Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
мапа па-беларуску |
др Bot: Migrating 25 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q76236 (translate me) |
||
Радок 125: | Радок 125: | ||
{{Гісторыя Беларусі 2}} |
{{Гісторыя Беларусі 2}} |
||
[[be-x-old:Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Літвы і Беларусі]] |
|||
[[br:Republik Sokialour Soviedel Lituania-ha-Bielorusia]] |
|||
[[cs:Litevsko-běloruská sovětská socialistická republika]] |
|||
[[de:Litauisch-Weißrussische Sozialistische Sowjetrepublik]] |
|||
[[en:Lithuanian–Belorussian Soviet Socialist Republic]] |
|||
[[es:República Socialista Soviética Lituano-Bielorrusa]] |
|||
[[et:Leedu-Valgevene NSV]] |
|||
[[fa:جمهوری سوسیالیستی لیتوانی-بلاروس]] |
|||
[[fi:Liettualais-valkovenäläinen sosialistinen neuvostotasavalta]] |
|||
[[fr:République socialiste soviétique lituano-biélorusse]] |
|||
[[hr:Litavsko-bjeloruska sovjetska socijalistička republika]] |
|||
[[it:RSS Lituano-Bielorussa]] |
|||
[[ja:リトアニア=白ロシア・ソビエト社会主義共和国]] |
|||
[[ka:ლიტბელი]] |
|||
[[lt:Litbelas]] |
|||
[[nl:Litouws-Wit-Russische Socialistische Sovjetrepubliek]] |
|||
[[pl:Litewsko-Białoruska Socjalistyczna Republika Rad]] |
|||
[[pt:República Socialista Soviética Lituano-Bielorrussa]] |
|||
[[ru:Литовско-Белорусская Советская Социалистическая Республика]] |
|||
[[simple:Lithuanian–Belorussian Soviet Socialist Republic]] |
|||
[[sk:Litovsko-bieloruská sovietska socialistická republika]] |
|||
[[sr:Литванско-Белоруска Совјетска Социјалистичка Република]] |
|||
[[sv:Litauisk-vitryska SSR]] |
|||
[[uk:Літбіл (республіка)]] |
|||
[[vi:Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Litva - Belorussia]] |
Версія ад 23:33, 8 сакавіка 2013
Гістарычная дзяржава | |||
Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка | |||
---|---|---|---|
Lietuvos –Baltarusijos Tarybinė Socialistinė Respublika Литовско-Белорусская Советская Социалистическая Республика Litewsko-Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka סאָציאַליסט סאָוועטן רעפובליק פון ליטע און ווייַסרוסלאַנ | |||
|
|||
|
|||
Сталіца | Вільня | ||
Найбуйнейшыя гарады | Вільня, Мінск, Коўна | ||
Мова(ы) | літоўская, беларуская, руская, польская, ідыш | ||
Афіцыйная мова | беларуская, літоўская мова, польская, ідыш і руская | ||
Плошча | 207 тыс.км² | ||
Насельніцтва | 4 млн (1919) | ||
Форма кіравання | Савецкая рэспубліка | ||
Старшыня Савета Народных Камісараў | |||
• 1919 | Вінцас Міцкявічус-Капсукас | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Літбел, Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка, Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Літвы і Беларусі — дзяржаўнае ўтварэнне, якое з'явілася ў адпаведнасці з рэкамендацыямі ЦК РКП(б) 27 лютага 1919 шляхам аб'яднання ССРБ і Літоўскай ССР.
У склад Літбела былі ўключаны тэрыторыі Віленскай, Мінскай, часткі Ковенскай і Гродзенскай губерній. Адміністрацыйным цэнтрам абвешчана Вільня.
Урад Літбела ўзначаліў В. Міцкявічус-Капсукас. Вядучая роля належала Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Літвы і Беларусі (створана ў сакавіку 1919), дазвалялася дзейнасць камуністычных і рабочых партый і груп, якія прадстаўлялі яўрэйскае і польскае насельніцтва. Была абвешчана нацыяналізацыя прадпрыемстваў, прымусовая харчовая развёрстка, усеагульная працоўная павіннасць.
Адзін з галоўных ініцыятараў утварэння ЛітБел Я. Свярдлоў у тэлеграме ад 30 студзеня ў ЦК КП Літвы як аб звяршыўшымся факце паведамляў, што
на з'ездзе Саветаў Беларусі будзе вынесена рашэнне аб аб'яднанні Беларусі і Літвы. Прапанаваць літоўскім таварышам як можна хутчэй склікаць з'езд і правесці там тое ж рашэнне. ЦК лічыць гэтае рашэнне найбольш адпавядаючым нашым агульнапалітычным задачам і цалкам адпавядаючым міжнароднай кан'юнктуры |
[1].
16 лютага 1919 Часовы рабоча-сялянскі ўрад Літоўскай ССР і ЦВК ССРБ накіравалі ноту польскаму ўраду з прапановай стварыць змешаную камісію для мірнага ўрэгулявання спрэчных тэрытарыяльных пытанняў і вызначэння дзяржаўнай мяжы паміж толькі што абвешчанай ЛітБел і Польшчай[2]. 28 лютага 1919 ЦВК ЛітБел выдаў Дэкларацыю аб знешняй палітыцы, у якой зноў выказвалася гатоўнасць «вырашаць усе спрэчныя пытанні палюбоўна і міралюбіва». Канстатавалася тое, што ўрад Польшчы не адказаў на прапанову аб стварэнні змешанай камісіі і працягвае наступленне. У Дэкларацыі змяшчаўся паўторны (першы быў у Маніфесце аб стварэнні ССРБ) заклік «да ўсіх народаў і іх урадаў» прызнаць Сацыялістычную Савецкую Рэспубліку Літвы і Беларусі і ўступіць з ёю ў зносіны[3]. 1 сакавіка 1919 СНК ЛітБел ССР у ноце да ўрадаў ЗША, Вялікабрытаніі, Францыі і Японіі даў згоду на ўдзел у канферэнцыі на прынцавых астравах для вырашэння спрэчных пытанняў паміж ўрадамі, што ўтварыліся на тэрыторыі былой Расійскай імперыі. Але ўсе гэтыя прапановы засталіся без адказу. Польшча і краіны Антанты не прызнавалі ЛітБел і адмаўляліся ўступаць з ёй у перагаворы[4].
У красавіку-верасні 1919 тры чвэрці Літбела занята польскімі войскамі. Пасля гэтага органы ўлады Літбела часткова ліквідаваны паводле рашэння ЦК РКП(б).
Пасля падпісання мірнага дагавора паміж РСФСР і Літвой 12 ліпеня 1920 і другога абвяшчэння незалежнасці ССРБ 31 ліпеня 1920 Літбел юрыдычна спыніла існаванне.
Гл. таксама
Зноскі
- ↑ Свердлов, Я. Избранные произведения: В 3 т. Т. 3. — М., 1960. — С. 143.
- ↑ Знешняя палітыка Беларусі: Зб. дакументаў і матэрыялаў. Т. 1 (1917—1922). — Мн., 1997. — С. 110—111.
- ↑ Знешняя палітыка Беларусі. Т. 1. — С. 116—117.
- ↑ Гісторыя Беларусі: У 6 т. Т. 5: Беларусь у 1917—1945 гг. / А. Вабішчэвіч, Н. Васілеўская, І. Ігнаценка [і інш.]; Рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]; Рэд. тома М. Касцюк. — Мн.: Экаперспектыва, 2006. — 613 с.: іл. — С. 113. — ISBN 985-469-149-7.