Раздзяленне ўлад: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др робат дадаў: gl:Separación de poderes |
др Bot: Migrating 63 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q79896 (translate me) |
||
| Радок 14: | Радок 14: | ||
[[Катэгорыя:Тэорыя дзяржавы і права]] |
[[Катэгорыя:Тэорыя дзяржавы і права]] |
||
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
[[Катэгорыя:Вікіпедыя:Істотныя артыкулы]] |
||
[[ace:Trias politica]] |
|||
[[af:Trias politica]] |
|||
[[an:División de poders]] |
|||
[[ar:فصل السلطات]] |
|||
[[ast:Separtación de poderes]] |
|||
[[be-x-old:Падзяленьне ўлады]] |
|||
[[bg:Разделение на властите]] |
|||
[[ca:Separació de poders]] |
|||
[[cs:Dělba moci]] |
|||
[[da:Magtadskillelse]] |
|||
[[de:Gewaltenteilung]] |
|||
[[el:Διάκριση των εξουσιών]] |
|||
[[en:Separation of powers]] |
|||
[[eo:Disigo de povoj]] |
|||
[[es:Separación de poderes]] |
|||
[[et:Võimude lahusus]] |
|||
[[fa:اصل تفکیک قوا]] |
|||
[[fi:Vallan kolmijako-oppi]] |
|||
[[fr:Séparation des pouvoirs]] |
|||
[[gl:Separación de poderes]] |
|||
[[he:הפרדת הרשויות]] |
|||
[[hi:शक्तियों का पृथक्करण]] |
|||
[[hr:Dioba vlasti]] |
|||
[[hu:Hatalmi ágak szétválasztása]] |
|||
[[id:Pemisahan kekuasaan]] |
|||
[[is:Skipting ríkisvaldsins]] |
|||
[[it:Separazione dei poteri]] |
|||
[[ja:権力分立]] |
|||
[[jv:Pamisahan kakuwasan]] |
|||
[[ko:권력 분립]] |
|||
[[la:Trias politica]] |
|||
[[lt:Valdžių padalijimo principas]] |
|||
[[lv:Valsts varas dalīšana]] |
|||
[[mk:Поделба на власта]] |
|||
[[ml:അധികാര പൃഥക്കരണം]] |
|||
[[ms:Pembahagian kuasa]] |
|||
[[nds:Scheden vun de Mächt]] |
|||
[[nl:Trias politica]] |
|||
[[nn:Maktfordelingsprinsippet]] |
|||
[[no:Maktfordelingsprinsippet]] |
|||
[[oc:Separacion dels poders]] |
|||
[[pl:Podział władz]] |
|||
[[pt:Teoria da separação dos poderes]] |
|||
[[qu:Kimsantin atiy]] |
|||
[[ro:Separarea puterilor]] |
|||
[[ru:Разделение властей]] |
|||
[[sh:Podjela vlasti]] |
|||
[[simple:Separation of powers]] |
|||
[[sk:Deľba moci]] |
|||
[[sl:Ločitev oblasti]] |
|||
[[sr:Подјела власти]] |
|||
[[sv:Maktdelningsprincipen]] |
|||
[[sw:Mgawanyo wa madaraka]] |
|||
[[ta:அதிகாரங்களைப் பிரித்துவைத்தல்]] |
|||
[[th:การแบ่งแยกอำนาจ]] |
|||
[[tl:Paghihiwalay ng mga kapangyarihan]] |
|||
[[tr:Kuvvetler ayrılığı]] |
|||
[[uk:Розподіл державної влади]] |
|||
[[vi:Tam quyền phân lập]] |
|||
[[war:Pagbulagbulag han gahom]] |
|||
[[yi:רעגירונגס מאכט אבטייל]] |
|||
[[zh:權力分立]] |
|||
[[zh-min-nan:Hun-koân]] |
|||
Версія ад 04:33, 9 сакавіка 2013
Падзяленне ўлады – гэта падзел улады ў краіне на тры галіны, прапанаваны французскім мысліцелем эпохі асветы, Мантэск'ё. Згодна з яго прапановамі ўлада дзеліцца на:
- заканадаўчая ўлада - прадстаўлена парламентам, які прымае законы краіны;
- выканаўчая ўлада – прадстаўлена манархам, прэзідэнтам ці урадам, які ажыццяўляе прынятыя парламентам законы;
- судовая ўлада – прадстаўлена судамі і Вяхоўнымі судамі, выносіць рашэнні на падставе заканадаўства краіны.
Усе тры галіны ўлады павінны быць роўнымі, незалежнымі адна ад адной і адначасова супрацоўнічаць. Дзякуючы гэтай сістэме дзяржаўны апарат функцыянуе без перашкод. Пераход улады да адной асобы ці галіны ўлады вядзе да злоўжыванняў. Эфектыўнасць падзелу ўлады была прызнаная яшчэ ў XVIII стагоддзі.
Вялікі ўплыў на тэорыю Мантэск'ё мела канцэпцыя Марсіліюса з Падуі, аб мясцовым самакіраванні і роўнасці людзей. У наш час падзяленне ўлады – гэта найбольш распаўсюджаная сістэма ўлады на свеце.
 | |
|---|---|
| Навуковыя дысцыпліны і тэорыі | |
| Агульныя прынцыпы і паняцці | |
| Дзяржавы па палітычнай сіле і ўплыве | |
| Віды палітыкі | |
| Форма дзяржаўнага ладу | |
| Сацыяльна-палітычныя інстытуты і галіны ўлады | |
| Дзяржаўны апарат і органы ўлады | |
| Палітычны рэжым | |
| Форма дзяржаўнага кіравання і палітычная сістэма | |
| Палітычная філасофія, ідэалогія і дактрына | |
| Выбарчая сістэма | |
| Палітолагі і палітычныя мысліцелі | |
| Падручнікі і вядомыя працы пра палітыка | |
| Гл. таксама | |