Засцерагальнае ўзбраенне: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Dalibor (размовы | уклад)
др clean up, replaced: {{*|А}} → А{{subst:націск}}, {{*|Е}} → Е{{subst:націск}}, {{*|е}} → е{{subst:націск}} using AWB (7893)
Радок 1: Радок 1:
'''ЗАСЦЕРАГ{{*|А}}ЛЬНАЕ ЎЗБРА{{*|Е}}ННЕ''', сродкі абароны воіна ад сродкаў нападу. Засцерагальнае ўзбраенне падзяляецца на асабістае (ношанае на сабе або з сабою) і калектыўнае ([[Шчыт гарматы|шчыт]] [[Гармата|гарматы]], [[Кулямёт|кулямёта]], [[Браня баявой тэхнікі|браня]] [[Танк|танк]]а ці [[Лятальны апарат|лятальнага апарата]] і інш.).
'''ЗАСЦЕРАГА́ЛЬНАЕ ЎЗБРАЕ́ННЕ''', сродкі абароны воіна ад сродкаў нападу. Засцерагальнае ўзбраенне падзяляецца на асабістае (ношанае на сабе або з сабою) і калектыўнае ([[Шчыт гарматы|шчыт]] [[Гармата|гарматы]], [[кулямёт]]а, [[Браня баявой тэхнікі|браня]] [[танк]]а ці [[Лятальны апарат|лятальнага апарата]] і інш.).


Найбольш распаўсюджаны ў наш час матэрыял выканання — [[Сталь|сталь]], гістарычна — [[Жалеза|жалеза]], іншыя металы, [[Драўніна|драўніна]], [[Скура|скура]], [[Тканіна|тканіна]], [[Шнур|шнур]], камбінацыі розных матэрыялаў. З 20 ст. ва ўжытак уваходзяць [[Сінтэтычныя матэрыялы|сінтэтычныя матэрыялы]] ("[[Нейлон|нейлон]]", "[[Кеўлар|кеўлар]]", "[[Лексан|лексан]]", [[Шклопластык|шклопластык]] або [[Вугляпластык|вугляпластык]] і інш.), адмысловыя адмены [[Кераміка|керамікі]].
Найбольш распаўсюджаны ў наш час матэрыял выканання — [[сталь]], гістарычна — [[жалеза]], іншыя металы, [[драўніна]], [[скура]], [[тканіна]], [[шнур]], камбінацыі розных матэрыялаў. З 20 ст. ва ўжытак уваходзяць [[сінтэтычныя матэрыялы]] ("[[нейлон]]", "[[кеўлар]]", "[[лексан]]", [[шклопластык]] або [[вугляпластык]] і інш.), адмысловыя адмены [[Кераміка|керамікі]].


Да распаўсюджання [[Агнястрэльная зброя|агнястрэльнай]] зброі засцерагальнае ўзбраенне было прыстасаванае, галоўным чынам, для абароны спачатку ад [[Кідальная зброя|кідальнай]] (~2000 — ~500 да н.э.), потым і ад [[Халодная зброя|халоднай]] зброі. У склад такіх сродкаў абароны ўваходзілі галаўныя ўборы, тулаўныя даспехі, розныя дэталі, шчыты. Засцерагальнае ўзбраенне існавала і для баявых жывёл (коней, сланоў).
Да распаўсюджання [[Агнястрэльная зброя|агнястрэльнай]] зброі засцерагальнае ўзбраенне было прыстасаванае, галоўным чынам, для абароны спачатку ад [[Кідальная зброя|кідальнай]] (~2000 — ~500 да н.э.), потым і ад [[Халодная зброя|халоднай]] зброі. У склад такіх сродкаў абароны ўваходзілі галаўныя ўборы, тулаўныя даспехі, розныя дэталі, шчыты. Засцерагальнае ўзбраенне існавала і для баявых жывёл (коней, сланоў).


З развіццём [[Агнястрэльная зброя|агнястрэльнай зброі]] (18 ст.) цяжкія засцерагальныя сродкі зніклі, перад 19 ст. выкарыстоўвалася толькі лёгкія сродкі абароны ([[Каска|каска]], [[Кіраса|кіраса]] і інш.), а на працягу 19 ст. і тыя сталі пераважна дэкаратыўнымі і рэдкаўжыванымі.
З развіццём [[Агнястрэльная зброя|агнястрэльнай зброі]] (18 ст.) цяжкія засцерагальныя сродкі зніклі, перад 19 ст. выкарыстоўвалася толькі лёгкія сродкі абароны ([[каска]], [[кіраса]] і інш.), а на працягу 19 ст. і тыя сталі пераважна дэкаратыўнымі і рэдкаўжыванымі.


У час 1-й сусв. вайны засцерагальнае ўзбраенне вярнулася ў практыку ў выглядзе сталёвых [[Каска|касак]] і [[Шлем|шлем]]аў, калектыўнага З.у.
У час 1-й сусв. вайны засцерагальнае ўзбраенне вярнулася ў практыку ў выглядзе сталёвых [[Каска|касак]] і [[шлем]]аў, калектыўнага З.у.


У сяр. 20 ст. замест чыста пасіўнага з'яўляецца [[актыўная браня|актыўнае калектыўнае З.у.]], таксама вяртаюцца элементы індывідуальнага З.у. у выглядзе [[Нагруднік|нагруднік]]аў, пілоцкіх [[Паўдаспех|паўдаспех]]аў, [[Бронекамізэлька|бронекамізэлек]], [[процівыбуховы касцюм|процівыбуховых касцюмаў]] і інш.
У сяр. 20 ст. замест чыста пасіўнага з'яўляецца [[актыўная браня|актыўнае калектыўнае З.у.]], таксама вяртаюцца элементы індывідуальнага З.у. у выглядзе [[нагруднік]]аў, пілоцкіх [[паўдаспех]]аў, [[Бронекамізэлька|бронекамізэлек]], [[процівыбуховы касцюм|процівыбуховых касцюмаў]] і інш.


== Старажытнасць і Сярэднявечча ==
== Старажытнасць і Сярэднявечча ==


Галаўныя ўборы: [[Шалом|шалом]], [[Шышак|шышак]], [[Ерыхонка|ерыхонка]], [[вялікі шлем]], [[бацынет|бацынет]], [[Прылбіца|прылбіца]], [[Куячная шапка|куячная шапка]], [[Салад|салад]] (салада), [[Місюрка|місюрка]], [[Бургіньёт|бургіньёт]], [[Марыён|марыён]], [[кабасет]].
Галаўныя ўборы: [[шалом]], [[шышак]], [[ерыхонка]], [[вялікі шлем]], [[бацынет]], [[прылбіца]], [[куячная шапка]], [[салад]] (салада), [[місюрка]], [[бургіньёт]], [[марыён]], [[кабасет]].


Тулаўныя даспехі: [[Панцыр|панцыр]], [[Браня, даспех|"браня"]], [[Латы|латы]], [[лускаваты даспех]], [[пласцінавы даспех]], [[Кальчуга|кальчуга]], [[Зярцала|зярцала]], [[Бехцер|бехцер]] (бахц{{*|е}}рац), [[Байдана|байдана]], [[Паўдаспех|паўдаспех]].
Тулаўныя даспехі: [[панцыр]], [[Браня, даспех|"браня"]], [[латы]], [[лускаваты даспех]], [[пласцінавы даспех]], [[кальчуга]], [[зярцала]], [[бехцер]] (бахце́рац), [[байдана]], [[паўдаспех]].


Дэталі: [[Нагруднік|нагруднік]], [[Барміца|барміца]], [[Галіцы|галіцы]], [[Рукавіцы|рукавіцы]], [[Наручы|наручы]], [[Карвашы|карвашы]], [[Понажы|понажы]].
Дэталі: [[нагруднік]], [[барміца]], [[галіцы]], [[рукавіцы]], [[наручы]], [[карвашы]], [[понажы]].


Шчыты: [[Рандаш|рандаш]], [[Павеза|павеза]].
Шчыты: [[рандаш]], [[павеза]].


== Новая і найноўшая гісторыя ==
== Новая і найноўшая гісторыя ==


Галаўныя ўборы: [[Каска|каска]], [[Шлем|шлем]], "[[Сфера, шлем|сфера]]".
Галаўныя ўборы: [[каска]], [[шлем]], "[[Сфера, шлем|сфера]]".


Тулаўныя даспехі: [[Бронекамізэлька|бронекамізэлька]], [[Процівыбуховы касцюм|процівыбуховы касцюм]].
Тулаўныя даспехі: [[бронекамізэлька]], [[процівыбуховы касцюм]].


Дэталі:...
Дэталі:...
Радок 31: Радок 31:
Шчыты:...
Шчыты:...


[[category:Засцерагальнае ўзбраенне| ]]
[[Катэгорыя:Засцерагальнае ўзбраенне| ]]


[[pl:Uzbrojenie ochronne]]
[[pl:Uzbrojenie ochronne]]

Версія ад 22:12, 24 сакавіка 2012

ЗАСЦЕРАГА́ЛЬНАЕ ЎЗБРАЕ́ННЕ, сродкі абароны воіна ад сродкаў нападу. Засцерагальнае ўзбраенне падзяляецца на асабістае (ношанае на сабе або з сабою) і калектыўнае (шчыт гарматы, кулямёта, браня танка ці лятальнага апарата і інш.).

Найбольш распаўсюджаны ў наш час матэрыял выканання — сталь, гістарычна — жалеза, іншыя металы, драўніна, скура, тканіна, шнур, камбінацыі розных матэрыялаў. З 20 ст. ва ўжытак уваходзяць сінтэтычныя матэрыялы ("нейлон", "кеўлар", "лексан", шклопластык або вугляпластык і інш.), адмысловыя адмены керамікі.

Да распаўсюджання агнястрэльнай зброі засцерагальнае ўзбраенне было прыстасаванае, галоўным чынам, для абароны спачатку ад кідальнай (~2000 — ~500 да н.э.), потым і ад халоднай зброі. У склад такіх сродкаў абароны ўваходзілі галаўныя ўборы, тулаўныя даспехі, розныя дэталі, шчыты. Засцерагальнае ўзбраенне існавала і для баявых жывёл (коней, сланоў).

З развіццём агнястрэльнай зброі (18 ст.) цяжкія засцерагальныя сродкі зніклі, перад 19 ст. выкарыстоўвалася толькі лёгкія сродкі абароны (каска, кіраса і інш.), а на працягу 19 ст. і тыя сталі пераважна дэкаратыўнымі і рэдкаўжыванымі.

У час 1-й сусв. вайны засцерагальнае ўзбраенне вярнулася ў практыку ў выглядзе сталёвых касак і шлемаў, калектыўнага З.у.

У сяр. 20 ст. замест чыста пасіўнага з'яўляецца актыўнае калектыўнае З.у., таксама вяртаюцца элементы індывідуальнага З.у. у выглядзе нагруднікаў, пілоцкіх паўдаспехаў, бронекамізэлек, процівыбуховых касцюмаў і інш.

Старажытнасць і Сярэднявечча

Галаўныя ўборы: шалом, шышак, ерыхонка, вялікі шлем, бацынет, прылбіца, куячная шапка, салад (салада), місюрка, бургіньёт, марыён, кабасет.

Тулаўныя даспехі: панцыр, "браня", латы, лускаваты даспех, пласцінавы даспех, кальчуга, зярцала, бехцер (бахце́рац), байдана, паўдаспех.

Дэталі: нагруднік, барміца, галіцы, рукавіцы, наручы, карвашы, понажы.

Шчыты: рандаш, павеза.

Новая і найноўшая гісторыя

Галаўныя ўборы: каска, шлем, "сфера".

Тулаўныя даспехі: бронекамізэлька, процівыбуховы касцюм.

Дэталі:...

Шчыты:...