Эразм Ратэрдамскі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Філосаф
[[Выява:Holbein-erasmus.jpg|thumb|Holbein-erasmus.jpg|Партрэт Эразма Ратэрдамскага. [[Ганс Гольбейн Малодшы]], 1523]]
|імя = Эразм Ратэрдамскі
|партрэт = Holbein-erasmus.jpg
|памер = 250px
|подпіс = Партрэт пэндзля [[Ганс Гальбейн Малодшы|Гальбейна]] са збору замка [[замак Лонгфард|Лонгфард]]
|імя пры нараджэнні = Gerrit Gerritszoon
|арыгінал імя = Erasmus Roterodamus
|дата нараджэння = 28.10.1469
|месца нараджэння = {{Месца нараджэння|Ратэрдам|у Ратэрдаме}}, [[Бургундскія Нідэрланды]]
|дата смерці = 12.7.1536
|месца смерці = {{Месца смерці|Базель|у Базелі}}, [[Гісторыя Швейцарскага саюза|Швейцарскі саюз]]
|школа =
|перыяд = [[Адраджэнне]]
|кірунак = [[гуманізм]]
|інтарэсы =
|ідэі =
|папярэднікі =
|паслядоўнікі =
|грамадзянства =
|сайт =
}}
'''Эразм РАТЭРДАМСКІ''' ({{lang-la |Erasmus Roterodamus}}, {{lang-nl|Gerrit Gerritszoon}}; {{ДН|27|10|1467}} — {{ДН|12|7|1536}}) — [[Нідэрланды|нідэрландскі]] мысліцель-гуманіст, [[пісьменнік]], навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага [[Адраджэнне|Адраджэння]].
'''Эразм РАТЭРДАМСКІ''' ({{lang-la |Erasmus Roterodamus}}, {{lang-nl|Gerrit Gerritszoon}}; {{ДН|27|10|1467}} — {{ДН|12|7|1536}}) — [[Нідэрланды|нідэрландскі]] мысліцель-гуманіст, [[пісьменнік]], навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага [[Адраджэнне|Адраджэння]].


Радок 18: Радок 38:
* Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 18, кн. 1. — Мн:, 2004.
* Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 18, кн. 1. — Мн:, 2004.


== Спасылкі ==
[[Катэгорыя:Асобы]]
{{Commons|Category:Desiderius Erasmus}}
[[Катэгорыя:Постаці Нідэрландаў]]

[[Катэгорыя:Пастаці нідэрландскай філасофіі]]
[[Катэгорыя:Постаці нямецкай філасофіі]]
[[Катэгорыя:Лацінамоўныя пісьменнікі]]
[[Катэгорыя:Постаці філалогіі]]
[[Катэгорыя:Пісьменнікі Адраджэння]]
[[Катэгорыя:Пацыфісты]]
[[Катэгорыя:Рэнесансныя гуманісты]]

{{Link GA|es}}
{{Link GA|es}}
{{Link GA|no}}
{{Link GA|no}}

Версія ад 00:20, 24 чэрвеня 2012

Эразм Ратэрдамскі
лац.: Desiderius Erasmus Roterodamus
Дата нараджэння 28 кастрычніка 1466[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 12 ліпеня 1536[3][4] (69 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці перакладчык, філосаф, багаслоў, эсэіст, перакладчык Бібліі, пісьменнік, Lady Margaret's Professor of Divinity, лацініст, ксёндз, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера Christian philosophy[d] і Гуманізм эпохі Адраджэння[d]
Месца працы
Навуковая ступень доктар багаслоўя[d] (1506)
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Jan Standonck[d][8] і Alexander Hegius von Heek[d][9]
Кірунак гуманізм
Перыяд Адраджэнне
Вядомыя вучні Gabriel Mudaeus[d], Richard Croke[d] і Nikolaus Bensrott[d][10]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эразм РАТЭРДАМСКІ (лац.: Erasmus Roterodamus, нідэрл.: Gerrit Gerritszoon; 27 кастрычніка 1467 — 12 ліпеня 1536) — нідэрландскі мысліцель-гуманіст, пісьменнік, навуковец-філолаг. Буйнейшы прадстаўнік Паўночнага Адраджэння.

Адукацыю атрымаў у Парыжскім універсітэце, займаўся навуковай дзейнасцю ў Францыі, Італіі, Германіі, Швейцарыі, усталёўваючы ідэі гуманізму і вальнадумства. Яго літаратурная спадчына ўключае творы па філасофіі і багаслоўі, этычныя і педагагічныя трактаты, навучальныя дапаможнікі і анталогіі антычнай мудрасці, сатырычныя дыялогі і лірычныя вершы. Шмат часу Эразм Ратэрдамскі аддаў перакладчыцкай і выдавецкай дзейнасці.

«Пахвала Дурасці»

У «Пахвале Дурасці» (1509) выкрываліся і высмейваліся бязглуздыя звычкі і заганы, бессэнсоўныя правілы, што панавалі сярод людзей. Эразм Ратэрдамскі быў перакананы, што чалавек павінен жыць пад знакам высокіх маральных ідэалаў, у гармоніі з розумам, прыродай і прыгажосцю, але пакуль што ў поглядах і ўчынках людзей верх бярэ дурасць. Яе прысутнасць выяўляецца ў паўсядзённых жыццёвых справах, у норавах грамадства і ў псеўдамудрасці філасофскіх павучанняў. Дурасць, праслаўляючы сябе, імкнецца пераканаць, што ў гэтым свеце найбольшую карысць прыносяць менавіта тыя справы, у якія не ўмешваюцца розум, здаровы сэнс, развага, чым дурней, тым лепш. «Што датычыцца ганьбы, якую, па агульным меркаванні, наклікаюць на чалавека такія справы, то для маіх дурняў, — гаварыў мысліцель, — яе быццам бы і не існуе: яны або яе не ўсведамляюць, або калі ўсведамляюць, то лёгка з ёю мірацца. Во калі на галаву ўпадзе камень — гэта сапраўдная бяда, а ганьба, знявага, зняслаўленне і дурная пагалоска прыносяць непрыемнасць у такой меры, у якой мы іх заўважаем. А калі не заўважаем — дык і няма ніякай бяды. Што табе да таго, калі ўсе вакол цябе свішчуць, а ты сам сабе пляскаеш у далоні? Але ўсё гэта становіцца магчымым толькі пры дапамозе Дурасці».

«Пахвала Дурасці» выяўляе сапраўдную каштоўнасць і схільнасць чалавечай асобы, дазваляючы убачыць у ёй уласныя слабасці і недасканаласць.

Беларускія пераклады

На беларускую мову У. Шатонам перакладзена «Пахвала Дурасці».

Гл. таксама

Літаратура

  • Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 18, кн. 1. — Мн:, 2004.

Спасылкі

Шаблон:Link GA Шаблон:Link GA

  1. Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. http://webdept.fiu.edu/~mirandas/bios1535.htm#Erasmus
  3. http://www.biografischportaal.nl/persoon/29366356
  4. BeWeB Праверана 4 жніўня 2020.
  5. а б Эразм Роттердамский // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 лютага 2017.
  6. Houbraken A. Desiderius Erasmus // De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessenArnold Houbraken, 1718. — С. 17.
  7. а б Матэматычная генеалогія — 1997.
  8. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 27 жніўня 2018.
  9. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 27 жніўня 2018.
  10. Contemporaries of Erasmus: A Biographical Register of the Renaissance and ReformationUniversity of Toronto Press, 2003. — Т. 1.