Энергія: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др робат дадаў: uz:Energiya |
др r2.7.2+) (робат дадаў: pms:Energìa змяніў: fr:Énergie (physique) |
||
Радок 59: | Радок 59: | ||
[[fa:انرژی]] |
[[fa:انرژی]] |
||
[[fi:Energia]] |
[[fi:Energia]] |
||
[[fr:Énergie]] |
[[fr:Énergie (physique)]] |
||
[[frr:Energii]] |
[[frr:Energii]] |
||
[[fy:Enerzjy]] |
[[fy:Enerzjy]] |
||
Радок 112: | Радок 112: | ||
[[or:ଶକ୍ତି]] |
[[or:ଶକ୍ତି]] |
||
[[pl:Energia (fizyka)]] |
[[pl:Energia (fizyka)]] |
||
[[pms:Energìa]] |
|||
[[pnb:جان]] |
[[pnb:جان]] |
||
[[pt:Energia]] |
[[pt:Energia]] |
Версія ад 21:04, 13 лістапада 2012
Энергія | |
---|---|
, | |
Размернасць | |
Адзінкі вымярэння | |
СІ | Дж |
СГС | эрг |
Эне́ргія (грэч. enérgeia дзейнасць): здольнасць матэрыяльных сістэм выконваць работу пры пераходзе з аднаго стану ў іншы; агульная мера розных форм руху матэрыі.
У фізіцы разглядаюцца розныя віды энергіі: механічная, цеплавая, электрамагнітная, гравітацыйная, ядзерная (атамная). Устаноўлена, што ўсе формы руху матэрыі ўзаемна ператвараюцца адна ў адну, што адпавядае пераходу аднаго віду энергіі ў іншыя. Ад аднаго цела да іншага энергія перадаецца толькі ў форме работы (пры сілавым узаемадзеянні) ці цеплыні (пры цеплаабмене).
Гл.далей: закон захавання і ператварэння энергіі.
Гл. таксама: вечны рухавік.
Спецыяльная тэорыя адноснасці ўстанаўляе ўніверсальную сувязь паміж энергіяй і масай цела: E=mc2, дзе c — хуткасць святла ў вакууме. Квантавая механіка паказвае, што энергія некаторых сістэм (напрыклад, атамаў і малекул) можа прыймаць дыскрэтныя значэнні (рад значэнняў; Гл. таксама карпускулярнае выпрамяненне і карпускулярнае паглынанне энергіі).
Вызначэнне энергіі як фізічнай характарыстыкі матэрыяльнай сістэмы даў У. Томсан (1853). Сам тэрмін упершыню ўжыў Т. Юнг (1807). Важны пачатковы ўклад у развіццё паняцця энергіі зрабілі Б. Румфорд (1798) і С. Карно (1824).