Карачаева-Чаркесія: Розніца паміж версіямі

Правіць спасылкі
З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др Робат: krc:Къарачай-Черкесия зьяўляецца абраным артыкулам
др clean up, replaced: асцяў → асцей, typos fixed:   → (4) using AWB
Радок 25: Радок 25:
| '''Прэзідэнт''' || [[Мустафа Батдыеў]]
| '''Прэзідэнт''' || [[Мустафа Батдыеў]]
|-
|-
| [[Плошча]]<br />&nbsp;— Усяго <br />&nbsp;— % Вада || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле плошчы|83 месца]]<br />14 100 [[квадратны кіламетр|км²]]<br />
| [[Плошча]]<br /> — Усяго <br /> — % Вада || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле плошчы|83 месца]]<br />14 100 [[квадратны кіламетр|км²]]<br />
|-
|-
| [[Насельніцтва]] <br />&nbsp;— Усяго ([[2002]]) <br />&nbsp;— [[Шчыльнасць насельніцтва|Шчыльнасць]] || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле насельніцтва|75 месца]] <br />439 710<br /> 31,2/км²
| [[Насельніцтва]] <br /> — Усяго ([[2002]]) <br /> — [[Шчыльнасць насельніцтва|Шчыльнасць]] || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле насельніцтва|75 месца]] <br />439 710<br /> 31,2/км²
|-
|-
| '''Аўтамабільны код''' || 09
| '''Аўтамабільны код''' || 09
Радок 40: Радок 40:
== Геаграфія і прырода ==
== Геаграфія і прырода ==


Буйнейшая частка (каля 80 %) Карачаево-Черкесской Рэспублікі размешчана ў горнай мясцовасці. У межах рэспублікі вылучаюцца 3 зоны: предгорная раўніна, перадгор'і і горы [[Каўказ]]а. На поўначы цягнуцца Перадавыя хрыбты Вялікага Каўказа, на поўдні — Вадараздзельны і Бакавы, іх вышыня дасягае 4000 м. Да ўзбярэжжа Чорнага мора вядуць [[Марухскі перавал|Марухский]] і [[Клухорскі перавал]]ы. На мяжы з Кабардино-Балкарыяй размешчаная гара [[гара Эльбрус|Эльбрус]], самая высокая вяршыня Каўказа.
Буйнейшая частка (каля 80%) Карачаево-Черкесской Рэспублікі размешчана ў горнай мясцовасці. У межах рэспублікі вылучаюцца 3 зоны: предгорная раўніна, перадгор'і і горы [[Каўказ]]а. На поўначы цягнуцца Перадавыя хрыбты Вялікага Каўказа, на поўдні — Вадараздзельны і Бакавы, іх вышыня дасягае 4000 м. Да ўзбярэжжа Чорнага мора вядуць [[Марухскі перавал|Марухский]] і [[Клухорскі перавал]]ы. На мяжы з Кабардино-Балкарыяй размешчаная гара [[гара Эльбрус|Эльбрус]], самая высокая вяршыня Каўказа.


У рэспубліцы маецца шмат водных рэсурсаў: каля 130 высакагорных азёр, мноства горных вадаспадаў. Працякаюць 172 рэкі, з якіх самыя буйныя — [[Рака Кубань|Кубань]], [[Рака Вялікі Зеленчук|Вялікі]] і [[Рака Малы Зеленчук|Малы Зеленчук]], [[Рака Уруп|Уруп]], [[Рака Лаба, прыток Кубані|Лаба]]; маецца [[Кубанскае вадасховішча]]. Дзеючая ў рэспубліцы сістэма [[Вялікі Стаўрапальскі канал|Вялікага Стаўрапальскага канала]] з'яўляецца крыніцай водазабеспячэння для [[Стаўрапальскі край|Стаўрапальскага края]].
У рэспубліцы маецца шмат водных рэсурсаў: каля 130 высакагорных азёр, мноства горных вадаспадаў. Працякаюць 172 рэкі, з якіх самыя буйныя — [[Рака Кубань|Кубань]], [[Рака Вялікі Зеленчук|Вялікі]] і [[Рака Малы Зеленчук|Малы Зеленчук]], [[Рака Уруп|Уруп]], [[Рака Лаба, прыток Кубані|Лаба]]; маецца [[Кубанскае вадасховішча]]. Дзеючая ў рэспубліцы сістэма [[Вялікі Стаўрапальскі канал|Вялікага Стаўрапальскага канала]] з'яўляецца крыніцай водазабеспячэння для [[Стаўрапальскі край|Стаўрапальскага края]].
Радок 48: Радок 48:
== Насельніцтва ==
== Насельніцтва ==


Карачаево-Чаркесія з'яўляецца шматнацыянальнай рэспублікай: на яе тэрыторыі пражываюць прадстаўнікі больш 80 нацыянальнасцяў. Агульная колькасць насельніцтва складае 434,5 тыс. чал.([[2005]]). Шчыльнасць насельніцтва — 30,8 чал./км², удзельная вага гарадскога насельніцтва — 44,1 %.
Карачаево-Чаркесія з'яўляецца шматнацыянальнай рэспублікай: на яе тэрыторыі пражываюць прадстаўнікі больш 80 нацыянальнасцей. Агульная колькасць насельніцтва складае 434,5 тыс. чал.([[2005]]). Шчыльнасць насельніцтва — 30,8 чал./км², удзельная вага гарадскога насельніцтва — 44,1%.


Нацыянальны склад: [[карачаеўцы]] (38,5 %), [[рускія]] (33,6 %), [[чаркесы]] (11,3 %), [[абазіны]] (7,4 %), [[нагайцы]] (3,4 %).
Нацыянальны склад: [[карачаеўцы]] (38,5 %), [[рускія]] (33,6 %), [[чаркесы]] (11,3 %), [[абазіны]] (7,4 %), [[нагайцы]] (3,4 %).
Радок 76: Радок 76:


[[Катэгорыя:Адміністрацыйны падзел Расіі]]
[[Катэгорыя:Адміністрацыйны падзел Расіі]]
⚫
{{Link FA|krc}}


⚫
{{Link FA|krc}}
[[ace:Republik Karachay-Cherkess]]
[[ace:Republik Karachay-Cherkess]]
[[af:Karatsjai-Tsjerkessië]]
[[af:Karatsjai-Tsjerkessië]]

Версія ад 23:36, 14 кастрычніка 2012


Карачаево-Черкесская Республика
Къарачай-Черкес Республика
Къэрэшей-Шэрджэс Республикэ
Рэспубліка Карачаева-Чаркесія
герб
герб
сцяг
сцяг
Афіцыйная мова руская, абазінская, карачаеўская, нагайская, чаркеская
Тып суб'екту федэрацыі Рэспубліка
Федеральная акруга Паўднёвая
Эканамічная акруга Паўночна-Каўказская
Сталіца Чаркеск
Прэзідэнт Мустафа Батдыеў
Плошча
— Усяго
— % Вада		 83 месца
14 100 км²
Насельніцтва
— Усяго (2002)
— Шчыльнасць		 75 месца
439 710
31,2/км²
Аўтамабільны код 09
Часавы пояс UTC+3

КАРАЧАЕВА-ЧАРКЕСІЯ, суб'ект Расійскай Федэрацыя, размешчаны на Паўночным Каўказе.

Размешчаны ў перадгор'ях паўночнай часткі Вялікага Каўказа. Рэспубліка мяжуе на захадзе з Краснадарскім краем, на поўначы са Стаўрапольскім краем, на ўсходзе — з Кабардына-Балкарскай рэспублікай, на поўдні ўздоўж Галоўнага Каўказскага хрыбта — з Абхазіяй і Грузіяй. Уключае Карачай, Чаркесію, Абазінію і тэрыторыі, населеныя казакамі і нагайцамі. Адміністрацыйны цэнтр — горад Чаркеск.

Геаграфія і прырода

Буйнейшая частка (каля 80%) Карачаево-Черкесской Рэспублікі размешчана ў горнай мясцовасці. У межах рэспублікі вылучаюцца 3 зоны: предгорная раўніна, перадгор'і і горы Каўказа. На поўначы цягнуцца Перадавыя хрыбты Вялікага Каўказа, на поўдні — Вадараздзельны і Бакавы, іх вышыня дасягае 4000 м. Да ўзбярэжжа Чорнага мора вядуць Марухский і Клухорскі перавалы. На мяжы з Кабардино-Балкарыяй размешчаная гара Эльбрус, самая высокая вяршыня Каўказа.

У рэспубліцы маецца шмат водных рэсурсаў: каля 130 высакагорных азёр, мноства горных вадаспадаў. Працякаюць 172 рэкі, з якіх самыя буйныя — Кубань, Вялікі і Малы Зеленчук, Уруп, Лаба; маецца Кубанскае вадасховішча. Дзеючая ў рэспубліцы сістэма Вялікага Стаўрапальскага канала з'яўляецца крыніцай водазабеспячэння для Стаўрапальскага края.

Нетры багаты прыроднымі выкапнямі: каменны вугаль, граніт, мармур, розныя руды і гліны. У вялікіх запасах — лячэбныя мінеральныя воды, прысутнічаюць мноства тэрмальных крыніц. Карачаева-Чаркесія размешчана ў зоне горных стэпаў і шырокалісцевых лясоў. У лясах і высакагор'і захавалася багатая флора і фаўна. На тэрыторыі рэспублікі знаходзяцца Тэбердзінскі запаведнік і частка Каўказскага запаведніка.

Насельніцтва

Карачаево-Чаркесія з'яўляецца шматнацыянальнай рэспублікай: на яе тэрыторыі пражываюць прадстаўнікі больш 80 нацыянальнасцей. Агульная колькасць насельніцтва складае 434,5 тыс. чал.(2005). Шчыльнасць насельніцтва — 30,8 чал./км², удзельная вага гарадскога насельніцтва — 44,1%.

Нацыянальны склад: карачаеўцы (38,5 %), рускія (33,6 %), чаркесы (11,3 %), абазіны (7,4 %), нагайцы (3,4 %).

Адміністратыўны падзел

Рэспубліка падзеленая на 10 раёнаў; налічваецца 144 населеных пункта, з іх — 4 буйных горада (Чаркеск, Карачаеўск, Усць-Джегута і Цеберда). Раёны:

  • Усць-Джегуцінскі
  • Зеленчукскі
  • Малакарачаеўскі
  • Прыкубанскі
  • Хабезскі
  • Адыге-Хабльскі
  • Карачаеўскі
  • Урупскі

Сімволіка

Спасылкі

commons: Карачаева-Чаркесія на Вікісховішчы

Шаблон:Link FA

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Карачаева-Чаркесія&oldid=1336618"