Санет: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
з be-x-old:Санэт |
Няма тлумачэння праўкі |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
'''Санет''' (ад [[італьянская мова|італьянскага]] ''sonetto'' – песенька) — адна з так званых [[цвёрдая форма|цвёрдых форм]] лірычнай паэзіі. З'явіўся ў [[Італіі]] ў [[13 стагоддзе|XIII стагоддзі]], першыя санеты стварыў [[Гвітонэ Дарэца]], найбольшую вядомасць набылі санеты [[Франчэска Петрарка|Франчэска Петраркі]]. |
'''Санет''' (ад [[італьянская мова|італьянскага]] ''sonetto'' – песенька) — адна з так званых [[цвёрдая форма|цвёрдых форм]] лірычнай паэзіі. З'явіўся ў [[Італія|Італіі]] ў [[13 стагоддзе|XIII стагоддзі]], першыя санеты стварыў [[Гвітонэ Дарэца]], найбольшую вядомасць набылі санеты [[Франчэска Петрарка|Франчэска Петраркі]]. |
||
Санет складаецца з 14 радкоў па 11 складаў у кожным, са строгай рытмічнай і лагічнай структурай. Вылучаюць некалькі асобных форм санета. '''Італьянскі санет''' складаецца з дзвюх частак: першая з васьмі радкоў (у ёй фармулюецца праблема твора), другая з шасці (вырашэнне праблемы). Парадак рыфмаў — ''a-b-a-b a-b-b-a c-d-e-c-d-e'' (ці ''c-d-c-c-d-c''), 9-ы радок вылучаецца інтанацыйна. Нязначна адрозніваецца ад яго '''французскі санет''' са схемай ''a-b-b-a a-b-b-a c-d-d c-e-e''. У [[Англія|Англіі]] [[16 стагоддзе|XVI стагоддзя]] склалася альтэрнатыўная форма санета (вядомая як '''«[[Уільям Шэкспір|шэкспіраў]] санет»''') з рыфмамі ''a-b-a-b c-d-c-d e-f-e-f g-g''. У паэзіі [[мадэрнізм|мадэрнізму]] санетамі часта называюцца вершы з чатырнаццаці радкоў больш вольнай структуры. |
Санет складаецца з 14 радкоў па 11 складаў у кожным, са строгай рытмічнай і лагічнай структурай. Вылучаюць некалькі асобных форм санета. '''Італьянскі санет''' складаецца з дзвюх частак: першая з васьмі радкоў (у ёй фармулюецца праблема твора), другая з шасці (вырашэнне праблемы). Парадак рыфмаў — ''a-b-a-b a-b-b-a c-d-e-c-d-e'' (ці ''c-d-c-c-d-c''), 9-ы радок вылучаецца інтанацыйна. Нязначна адрозніваецца ад яго '''французскі санет''' са схемай ''a-b-b-a a-b-b-a c-d-d c-e-e''. У [[Англія|Англіі]] [[16 стагоддзе|XVI стагоддзя]] склалася альтэрнатыўная форма санета (вядомая як '''«[[Уільям Шэкспір|шэкспіраў]] санет»''') з рыфмамі ''a-b-a-b c-d-c-d e-f-e-f g-g''. У паэзіі [[мадэрнізм|мадэрнізму]] санетамі часта называюцца вершы з чатырнаццаці радкоў больш вольнай структуры. |
||
Версія ад 19:55, 20 ліпеня 2012
Санет (ад італьянскага sonetto – песенька) — адна з так званых цвёрдых форм лірычнай паэзіі. З'явіўся ў Італіі ў XIII стагоддзі, першыя санеты стварыў Гвітонэ Дарэца, найбольшую вядомасць набылі санеты Франчэска Петраркі.
Санет складаецца з 14 радкоў па 11 складаў у кожным, са строгай рытмічнай і лагічнай структурай. Вылучаюць некалькі асобных форм санета. Італьянскі санет складаецца з дзвюх частак: першая з васьмі радкоў (у ёй фармулюецца праблема твора), другая з шасці (вырашэнне праблемы). Парадак рыфмаў — a-b-a-b a-b-b-a c-d-e-c-d-e (ці c-d-c-c-d-c), 9-ы радок вылучаецца інтанацыйна. Нязначна адрозніваецца ад яго французскі санет са схемай a-b-b-a a-b-b-a c-d-d c-e-e. У Англіі XVI стагоддзя склалася альтэрнатыўная форма санета (вядомая як «шэкспіраў санет») з рыфмамі a-b-a-b c-d-c-d e-f-e-f g-g. У паэзіі мадэрнізму санетамі часта называюцца вершы з чатырнаццаці радкоў больш вольнай структуры.
Санет з'яўляецца базай для больш буйной вершаванай формы — вянку санетаў (15 санетаў, у санетах з 2-га па 14-ы першы радок супадае з апошнім радком папярэдняга санету, 15-ы санет – магістрал — складаецца з запісаных па парадку першых радкоў 1-га – 14-га санетаў).
У беларускай літаратуры першы ўжыў форму санета Максім Багдановіч, шырока вядомыя санеты Янкі Купалы (выдаваліся асобнай кнігай).