Дрэздэн: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Xqbot (размовы | уклад)
др r2.7.3) (робат дадаў: xmf:დრეზდენი
др clean up using AWB (7893)
Радок 84: Радок 84:
| Сне_сяр=1.5 | Сне_сяр_апад=40
| Сне_сяр=1.5 | Сне_сяр_апад=40
| Год_сяр=8.0 | Год_сяр_апад=580
| Год_сяр=8.0 | Год_сяр_апад=580

| Сту_сяр_мін=-2.0 | Сту_сяр_макс=1.0
| Сту_сяр_мін=-2.0 | Сту_сяр_макс=1.0
| Лют_сяр_мін=-4.0 | Лют_сяр_макс=1.0
| Лют_сяр_мін=-4.0 | Лют_сяр_макс=1.0
Радок 101: Радок 100:


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Назва «Дрэздэн», як і частка назваў гарадскіх раёнаў, мае славянскія карані, ад дрэўнесорбскага Drežďany («жыхары пойменых лясоў»). Упершыню Дрэздэн дакументальна згадваецца ў 1206 годзе ў сувязі з судовая справай паміж Майсенскай царквой і графам фон Дона з-за спрэчных тэрыторый (Acta sunt hec dresdene). Як горад, ужо ў іншым дакуменце, Дрэздэн згадваецца ў 1216 (Acta sunt hec ... in civitate nostra dresdene).
Назва «Дрэздэн», як і частка назваў гарадскіх раёнаў, мае славянскія карані, ад дрэўнесорбскага Drežďany («жыхары пойменых лясоў»). Упершыню Дрэздэн дакументальна згадваецца ў 1206 годзе ў сувязі з судовая справай паміж Майсенскай царквой і графам фон Дона з-за спрэчных тэрыторый (Acta sunt hec dresdene). Як горад, ужо ў іншым дакуменце, Дрэздэн згадваецца ў 1216 (Acta sunt hec... in civitate nostra dresdene).


З 1270 Дрэздэн стаў сталіцай [[маркграфства Мейсэн]] і быў ёй да аб'яднання маркрафства з [[курфюрства Саксонія|курфюрствам Саксоніі]] ў 1422 годзе. У 1485 г. адбыўся Лейпцыгскі падзел аб'яднанай дзяржавы, у выніку якога Дрэздэн зноў стаў сталіцай маркграфства Мейсэн (прычым маркграф атрымаў тытул герцага Саксоніі). У 1547 году курфюршество Саксонія было зноў далучана да Мейсэну, і Дрэздэн апынуўся сталіцай курфюрства Саксонія. Найбольшага росквіту Саксонія (і Дрэздэн, як яе сталіца) дасягнула пры [[Аўгуст Моцны|Аўгусце Моцнам]] ў пачатку XVIII стагоддзя. У XVIII стагоддзі Саксонія прэтэндавала на вядучую ролю сярод нямецкіх княстваў і вяла сталыя вайны з Прусіяй. Падчас Сямігадовай вайны Дрэздэн быў захоплены і доўгі час утрымліваўся войскамі прускага караля Фрыдрыха II. Гэтая акупацыя нанесла вялікія страты гораду, у прыватнасці ў 1760 годзе была разбурана Кройцкірхе.
З 1270 Дрэздэн стаў сталіцай [[маркграфства Мейсэн]] і быў ёй да аб'яднання маркрафства з [[курфюрства Саксонія|курфюрствам Саксоніі]] ў 1422 годзе. У 1485 г. адбыўся Лейпцыгскі падзел аб'яднанай дзяржавы, у выніку якога Дрэздэн зноў стаў сталіцай маркграфства Мейсэн (прычым маркграф атрымаў тытул герцага Саксоніі). У 1547 годзе курфюрства Саксонія было зноў далучана да Мейсэну, і Дрэздэн апынуўся сталіцай курфюрства Саксонія. Найбольшага росквіту Саксонія (і Дрэздэн, як яе сталіца) дасягнула пры [[Аўгуст Моцны|Аўгусце Моцнам]] ў пачатку XVIII стагоддзя. У XVIII стагоддзі Саксонія прэтэндавала на вядучую ролю сярод нямецкіх княстваў і вяла сталыя вайны з Прусіяй. Падчас Сямігадовай вайны Дрэздэн быў захоплены і доўгі час утрымліваўся войскамі прускага караля Фрыдрыха II. Гэтая акупацыя нанесла вялікія страты гораду, у прыватнасці ў 1760 годзе была разбурана Кройцкірхе.


== Галерэя ==
== Галерэя ==
Радок 119: Радок 118:
* [[Замак Морыцбург]]
* [[Замак Морыцбург]]


{{Link FA|de}}

{{DEFAULTSORT: Дрэздэн}}

[[Катэгорыя:Гарады Саксоніі]]
{{Link GA|zh}}


{{Normdaten
{{Normdaten
Радок 136: Радок 130:
}}
}}


{{DEFAULTSORT:Дрэздэн}}
[[Катэгорыя:Гарады Саксоніі]]

{{Link FA|de}}
{{Link GA|zh}}
[[af:Dresden]]
[[af:Dresden]]
[[als:Dresden]]
[[als:Dresden]]

Версія ад 21:00, 8 чэрвеня 2012

Горад
Дрэздэн
ням.: Dresden

Герб[d] Сцяг
Герб[d] Сцяг
Краіна
Каардынаты
Кіраўнік
Заснаваны
1206[1]
Першая згадка
1206[1]
Плошча
328,3 км²
Вышыня цэнтра
113 м
Водныя аб’екты
Насельніцтва
512.458 чалавек (2009)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+49 351
Паштовыя індэксы
01067-01326
Аўтамабільны код
DD
Афіцыйны сайт
dresden.de
(англ.)(ням.)
Дрэздэн на карце Германіі
Дрэздэн (Германія)
Дрэздэн
Дрэздэн (Германія)
Дрэздэн

Дрэздэн (ням.: Dresden, в.-луж.: Drježdźany) — горад на ўсходзе Германіі, сталіца зямлі Саксонія. Размешчаны ў даліне ракі Эльба непадалёку ад чэшскай граніцы.

Дрэздэн мае доўгую гісторыю ў якасці сталіцы і рэзідэнцыі князёў-выбаршчыкаў і каралёў Саксоніі, дзякуючы чаму горад набыў арыстакратычны і мастацкі каларыт. Дрэздэн быў амаль цалкам разбураны падчас Другой сусветнай вайны ў выніку авіяналётаў англа-амерыканскіх сіл.

Дрэздэнская частка даліны Эльбы некаторы час знаходзілася ў Спісе сусветнай гістарычнай спадчыны ЮНЕСКА і была выключана адтуль за наўмыснае парушэнне Канвенцыі ЮНЕСКА аб ахове сусветнай спадчыны (пабудова аўтамабільнага маста) — першы выпадак выключэння са Спіса ў Еўропе і другі ў свеце.

Геаграфічныя звесткі

Клімат

Клімат Дрэздэна
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Сярэдні максімум, °C 1,0 1,0 7,0 12,0 17,0 21,0 22,0 22,0 18,0 13,0 6,0 3,0 12,0
Сярэдняя тэмпература, °C −0,5 −1,5 3,0 7,0 12,0 16,0 17,0 17,0 14,0 9,5 4,0 1,5 8,0
Сярэдні мінімум, °C −2 −4 −1 3,0 8,0 11,0 13,0 13,0 10,0 6,0 2,0 0,0 5,0
Норма ападкаў, мм 30 20 30 50 60 80 80 70 50 40 30 40 580
Крыніца: Weather Information for Dresden

Гісторыя

Назва «Дрэздэн», як і частка назваў гарадскіх раёнаў, мае славянскія карані, ад дрэўнесорбскага Drežďany («жыхары пойменых лясоў»). Упершыню Дрэздэн дакументальна згадваецца ў 1206 годзе ў сувязі з судовая справай паміж Майсенскай царквой і графам фон Дона з-за спрэчных тэрыторый (Acta sunt hec dresdene). Як горад, ужо ў іншым дакуменце, Дрэздэн згадваецца ў 1216 (Acta sunt hec... in civitate nostra dresdene).

З 1270 Дрэздэн стаў сталіцай маркграфства Мейсэн і быў ёй да аб'яднання маркрафства з курфюрствам Саксоніі ў 1422 годзе. У 1485 г. адбыўся Лейпцыгскі падзел аб'яднанай дзяржавы, у выніку якога Дрэздэн зноў стаў сталіцай маркграфства Мейсэн (прычым маркграф атрымаў тытул герцага Саксоніі). У 1547 годзе курфюрства Саксонія было зноў далучана да Мейсэну, і Дрэздэн апынуўся сталіцай курфюрства Саксонія. Найбольшага росквіту Саксонія (і Дрэздэн, як яе сталіца) дасягнула пры Аўгусце Моцнам ў пачатку XVIII стагоддзя. У XVIII стагоддзі Саксонія прэтэндавала на вядучую ролю сярод нямецкіх княстваў і вяла сталыя вайны з Прусіяй. Падчас Сямігадовай вайны Дрэздэн быў захоплены і доўгі час утрымліваўся войскамі прускага караля Фрыдрыха II. Гэтая акупацыя нанесла вялікія страты гораду, у прыватнасці ў 1760 годзе была разбурана Кройцкірхе.

Галерэя

Гл. таксама


Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA

  1. а б https://www.dresden-central.de/entdecken/nuetzliches/geschichte Праверана 18 чэрвеня 2023.