 1939 году. Было ўтворанае ў 1923 годзе. Сталіца ваяводства знаходзілася ў Вільні.
Апісанне
Большасць тэрыторыі ваяводства складала Сярэдняя Літва, якая была інкарпараваная да Польшчы ў 1922 годзе. З 6 красавіка 1922 году да 22 снежня 1925 году тэрыторыя ваяводства была вядомая пад назвай Віленская Зямля.
Плошча ваяводства складала 29 011 квадратных кіламетраў, а колькасць насельніцтва паводле перапісу насельніцтва ў Польшчы ў 1931 годзе — 1 276 000 чалавек. Большасць насельніцтва складалі палякі (59,5%) і беларусы (22,7%). Таксама былі літоўцы (5,2%), расейцы (3,4%) і іншыя (0,3%) ўключна ў караімамі. У гарадох (за выняткам Вільні) значную колькасць насельніцтва складалі жыды (8.5% ад усяго насельніцтва).[1] 61,2% былі прызнаныя рыма-каталікамі, 26,9% — праваслаўнымі, 9,4% — юдэйцамі, 2,4% прыпадалі на іншыя веравызнанні.
Месцазнаходжанне
Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з Савецкім Саюзам на ўсходзе, Літвай на захадзе, Латвіяй на поўначы Наваградзкім ваяводствам на поўдні і Беластоцкім ваяводствам на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, Нарач — найвялікшае возера Беларусі і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На 1 студзеня 1937 году лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.
Гарады і адміністрацыйны падзел
Вільня з'яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у 1939 годзе налічвала 195 тысячаў месцічаў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў.
У 1922—1939 гадах Віленскае ваяводства падзялялася на 9 паветаў:
- Браслаўскі павет (плошча 4 217 км², нас. 143 100),
- Дзісноўскі павет (плошча 3 968 км², нас. 159 900),
- Маладэчанскі павет (плошча 1 898 км², нас. 91 300),
- Ашмянскі павет (плошча 2 362 км², нас. 104 600),
- Пастаўскі павет (плошча 3 050 км², нас. 99 900),
- Свянцянскі павет (плошча 4 017 км², нас. 136 500),
- Вялейскі павет (плошча 3 427 км², нас. 131 100),
- павет горада Вільні (з 1930 году) (плошча 105 км², нас. 195 100),
- Віленска—Троцкі павет (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за аўтаномнае Сілезскае ваяводства).
Сталіцы паветаў па звестках на 1931 год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладэчна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вялейка — 3417 жыхароў.
Падзел 1939 году
У 1939 годзе выяводства было падзеленае паміж СССР і Літовскай рэспублікай, а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падпольле.[2]
Літаратура
Зноскі
- ↑ Паводле перапісу насельніцтва Польшчы 1931 году. «Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 XII 1931 r». Statystyka Polski D (34). 1939.
- ↑ Заява рэгіянальнага ўраду ў Вільні (польск.)