Моўная сістэматыка

Моўная сістэматыка — дапаможная дысцыпліна, якая дапамагае упарадкаваць аб'екты вывучэння лінгвістыкі — мовы, дыялекты і групы моў.

У аснове сістэматыкі моў ляжыць генетычная класіфікацыя моў: эвалюцыйна-генетычная групоўка з'яўляецца натуральнай, а не штучнай, яна досыць аб'ектыўная і ўстойлівая. Мэтай моўнай сістэматыкі з'яўляецца стварэнне адзінай стройнай сістэмы моў свету на аснове вылучэння сістэмы лінгвістычных таксонаў і адпаведных назваў, выбудаваных па пэўных правілах (лінгвістычная наменклатура). Тэрміны «сістэматыка» і «таксаномія» часта выкарыстоўваюць як сінонімы.

Асноўнымі верхнімі ўзроўнямі (таксонамі) сістэматыкі з'яўляюцца: сям'я, галіна, група. Пры неабходнасці колькасць таксонаў можа павялічвацца за кошт дадання прыставак над- і пад-, напрыклад: падсям'я, надгрупа. Таксама можа выкарыстоўвацца тэрмін зона, часта для пазначэння не генетычных, а хутчэй ареальных або парафілетычных груповак.

Ніжнімі ўзроўнямі сістэматыкі з'яўляюцца мовы, дыялекты і гаворкі.

Літаратура

Прыклады даведнікаў, пабудаваных на аснове сістэматыкі ці аналагічна:

• Рэестр моў свету (у распрацоўцы)
• Dalby D. Linguasphere Register of the World’s Languages and Speech Communities. Vol. 1-2. Hebron, 2000
• Gordon R. G., Jr. (ed). Ethnologue.com Ethnologue: Languages of the World. 15th Edition. SIL, 2005
• Kaufmann T. The native languages of Latin America: general remarks // Atlas of the World’s Languages (edited by C. Moseley and R.E.Asher). 1994
• Meso-American Indian languages in Languages of the World // Britannica CD. Version 97. Encyclopaedia Britannica, Inc., 1997.
• Voegelin C.F. & F.M. Classification and Index of the World’s languages. NY., 1977
• Wurm S. Australasia and the Pacific // Atlas of the World’s Languages (edited by C. Moseley and R.E.Asher). 1994