Махэ: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Frantishak (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
Frantishak (размовы | уклад) |
||
Радок 20: | Радок 20: | ||
У канцы [[VI стагоддзе|VI]] - пачатку [[VII стагоддзе|VII]] ст. з-за аслаблення Кітая і нападаў кіданяў махэ ўвайшлі ў саюз з Кагуро і [[цюркі|цюркамі]]. З [[598]] г. Кітай распачаў шэраг ваенных кампаній супраць саюзу Кагуро і махэ. Асабліва жорсткае паражэнне ад кітайцаў і цюркаў саюзнікі пацярпелі ў [[бітва|бітве]] пад крэпасцю Аншы, якая цягнулася 80 дзён. У [[668]] г. Кагуро пала. Частка плямён махэ пры гэтым распалася або трапіла ў палон да кітайцаў і іх саюзнікаў. |
У канцы [[VI стагоддзе|VI]] - пачатку [[VII стагоддзе|VII]] ст. з-за аслаблення Кітая і нападаў кіданяў махэ ўвайшлі ў саюз з Кагуро і [[цюркі|цюркамі]]. З [[598]] г. Кітай распачаў шэраг ваенных кампаній супраць саюзу Кагуро і махэ. Асабліва жорсткае паражэнне ад кітайцаў і цюркаў саюзнікі пацярпелі ў [[бітва|бітве]] пад крэпасцю Аншы, якая цягнулася 80 дзён. У [[668]] г. Кагуро пала. Частка плямён махэ пры гэтым распалася або трапіла ў палон да кітайцаў і іх саюзнікаў. |
||
У [[698]] г. Цзожун, правадыр махэ і сын аднаго з палкаводцаў Кагуро, паўстаў супраць Кітая. Ён стварыў дзяржаву Чжэнь, якая ў [[VIII стагоддзе|VIII]] ст. атрымала назву [[Бахай]], а яе кіраўнікі атрымалі ад імператара высакародны тутул спадчынных уладароў-ванаў. |
У [[698]] г. Да Цзожун, правадыр махэ і сын аднаго з палкаводцаў Кагуро, паўстаў супраць Кітая. Ён стварыў дзяржаву Чжэнь, якая ў [[VIII стагоддзе|VIII]] ст. атрымала назву [[Бахай]], а яе кіраўнікі атрымалі ад імператара высакародны тутул спадчынных уладароў-ванаў. У новай дзяржаве прадстаўнікі махэ занялі найбольш высокія пасады. Але пэўная частка махэ заставалася за межамі Бахай. Яны ўзгадваліся як саюзнікі Кітая і нават удзельнічалі ў вайне супраць Бахай. |
||
У [[926]] г. кідані здолелі заваяваць Бахай. Відавочна, частка махэ пры гэтым выратавалася ў землях [[Сіхатэ-Алінь]] і ўздоўж [[Амур]]а. Яны ўдзельнічалі ў фарміраванні мясцовых тунгускіх народаў. Роды, якія вялі спадчыну ад махэ, сустракаліся сярод [[нанайцы|нанайцаў]]. Нашчадкамі махэ некаторыя даследчыкі лічаць [[удэгейцы|удэгейцаў]]. |
|||
==Літаратура== |
==Літаратура== |
Версія ад 22:49, 18 лютага 2013
Ілоу † | |
Карта рассялення "усходніх варвараў" на Далёкім Усходзе
| |
Агульная колькасць | |
---|---|
Рэгіёны пражывання | Далёкі Усход |
Мова | махэ |
Рэлігія | культ продкаў, шаманізм, будызм |
Блізкія этнічныя групы | удэгейцы, нанайцы |
Махэ (кіт.: 靺鞨, кар.: 말갈) † — старажытны народ, насельнікі Далёкага Усходу (тэрыторыі сучаснага Кітая, КНДР і Прыморскага края Расіі).
Паходжанне
Махэ звычайна атаясамляюць са старажытным народам уцзы, які паходзіў з басейна ракі Сунгары і лічыцца этнасам тунгуса-маньчжурскага паходжання. У IV - V стст. назва махэ выціскае назву ілоу. Мяркуецца, што з II - III стст. тунгуса-маньчжурскія плямёны рухаліся на землі гэтага народа і ў выніку паступова асімілявалі яго. З прыходам махэ звязваюць распаўсюджанне конегадоўлі. Але той факт, што ў апісаннях махэ кітайскія крыніцы прыводзяць прыкметы ілоу, сведчыць, што ілоу маглі быць або непасрэднымі продкамі махэ, або аказалі вельмі істотны ўплыў на фарміраванне іх культуры.
Гісторыя
У 477 г. махэ накіравалі пасольства ў Кітай для заключэння ваеннага саюза супраць дзяржавы Кагуро. Хаця Кітай не падтрымаў махэ, зносіны паміж гэтым народам і імперыяй набылі сталы характар. Пасольствы суправаджаліся багатымі ўзаемнымі дарамі. Кітайцы апісвалі махэ як надзвычай ваяўнічых людзей, якія вялі войны з суседзямі, у тым ліку з Кагуро і кіданямі. Дынастыя Тан выкарыстоўвала воінаў махэ ў войнах супраць кіданяў і тыбетцаў. У 628 г. землі Тудзіцы, аднаго з правадыроў махэ, былі па яго асабістай ініцыятыве ўключаны ў склад імперыі. Ён сам і яго сын атрымалі высакародныя тытулы.
У канцы VI - пачатку VII ст. з-за аслаблення Кітая і нападаў кіданяў махэ ўвайшлі ў саюз з Кагуро і цюркамі. З 598 г. Кітай распачаў шэраг ваенных кампаній супраць саюзу Кагуро і махэ. Асабліва жорсткае паражэнне ад кітайцаў і цюркаў саюзнікі пацярпелі ў бітве пад крэпасцю Аншы, якая цягнулася 80 дзён. У 668 г. Кагуро пала. Частка плямён махэ пры гэтым распалася або трапіла ў палон да кітайцаў і іх саюзнікаў.
У 698 г. Да Цзожун, правадыр махэ і сын аднаго з палкаводцаў Кагуро, паўстаў супраць Кітая. Ён стварыў дзяржаву Чжэнь, якая ў VIII ст. атрымала назву Бахай, а яе кіраўнікі атрымалі ад імператара высакародны тутул спадчынных уладароў-ванаў. У новай дзяржаве прадстаўнікі махэ занялі найбольш высокія пасады. Але пэўная частка махэ заставалася за межамі Бахай. Яны ўзгадваліся як саюзнікі Кітая і нават удзельнічалі ў вайне супраць Бахай.
У 926 г. кідані здолелі заваяваць Бахай. Відавочна, частка махэ пры гэтым выратавалася ў землях Сіхатэ-Алінь і ўздоўж Амура. Яны ўдзельнічалі ў фарміраванні мясцовых тунгускіх народаў. Роды, якія вялі спадчыну ад махэ, сустракаліся сярод нанайцаў. Нашчадкамі махэ некаторыя даследчыкі лічаць удэгейцаў.