Кальмарская унія: Розніца паміж версіямі

Кальмарская унія
	Асабістая унія
Кальмарская унія
	Kalmarunionen
	Гіпатэтычны сцяг уніі
	; Кальмарская унія напачатку XVI стагоддзя
< ; < ; < >; > 1397 — 1523 ;
Сталіца	Капенгаген
Рэлігія	Рымска-каталіцкая царква
Насельніцтва	4 000 000 чал. (1500);
Форма кіравання	манархія
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 09:57, 5 красавіка 2012

Кальмарская унія — палітычнае ўтварэнне, саюз скандынаўскіх каралеўстваў, у склад якога з 1397 па 1523 гады ўваходзілі Данія, Нарвегія і Швецыя. З сённяшняга пункту гледжання ў Кальмарскую унію ўваходзілі таксама Фінляндыя і Ісландыя, таму што Ісландыя пачынаючы з 1262 года ўваходзіла ў склад Нарвегіі, а Фінляндыя была захоплена Швецыяй у 1154 годзе. Да тэрыторыі Кальмарскай уніі таксама належылі Фарэрскія астравы, якія з 1035 года належылі Нарвегіі.

Кальмарская унія была падрыхтавана дацка-нарвежскай (1380) і дацка-шведскай (1389) асабістымі уніямі. Ініцыіравана каралевай Маргарытай Дацкай, якая дамаглася абвяшчэння ў 1397 у г. Кальмар (Швецыя) каралём трох дзяржаў яе траюраднага пляменніка герцага Эрыка Памеранскага. Праект акта уніі (ніколі не быў зацверджаны, па-рознаму інтэрпрэтуецца ў гістарыяграфіі) прадугледжваў выбары адзінага манарха, правядзенне агульнай знешняй палітыкі, абаронны саюз пры захаванні ўнутранай самастойнасці кожнай з трох дзяржаў. Спроба дацкіх каралёў выкарыстаць унію для ўстанаўлення свайго панавання над Швецыяй прывяла да народнага паўстання і фактычнай ліквідацыі уніі ў 1448. Кальмарская унія тройчы аднаўлялася (1457—67, 1497—1501, 1520—21) у ходзе дацка-шведскіх войнаў XV — пач. XVI ст. Канчаткова ліквідавана ў 1523, калі каралём Швецыі стаў Густаў I Ваза. Нарвегія заставалася пад уладай Даніі да 1814.

Шаблон:Link FA

@@ Радок 93: / Радок 93: @@
 }}
-{{вызнч|1=Кальмарская унія}} — палітычнае ўтварэнне, саюз [[Скандынавія|скандынаўскіх]] каралеўстваў, у склад якога з [[1397|1397]] па [[1523|1523]] гады ўваходзілі [[Данія|Данія]], [[Нарвегія|Нарвегія]] і [[Швецыя|Швецыя]]. З сённяшняга пункту гледжання ў Кальмарскую унію ўваходзілі таксама [[Фінляндыя|Фінляндыя]] і [[Ісландыя|Ісландыя]], таму што Ісландыя пачынаючы з [[1262|1262]] года ўваходзіла ў склад Нарвегіі, а Фінляндыя была захоплена Швецыяй у [[1154|1154]] годзе. Да тэрыторыі Кальмарскай уніі таксама належылі [[Фарэрскія астравы|Фарэрскія астравы]], якія з [[1035|1035]] года належылі Нарвегіі.
+'''Кальмарская унія''' — палітычнае ўтварэнне, саюз [[Скандынавія|скандынаўскіх]] каралеўстваў, у склад якога з [[1397]] па [[1523]] гады ўваходзілі [[Данія]], [[Нарвегія]] і [[Швецыя]]. З сённяшняга пункту гледжання ў Кальмарскую унію ўваходзілі таксама [[Фінляндыя]] і [[Ісландыя]], таму што Ісландыя пачынаючы з [[1262]] года ўваходзіла ў склад Нарвегіі, а Фінляндыя была захоплена Швецыяй у [[1154]] годзе. Да тэрыторыі Кальмарскай уніі таксама належылі [[Фарэрскія астравы]], якія з [[1035]] года належылі Нарвегіі.
 [[Image:Erik af Pommern.jpg|thumb|300px|left|Каранацыя Эрыка Памеранскага на пасаду караля аб'яднанага поўдня, 17 мая 1397 года]]
-Кальмарская унія была падрыхтавана дацка-нарвежскай (1380) і дацка-шведскай (1389) асабістымі уніямі. Ініцыіравана каралевай Маргарытай Дацкай, якая дамаглася абвяшчэння ў 1397 у г. Кальмар (Швецыя) каралём трох дзяржаў яе траюраднага пляменніка герцага Эрыка Памеранскага. Праект акта уніі (ніколі не быў зацверджаны, па-рознаму інтэрпрэтуецца ў гістарыяграфіі) прадугледжваў выбары адзінага манарха, правядзенне агульнай знешняй палітыкі, абаронны саюз пры захаванні ўнутранай самастойнасці кожнай з трох дзяржаў. Спроба дацкіх каралёў выкарыстаць унію для ўстанаўлення свайго панавання над Швецыяй прывяла да народнага паўстання і фактычнай ліквідацыі уніі ў 1448. Кальмарская унія тройчы аднаўлялася (1457—67, 1497—1501, 1520—21) у ходзе дацка-шведскіх войнаў XV — пач. XVI ст. Канчаткова ліквідавана ў 1523, калі каралём Швецыі стаў Густаў I Ваза. Нарвегія заставалася пад уладай Даніі да 1814.
+Кальмарская унія была падрыхтавана дацка-нарвежскай (1380) і дацка-шведскай (1389) асабістымі уніямі. Ініцыіравана каралевай Маргарытай Дацкай, якая дамаглася абвяшчэння ў 1397 у г. Кальмар (Швецыя) каралём трох дзяржаў яе траюраднага пляменніка герцага Эрыка Памеранскага. Праект акта уніі (ніколі не быў зацверджаны, па-рознаму інтэрпрэтуецца ў гістарыяграфіі) прадугледжваў выбары адзінага манарха, правядзенне агульнай знешняй палітыкі, абаронны саюз пры захаванні ўнутранай самастойнасці кожнай з трох дзяржаў. Спроба дацкіх каралёў выкарыстаць унію для ўстанаўлення свайго панавання над Швецыяй прывяла да народнага паўстання і фактычнай ліквідацыі уніі ў 1448. Кальмарская унія тройчы аднаўлялася (1457—67, 1497—1501, 1520—21) у ходзе дацка-шведскіх войнаў XV — пач. XVI ст. Канчаткова ліквідавана ў 1523, калі каралём Швецыі стаў Густаў I Ваза. Нарвегія заставалася пад уладай Даніі да 1814.
 {{Храналогія Скандынавіі}}