Метан: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Xqbot (размовы | уклад)
др r2.7.3) (робат дадаў: sw:Methani
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 80 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q37129 (translate me)
Радок 18: Радок 18:
[[Катэгорыя:Газы]]
[[Катэгорыя:Газы]]
[[Катэгорыя:Паліва]]
[[Катэгорыя:Паліва]]

[[af:Metaan]]
[[ar:ميثان]]
[[az:Metan]]
[[be-x-old:Мэтан]]
[[bg:Метан]]
[[br:Metan]]
[[bs:Metan]]
[[ca:Metà]]
[[cs:Methan]]
[[cy:Llosgnwy]]
[[da:Metan]]
[[de:Methan]]
[[el:Μεθάνιο]]
[[en:Methane]]
[[eo:Metano]]
[[es:Metano]]
[[et:Metaan]]
[[eu:Metano]]
[[fa:متان]]
[[fi:Metaani]]
[[fr:Méthane]]
[[ga:Meatán]]
[[gl:Metano]]
[[gv:Meetane]]
[[he:מתאן]]
[[hi:मिथेन]]
[[hr:Metan]]
[[hu:Metán]]
[[id:Metana]]
[[io:Metano]]
[[is:Metan]]
[[it:Metano]]
[[ja:メタン]]
[[jv:Metana]]
[[ka:მეთანი]]
[[kk:Метан]]
[[ko:메테인]]
[[ku:Mêtan]]
[[la:Methanum]]
[[lb:Methan]]
[[lij:Metano]]
[[lmo:Metà (chímega)]]
[[lt:Metanas]]
[[lv:Metāns]]
[[mk:Метан]]
[[ml:മീഥെയ്ൻ]]
[[mr:मिथेन]]
[[ms:Metana]]
[[myv:Ведь тол]]
[[nds:Methan]]
[[nl:Methaan]]
[[nn:Metan]]
[[no:Metan]]
[[oc:Metan]]
[[pa:ਮਿਥੇਨ]]
[[pl:Metan]]
[[pnb:میتھین]]
[[pt:Metano]]
[[ro:Metan]]
[[ru:Метан]]
[[scn:Mitanu]]
[[sh:Metan]]
[[simple:Methane]]
[[sk:Metán]]
[[sl:Metan]]
[[sq:Metani]]
[[sr:Метан]]
[[stq:Methan]]
[[sv:Metan]]
[[sw:Methani]]
[[szl:Metůn]]
[[ta:மெத்தேன்]]
[[te:మీథేన్]]
[[th:มีเทน]]
[[tr:Metan]]
[[uk:Метан]]
[[vi:Mêtan]]
[[yo:Methane]]
[[zh:甲烷]]
[[zh-yue:甲烷]]

Версія ад 22:32, 8 сакавіка 2013

Метан, або балотны газ, або тэтрагідрыд вугляроду (CH4) — Найпросты прадстаўнік вуглевадародаў. Даўжыня сувязі C-H 1,09 нм.

У нармальных умовах метан – газ бяз паху і колеру. тэмпература плаўлення -182.5 градусаў Цэльсія, тэмпература кіпення - 161.5 градусаў Цэльсія.

Метан тэрмічна найбольш стабільны сярод вуглевадародаў. У вадзе раствараецца слаба. З кіслародам і паветрам утварае гаручыя і выбуховыя сумесі ў шырокім дыяпазоне канцэнтрацыяў. З вадой пры нізкіх тэмпературах і падвышаным ціску ўтварае газавыя гідраты.

Метан – галоўная складовая частка прыроднага газу, спадарожнага газу, рудніковага газу. На Зямлі метан утвараецца шляхам анаэробнага раскладання цэлюлозы. Метан з’яўляецца кампанентам атмасферы Юпітэра, Сатурна (і ягонага спадарожніка Тытана), Урана, Нептуна.

У прамысловасці метан атрымліваюць з прыроднага газу, спадарожных нафтавых газаў, крэкінгам нафтапрадуктаў і каксаваннем каменнага вугалю. Метан у атмасферы шахтаў пры здабычы каменнага вугалю утварае пагрозу выбуху.

Ужываюць для атрымання метанолу, фармальдэгіду, нітраметану, сажы, ацэтылену, вадароду, сінільнай кіслаты (узаемадзеяннем з аміякам), вадзянога газу і інш., а таксама як паліва.

Метан у атмасферы Зямлі адыгрывае ролю парніковага газу, і баланс утрымання Метан у атмасферы, гідрасферы і літасферы Зямлі мае істотны ўплыў на клімат.