Мігель Сервет: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
tagged isolated of cluster сірата0. |
др removed Category:Пакараныя вучоныя; added Category:Пакараныя смерцю вучоныя using HotCat |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Вучоны |
|||
[[Выява:Michael Servetus.jpg|thumb|Мігель Сервет]] |
|||
|Імя = Мігель Сервет |
|||
|Арыгінал імя = {{lang-es|Miguel Serveto y Conesa}} |
|||
|Выява = Michael Servetus.jpg |
|||
|Шырыня = |
|||
|Апісанне выявы = |
|||
|Дата нараджэння = 29.9.1511 |
|||
|Месца нараджэння = {{Месца нараджэння|}}[[Вільянуэва-дэ-Сіхена]], [[каралеўства Арагон]]<ref>Цяпер — у правінцыі [[правінцыя Уэска|Уэска]], аўтаномная супольнасць {{Месца нараджэння|Арагон}}, [[Іспанія]].</ref><ref name="VH">У Біяграпедыі ўказана месца нараджэння — [[Тудэла]], [[Каралеўства Навара]] [{{cite web|url=http://biograpedia.ru/node/4155|title=Сервет (Servet), Мигель|author=Дзама В., Якушко И.|date=2012-06-24|publisher=Биограпедия — Народная Энциклопедия Биографий|accessdate=2012-08-13|archiveurl=http://www.webcitation.org/69y1uHZw9|archivedate=2012-08-16}}]</ref> |
|||
|Дата смерці = 27.10.1553 |
|||
|Месца смерці = {{Месца смерці|Жэнева}} |
|||
|Грамадзянства = Іспанія |
|||
|Навуковая сфера = [[тэалогія]], [[медыцына]] |
|||
|Месца працы = |
|||
|Альма-матэр = [[Тулузскі ўніверсітэт, былы|Тулузскі ўніверсітэт]], [[Сарбона]] |
|||
|Вядомы як = {{Багаслоў/кат|Іспаніі|Іспаніі|XVI стагоддзя}}, медык |
|||
|Роспіс = |
|||
|Шырыня роспісу = |
|||
|Сайт = |
|||
|Вікікрыніца = |
|||
|Вікісховішча = |
|||
}} |
|||
'''Мігель Сервет''' ({{lang-la|Michael Servetus}}, {{lang-es|Miguel Serveto y Conesa}}, [[29 верасня]] [[1511]], Вільянуэва-дэ-Сіхена - [[27 кастрычніка]] [[1553]], [[Жэнева]]) — іспанскі мысляр, тэолаг-антытрынітарый, прыродазнавец і [[урач|ўрач]]. |
'''Мігель Сервет''' ({{lang-la|Michael Servetus}}, {{lang-es|Miguel Serveto y Conesa}}, [[29 верасня]] [[1511]], Вільянуэва-дэ-Сіхена - [[27 кастрычніка]] [[1553]], [[Жэнева]]) — іспанскі мысляр, тэолаг-антытрынітарый, прыродазнавец і [[урач|ўрач]]. |
||
Радок 24: | Радок 44: | ||
[[Катэгорыя:Багасловы XVI стагоддзя]] |
[[Катэгорыя:Багасловы XVI стагоддзя]] |
||
[[Катэгорыя:Багасловы Іспаніі]] |
[[Катэгорыя:Багасловы Іспаніі]] |
||
[[Катэгорыя:Пакараныя вучоныя]] |
[[Катэгорыя:Пакараныя смерцю вучоныя]] |
||
[[Катэгорыя:Постаці медыцыны XVI стагоддзя]] |
[[Катэгорыя:Постаці медыцыны XVI стагоддзя]] |
||
[[Катэгорыя:Постаці іспанскай медыцыны]] |
[[Катэгорыя:Постаці іспанскай медыцыны]] |
||
Радок 30: | Радок 50: | ||
[[Катэгорыя:Рэфармацыя]] |
[[Катэгорыя:Рэфармацыя]] |
||
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1511 годзе]] |
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1511 годзе]] |
||
[[Катэгорыя:Спаленыя на |
[[Катэгорыя:Спаленыя на кастры]] |
||
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1553 годзе]] |
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1553 годзе]] |
||
[[Катэгорыя:Памерлі ў Жэневе]] |
[[Катэгорыя:Памерлі ў Жэневе]] |
Версія ад 01:48, 3 лютага 2013
Мігель Сервет | |
---|---|
ісп.: Miguel Serveto y Conesa | |
Дата нараджэння | 29 верасня 1511 |
Месца нараджэння | Вільянуэва-дэ-Сіхена, каралеўства Арагон[1][2] |
Дата смерці | 27 кастрычніка 1553 (42 гады) |
Месца смерці | Жэнева |
Грамадзянства | Іспанія |
Род дзейнасці | урач, багаслоў, перакладчык, картограф, астраном, пісьменнік |
Навуковая сфера | тэалогія, медыцына |
Альма-матар | Тулузскі ўніверсітэт, Сарбона |
Вядомы як | Шаблон:Багаслоў/кат, медык |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Мігель Сервет (лац.: Michael Servetus, ісп.: Miguel Serveto y Conesa, 29 верасня 1511, Вільянуэва-дэ-Сіхена - 27 кастрычніка 1553, Жэнева) — іспанскі мысляр, тэолаг-антытрынітарый, прыродазнавец і ўрач.
Біяграфія
Вучыўся ў Сарагосе, Тулузе, Парыжы, дзе вывучаў матэматыку, геаграфію, астраномію, права, медыцыну. Мігель Сервет ўпершыню ў Еўропе апісаў малы круг кровазвароту.
У 1531 выходзіць у свет яго трактат "Аб памылках траічнасці", а праз год - другі трактат "Дзве кнігі дыялогаў пра Тройцу", які стаў адказам на палеміку ў сувязі з яго першай працай. Антытрынітарныя погляды Сервета выклікалі пратэст як у каталіцкім, так і ў пратэстанцкім свеце, і ён быў вымушаны хавацца, прыняўшы імя Міхаіла Віланавануса.
Пасля 1532 Сервет пасяляецца ў Ліёне. У гэты перыяд ён піша каментарыі да новага выдання «Геаграфіі» Пталемея, у якім, у прыватнасці, аднаўляе забыты прыярытэт Калумба у адкрыцці Новага святла. У 1535-38 вывучае медыцыну ў Парыжскім універсітэце. Яго астралагічныя заняткі выклікалі незадаволенасць прафесараў універсітэта, справа разглядалася Парыжскім парламентам, пасля чаго Сервет быў вымушаны бегчы з горада. Ён жыве ў розных гарадах Францыі, займаючыся пад чужым імем медычнай практыкай.
Пасля 1540 становіцца асабістым урачом арцыбіскупа П'ера Пальм'е ў В'ене. Перапіска з Кальвінам, якую Сервет вядзе на працягу некалькіх гадоў, выяўляе поўную нязгоду ў поглядах, і Кальвін прылічае Сервет да ліку лютых ворагаў хрысціянскай рэлігіі. У 1553 годзе ў В'ене ананімна выходзіць галоўная праца Сервета «Аднаўленне хрысціянства». Лічачы бяздумным хрышчэнне немаўлят, Сервет мяркуе, што хрышчэнне павінна адбывацца ўжо ў сталым, свядомым узросце. Разглядаючы паняцце душы, Сервет паспрабаваў даць уяўленне аб крыві як месцазнаходжанне душы, упершыню ў Еўропе апісаў малы круг кровазвароту. Прыярытэт яго ў вывучэнні кровазвароту лічыўся бясспрэчным да таго часу, пакуль у 1929 у Дамаску не быў знойдзена рукапіс арабскага лекара Ібн-ан-Нафісы з апісаннем лёгачнага кровазвароту. Прамыя тэкставыя супадзенні ў апісаннях Сервета і Ібн-ан-Нафісы дазваляюць меркаваць знаёмства Сервета з тэкстам яго арабскага папярэдніка.
Кніга Сервета была прызнана ерэтычнай, а ўвесь наклад яе знішчаны. Кніга выйшла з ініцыяламі M. S. V., што дазволіла інквізіцыі ўсталяваць аўтарства Сервета. Ён быў арыштаваны, але падчас судовага працэсу ўцёк з турмы і быў завочна прысуджаны да смерці. Пакінуўшы Францыю, Сервет, відаць, спрабаваў знайсці прытулак у Неапалі. Яго шлях ішоў праз Жэневу, дзе ён быў пазнаны Жанам Кальвіна і па прысудзе жэнеўскай кансысторыі спалены на вогнішчы. Ён увайшоў у гісторыю перш за ўсё як першая ахвяра пратэстанцкага фанатызму, і яго смерць паклала пачатак шматвяковай дыскусіі аб свабодзе сумлення. Першым працай на гэтую тэму быў трактат вядомага італьянскага гуманіста Себасцьяна Кастэла "Аб ерэтыках» (1554). Вальтэр пісаў у «Вопыце аб норавах», што пакаранне Сервета зрабіла на яго большае ўражанне, чым усе вогнішчы інквізіцыі.
Літаратура
- Bainton R. H. Hunted Heretic. A life and death of Michael Servetus. Boston, 1953.
- Baron Fernandez J. Miguel Servet. Su vida y su obra. Madrid, 1970.
- Savonarole. Michel Servet. Les grandes proces d’histoire. Paris, 1979.
- Gordon Kinder A. Michael Servetus. 1989.
- ↑ Цяпер — у правінцыі Уэска, аўтаномная супольнасць Арагон, Іспанія.
- ↑ У Біяграпедыі ўказана месца нараджэння — Тудэла, Каралеўства Навара [Дзама В., Якушко И.. Сервет (Servet), Мигель . Биограпедия — Народная Энциклопедия Биографий (24 чэрвеня 2012). Архівавана з першакрыніцы 16 жніўня 2012. Праверана 13 жніўня 2012.]
- Нарадзіліся 29 верасня
- Нарадзіліся ў 1511 годзе
- Памерлі 27 кастрычніка
- Памерлі ў 1553 годзе
- Асобы
- Памерлі ў Жэневе
- Артыкулы з шаблонамі-карткамі без назвы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Антытрынітарыі
- Багасловы XVI стагоддзя
- Багасловы Іспаніі
- Пакараныя смерцю вучоныя
- Постаці медыцыны XVI стагоддзя
- Постаці іспанскай медыцыны
- Рэфармацыя
- Спаленыя на кастры
- Нарадзіліся ў Арагоне