Дрэздэн: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MerlIwBot (размовы | уклад)
др робат выняў: diq:Dresden (deleted)
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 104 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1731 (translate me)
Радок 134: Радок 134:
{{Link FA|de}}
{{Link FA|de}}
{{Link GA|zh}}
{{Link GA|zh}}

[[af:Dresden]]
[[als:Dresden]]
[[ar:دريسدن]]
[[ast:Dresde]]
[[ay:Dresden]]
[[az:Drezden]]
[[bar:Dresdn]]
[[be-x-old:Дрэздэн]]
[[bg:Дрезден]]
[[br:Dresden]]
[[bs:Dresden]]
[[ca:Dresden]]
[[co:Dresda]]
[[cs:Drážďany]]
[[cv:Дрезден]]
[[cy:Dresden]]
[[da:Dresden]]
[[de:Dresden]]
[[dsb:Drježdźany]]
[[el:Δρέσδη]]
[[en:Dresden]]
[[eo:Dresdeno]]
[[es:Dresde]]
[[et:Dresden]]
[[eu:Dresden]]
[[ext:Dresde]]
[[fa:درسدن]]
[[fi:Dresden]]
[[fr:Dresde]]
[[frr:Dresden]]
[[fy:Dresden]]
[[ga:Dresden]]
[[gd:Dresden]]
[[gl:Dresde - Dresden]]
[[he:דרזדן]]
[[hr:Dresden]]
[[hsb:Drježdźany]]
[[hu:Drezda]]
[[hy:Դրեզդեն]]
[[ia:Dresden]]
[[id:Dresden]]
[[ie:Dresden]]
[[io:Dresden]]
[[is:Dresden]]
[[it:Dresda]]
[[ja:ドレスデン]]
[[ka:დრეზდენი]]
[[kk:Дрезден]]
[[ko:드레스덴]]
[[ku:Dresden]]
[[la:Dresda]]
[[lb:Dresden]]
[[lij:Dresda]]
[[lmo:Dresda]]
[[lt:Dresdenas]]
[[lv:Drēzdene]]
[[mk:Дрезден]]
[[mn:Дрезден]]
[[mr:ड्रेस्डेन]]
[[ms:Dresden]]
[[nah:Dresden]]
[[nds:Dresden]]
[[nl:Dresden]]
[[nn:Dresden]]
[[no:Dresden]]
[[oc:Drèsda]]
[[os:Дрезден]]
[[pam:Dresden]]
[[pl:Drezno]]
[[pms:Dresda]]
[[pnb:ڈریسڈن]]
[[pt:Dresden]]
[[ro:Dresda]]
[[roa-rup:Dresden]]
[[ru:Дрезден]]
[[scn:Dresda]]
[[sco:Dresden]]
[[sh:Dresden]]
[[simple:Dresden]]
[[sk:Drážďany]]
[[sl:Dresden]]
[[sq:Dresden]]
[[sr:Дрезден]]
[[stq:Dresden]]
[[sv:Dresden]]
[[sw:Dresden]]
[[tet:Dresden]]
[[th:เดรสเดิน]]
[[tk:Drezden]]
[[tl:Dresde]]
[[tr:Dresden]]
[[tt:Дрезден]]
[[ug:Drézdén]]
[[uk:Дрезден]]
[[vec:Dresda]]
[[vi:Dresden]]
[[vo:Dresden]]
[[war:Dresden]]
[[xmf:დრეზდენი]]
[[yi:דרעזדן]]
[[yo:Dresden]]
[[zh:德累斯顿]]
[[zh-min-nan:Dresden]]
[[zh-yue:德累斯頓]]

Версія ад 02:20, 9 сакавіка 2013

Горад
Дрэздэн
ням.: Dresden

Герб[d] Сцяг
Герб[d] Сцяг
Краіна
Каардынаты
Кіраўнік
Заснаваны
1206[1]
Першая згадка
1206[1]
Плошча
328,3 км²
Вышыня цэнтра
113 м
Водныя аб’екты
Насельніцтва
529.781 чалавек (2011)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+49 351
Паштовыя індэксы
01067-01326
Аўтамабільны код
DD
Афіцыйны сайт
dresden.de
(англ.)(ням.)
Дрэздэн на карце Германіі
Дрэздэн (Германія)
Дрэздэн
Дрэздэн (Германія)
Дрэздэн

Дрэздэн (ням.: Dresden, в.-луж.: Drježdźany) — горад на ўсходзе Германіі, сталіца зямлі Саксонія. Размешчаны ў даліне ракі Эльба непадалёку ад чэшскай граніцы.

Дрэздэн мае доўгую гісторыю ў якасці сталіцы і рэзідэнцыі князёў-выбаршчыкаў і каралёў Саксоніі, дзякуючы чаму горад набыў арыстакратычны і мастацкі каларыт. Дрэздэн быў амаль цалкам разбураны падчас Другой сусветнай вайны ў выніку авіяналётаў англа-амерыканскіх сіл.

Дрэздэнская частка даліны Эльбы некаторы час знаходзілася ў Спісе сусветнай гістарычнай спадчыны ЮНЕСКА і была выключана адтуль за наўмыснае парушэнне Канвенцыі ЮНЕСКА аб ахове сусветнай спадчыны (пабудова аўтамабільнага маста) — першы выпадак выключэння са Спіса ў Еўропе і другі ў свеце.

Геаграфічныя звесткі

Клімат

Клімат Дрэздэна
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Сярэдні максімум, °C 1,0 1,0 7,0 12,0 17,0 21,0 22,0 22,0 18,0 13,0 6,0 3,0 12,0
Сярэдняя тэмпература, °C −0,5 −1,5 3,0 7,0 12,0 16,0 17,0 17,0 14,0 9,5 4,0 1,5 8,0
Сярэдні мінімум, °C −2 −4 −1 3,0 8,0 11,0 13,0 13,0 10,0 6,0 2,0 0,0 5,0
Норма ападкаў, мм 30 20 30 50 60 80 80 70 50 40 30 40 580
Крыніца: Weather Information for Dresden

Гісторыя

Назва «Дрэздэн», як і частка назваў гарадскіх раёнаў, мае славянскія карані, ад дрэўнесорбскага Drežďany («жыхары пойменых лясоў»). Упершыню Дрэздэн дакументальна згадваецца ў 1206 годзе ў сувязі з судовая справай паміж Майсенскай царквой і графам фон Дона з-за спрэчных тэрыторый (Acta sunt hec dresdene). Як горад, ужо ў іншым дакуменце, Дрэздэн згадваецца ў 1216 (Acta sunt hec... in civitate nostra dresdene).

З 1270 Дрэздэн стаў сталіцай маркграфства Мейсэн і быў ёй да аб'яднання маркрафства з курфюрствам Саксоніі ў 1422 годзе. У 1485 г. адбыўся Лейпцыгскі падзел аб'яднанай дзяржавы, у выніку якога Дрэздэн зноў стаў сталіцай маркграфства Мейсэн (прычым маркграф атрымаў тытул герцага Саксоніі). У 1547 годзе курфюрства Саксонія было зноў далучана да Мейсэну, і Дрэздэн апынуўся сталіцай курфюрства Саксонія. Найбольшага росквіту Саксонія (і Дрэздэн, як яе сталіца) дасягнула пры Аўгусце Моцнам ў пачатку XVIII стагоддзя. У XVIII стагоддзі Саксонія прэтэндавала на вядучую ролю сярод нямецкіх княстваў і вяла сталыя вайны з Прусіяй. Падчас Сямігадовай вайны Дрэздэн быў захоплены і доўгі час утрымліваўся войскамі прускага караля Фрыдрыха II. Гэтая акупацыя нанесла вялікія страты гораду, у прыватнасці ў 1760 годзе была разбурана Кройцкірхе.

Музеі

Галерэя

Памятныя мясціны

Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA

  1. а б https://www.dresden-central.de/entdecken/nuetzliches/geschichte Праверана 18 чэрвеня 2023.